Arbeidsongeschikt betekent dat je door ziekte niet in staat bent om je eigen werk (volledig en in volle omvang) uit te voeren. Het kan zo zijn dat je wel deels je werk kunt doen in aangepaste vorm of dat je ander werk kunt doen. Hoe je dan prettig aan het werk blijft en wie jou daarbij kan helpen, lees je in ons stappenplan 'Deels arbeidsongeschikt en prettig aan het werk blijven'.
Voorbeeld
Een tekstschrijver die zijn arm breekt, kan niet werken. Breekt hij zijn been, dan kan hij met krukken of in een rolstoel nog steeds typen en dus wel werken. Denk hieraan als je twijfelt of je arbeidsongeschikt bent. Kun je je werk niet doen? Dan kijkt men tijdens je re-integratieproces eerst naar aangepast werk of minder uren, en pas daarna naar ander werk. Zowel je werkgever als de arbo-arts gebruiken deze volgorde als uitgangspunt.
Als je ziek bent, moet je werkgever de eerste twee jaar je loon doorbetalen. Je krijgt minimaal 70% van je brutoloon. In je cao of contract kan een hoger percentage staan, bijvoorbeeld 100% in het eerste jaar en 70% in het tweede jaar. Werk je deels, dan kan dit ook invloed hebben op de hoogte van je loon. In de brochure 'Ziekte en inkomen' geven we antwoord op al jouw vragen over ziekte, salaris en financiële regelingen waar je mogelijk aanspraak op maakt.
Loopt je contract af terwijl je nog ziek bent, dan kom je vanaf dat moment in aanmerking voor een Ziektewetuitkering. Ben je een uitzend-, oproep- of invalkracht? Ook dan krijg je soms een Ziektewetuitkering, zodat je toch een inkomen hebt als je ziek bent.
Ben je voor 35% of meer arbeidsongeschikt verklaard? Dan kom je in aanmerking voor de WIA (Wet en WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen). De WIA heeft de oude WAO (Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering) vervangen en is strenger. Er wordt gekeken naar wat er in de eerste twee ziektejaren is gedaan aan je re-integratie. Het is dus belangrijk om de voorschriften van de Wet verbetering poortwachter goed na te leven. Je leest meer over re-integratie in ons E-book 'Langdurig ziek'.
Er zijn twee soorten WIA-uitkeringen:
- WGA: voor mensen die (deels) arbeidsongeschikt zijn maar nog kans hebben om te werken. Je krijgt de eerste twee maanden ongeveer 75% van je oude loon, daarna 70%. Hoe lang de uitkering duurt, hangt af van je leeftijd en arbeidsverleden.
- IVA: voor mensen die meer dan 80% arbeidsongeschikt zijn en weinig kans hebben op herstel. Je krijgt ongeveer 75% van je oude loon.
In sommige gevallen kun je eerder een IVA-uitkering aanvragen. Laat zo’n voorstel altijd goed controleren voordat je akkoord gaat..
WIA-uitkering en werken
Als je gedeeltelijk arbeidsongeschikt bent en werkt, krijg je naast je salaris een WIA-uitkering van 70% van je oude loon. Je inkomsten worden hiermee verrekend, maar werken loont meestal nog steeds. Verdien je meer dan 65% van je WIA-maandloon, dan kan UWV je uitkering stopzetten.
FNV helpt je verder
De regels rond de WIA zijn ingewikkeld. Daarom biedt de FNV advies, juridische ondersteuning en hulp bij je aanvraag of keuring. Onze WIA-begeleiders staan voor je klaar.
WAO-uitkering
De WAO is op 29 december 2005 vervangen door de WIA. Als je al een WAO-uitkering hebt, dan blijf je in de WAO.
Als zelfstandige ben je niet automatisch verzekerd bij arbeidsongeschiktheid. Kun je niet meer werken, dan valt je inkomen weg. Je moet dus zelf iets regelen tot je AOW of pensioen krijgt. Dat kan door geld opzij te zetten, een verzekering af te sluiten of mee te doen aan een broodfonds.
Arbeidsongeschikt en werken
Ben je arbeidsongeschikt verklaard? Dan moeten jij en je werkgever samen werken aan je re-integratie. Jij zorgt dat je zoveel mogelijk herstelt en meewerkt aan passend werk. Dat kan je eigen functie zijn, een andere functie in het bedrijf of zelfs werk bij een andere werkgever. Het werk moet aansluiten bij je beperkingen. De Arbodienst of een re-integratiebedrijf kan je hierbij helpen.
Arbeidsongeschikt en pensioen
Arbeidsongeschiktheid heeft gevolgen voor je pensioen. Houd daarbij rekening met de volgende zaken:
Als je arbeidsongeschikt bent en een WIA-uitkering krijgt, kom je mogelijk in aanmerking voor premievrij pensioen. Vaak wordt de premievrije voortzetting automatisch toegekend, omdat de pensioenuitvoerder is geïnformeerd door het UWV. Maar soms moet je zelf melden dat je arbeidsongeschikt bent. Neem daarom bij arbeidsongeschiktheid altijd contact op met je pensioenuitvoerder (pensioenfonds of verzekeraar) en vraag wat voor jou geldt. Een toegekend recht op premievrije voortzetting is niet direct zichtbaar op www.mijnpensioenoverzicht.nl. Dat is pas later te zien als er een eventueel premievrij recht is toegekend. De WIA-uitkering stopt als je de AOW-leeftijd bereikt. Zolang je in Nederland woont, gaat de opbouw van AOW wel door.
Soms krijg je van je pensioenuitvoerder een aanvulling op je WIA-uitkering. Dit heet het arbeidsongeschiktheidspensioen- of invaliditeitspensioen. Vraag bij je pensioenuitvoerder na of jij hier recht op hebt als je arbeidsongeschikt raakt.
