Werken met een chronische ziekte of aandoening

In gesprek met mijn werkgever en bedrijfsarts

Als jij chronisch ziek bent, is het verstandig om met je bedrijfsarts in gesprek te gaan. Je kan met hem of haar bespreken wat je nodig hebt om prettig te blijven werken en hoe je uitval kan voorkomen. Denk aan aanpassingen van je werkzaamheden, je werkplek of het inlassen van extra pauzes.

Als dit niet helpt, is het raadzaam om je (gedeeltelijk) ziek te melden. Een goede voorbereiding is altijd verstandig. Hoe je dat doet, zie je in de FNV-uitlegvideo 'Ziek worden en ziekmelden'. Je zult ook in gesprek moeten blijven met je bedrijfsarts.

Jouw rechten en plichten als chronisch zieke werknemer

Als je chronisch ziek bent en werkt, krijg je met allerlei regels en procedures te maken. Dit kan overweldigend zijn. Je leest op FNV | Langdurig ziek meer over alle regels, procedures en jouw rechten. Deze informatie helpt je bij elke stap: van het ziekmelden tot informatie over de Ziektewet en passend werk vinden. Je leest daar ook alles over in de brochure 'Chronisch Ziek? Zo blijf je prettig aan het werk'.

Download de brochure 'Chronisch ziek? Zo blijf je prettig aan het werk'

Ik ben chronisch ziek, wat betekent dat voor mijn werk? 

Als je chronisch ziek bent, komt er veel op je af. Wat is de impact van je aandoening en kun je nog wel werken? Je wil grip op je situatie. Werken kan goed zijn voor jouw herstel en gezondheid. Het zorgt ervoor dat je in contact blijft met anderen en geeft je structuur en afwisseling.

Samen met je werkgever en je bedrijfsarts bespreek je wat de mogelijkheden zijn binnen jouw organisatie om in je huidige of een aangepaste functie aan het werk te blijven. We vertellen je hier meer over in onze brochur 'Chronisch ziek? Zo blijf je prettig aan het werk'.

Wat heb ik nodig om te (blijven) werken?

Een chronische aandoening of ziekte kan werken lastiger maken. Het is niet altijd gemakkelijk, maar probeer het positief te benaderen. Je staat er niet alleen voor! Bedenk wat je nodig hebt om te (blijven) werken. Er is heel veel wat je wél kunt, maar soms in aangepaste vorm. Denk aan het aanpassen van meubilair of rusttijden. Vanwege het verbod op onderscheid vanwege handicap of chronische ziekte is je werkgever verplicht het werk en de omgeving aan te passen, mits je ziekgemeld bent of naast je WIA-uitkering werkt. Lees meer over de aanpassingen waar je recht op hebt in onze brochure'Chronisch ziek? Zo blijf je prettig aan het werk'.

Ook is aanpassing van werkuren een optie. Zo kan op andere momenten werken soms al helpen. Denk aan later beginnen en eindigen of je uren anders verdelen over je werkweek. Uiteraard moet een en ander wel mogelijk zijn binnen het bedrijf waarvoor je werkt of de functie die je doet. Soms is minder uren werken echter een oplossing.

Let dan wel goed op: als jij niet meer je oude aantal uren kan werken, is het niet verstandig om de uren in je contract aan te laten passen. Wij adviseren je om je dan ziek te melden en na twee jaar een WIA-uitkering aan te vragen. De uren die je dan minder bent gaan werken worden dan gecompenseerd met WIA-of met een WW-uitkering indien je 35-minner bent.

Wat vertel ik op mijn werk over mijn ziekte of aandoening?

Begrip en hulp van collega’s krijg je door helder over je chronische aandoening of ziekte te praten. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, want het kan zijn dat je eerlijkheid tegen je wordt gebruikt. Wanneer je wat aan wie vertelt is daarom lastig. Deze keuzehulp van 'Samen sterk zonder stigma' helpt. 

Mag ik ontslagen worden omdat ik ziek ben?

Gelukkig kun je niet zomaar ontslagen worden tijdens (chronische) ziekte. Je wordt beschermd door het opzegverbod. Wil jouw werkgever je toch ontslaan? Roep dan meteen de hulp van de FNV in. Lees voor meer informatie ook onze checklist 'Ontslag tijdens ziekte'. 

Download de checklist 'Ontslag tijdens ziekte'

(Ander) werk vinden met een chronische ziekte of aandoening

Ben je chronisch ziek en heb je je ziekgemeld, dan ga je waarschijnlijk een re-integratietraject in. Hierin bekijk je samen met je werkgever de opties voor re-integratie. In eerste instantie probeer je dit bij je huidige werkgever en in je eigen functie. Lukt dat niet? Dan bespreken jullie de mogelijkheden voor een andere functie binnen de organisatie. Dit heet ook wel het eerste spoor. 

Vinden jullie samen geen passend werk bij je huidige werkgever? Dan starten jullie het tweede spoor. Dit betekent dat jullie samen op zoek gaan naar passend werk bij een ander bedrijf. Wil je hulp bij het vinden van een nieuwe baan? De trainers, trajectadviseurs en consulenten van Loopbaan FNV staan voor je klaar.

De eerste twee jaar na ziekmelding

Ben je (bijna) een jaar ziek? Dan moet je verplicht een eerstejaarsevaluatie doorlopen. Hierin bespreek je samen met je werkgever hoe je re-integratie verloopt en of je op de goede weg zit voor terugkeer in jouw werk. Maak hiervoor gebruik van het evaluatieformulier van het UWV. In de 93e week van jouw ziekteperiode vraag je een WIA-uitkering aan. Hiervoor kom je in aanmerking als je voor 35% of meer arbeidsongeschikt bent. Je stuurt hierbij ook je re-integratieverslag mee, zodat het UWV deze kan beoordelen.

Twee jaar ziek en nu?

Ben je twee jaar ziek en gekeurd voor de WIA, dan mag je werkgever je ontslaan als er geen passende werkzaamheden binnen de eigen organisatie voorhanden zijn. Nagenoeg alle werkgevers stellen voor met wederzijds goedvinden uit elkaar te gaan.

Teken echter nooit zomaar voor ontslag met wederzijds goedvinden. Laat de vaststellingsovereenkomst (vso) altijd eerst door de FNV controleren. Het moet vaststaan dat je niet bij je werkgever kunt werken. Als dat zo is, dan moet vervolgens de inhoud van de vso worden bekeken en moet gecontroleerd worden of bijvoorbeeld de transitievergoeding correct is berekend. 

Het kan ook zo zijn dat er wel passende werkzaamheden zijn en dat je, met een WIA-uitkering, aan het werk bent. Natuurlijk mag de werkgever je dan niet zomaar ontslaan. Probeert je werkgever dit toch, neem dan ook contact met de FNV op!

Wat gebeurt er met mijn inkomen?

Kun je na twee jaar ziekte niet (volledig) aan het werk, dan krijg je een sociaal-medische beoordeling bij het UWV. De arbeidsdeskundige van het UWV geeft aan voor hoeveel procent je arbeidsongeschikt bent. Dit percentage arbeidsongeschiktheid speelt een belangrijke rol in de uitkeringen waar je recht op hebt.

Ben je voor meer dan 35% arbeidsongeschikt, dan ontvang je een WIA-uitkering. Globaal komt dit neer op 70% van je laatst verdiende loon. Als je naast je WIA-uitkering nog wel werkt, dan worden deze inkomsten afgetrokken van je uitkering. Je totale inkomsten zijn echter altijd hoger als je naast je uitkering werkt. In ons stappenplan ‘Arbeidsongeschikt en (deels) aan het werk? Zo pak je dat aan!’ vertellen we je hier meer over aan de hand van een rekenvoorbeeld. Meer over de duur van de loongerelateerde uitkering en wat er gebeurt als deze periode is afgelopen via WIA-uitkering aanvragen | FNV.

Ben je minder dan 35% arbeidsongeschikt, dan krijg je geen WIA-uitkering. In bepaalde gevallen heb je dan recht op een aanvullende WW-uitkering (Werkloosheidswet) of bijstand. We hebben alle regels overzichtelijk bij elkaar gezet in het stappenplan 'Arbeidsongeschikt en (deels) aan het werk? Zo pak je dat aan!’.

Download het stappenplan 'Arbeidsongeschikt en deels weer aan het werk'

Ik wil graag praten met lotgenoten

Als je chronisch ziek bent, is het soms fijn om met mensen te praten die hetzelfde meemaken of hebben meegemaakt. Wil jij je ervaringen of tips delen over hoe je met je ziekte en werk omgaat? Dat kan via Kennisbank Patiëntenfederatie Nederland.