Kan een vierdaagse werkweek in elke organisatie?

Er zijn al veel succesvolle voorbeelden van een vierdaagse werkweek in organisaties waar veel mensen in onregelmatige diensten (zoals ploegendiensten) werken of organisaties die 24/7 open moeten zijn. Een kortere werkweek kan namelijk op verschillende manieren worden ingevuld en aangepast aan de specifieke behoeften van werknemers én werkgevers. 

In plaats van één vaste extra vrije dag, kan er ook gekozen worden voor een algemene vermindering van het aantal werkuren die meer geclusterd is, zodat een reeks vrij in ploegen ontstaat. Het gaat erom een model te kiezen dat past binnen ploegendiensten of specifieke roosters. Roosters kunnen slim worden herontworpen, zodat bedrijven goed blijven draaien terwijl werknemers profiteren van meer rust en een betere balans tussen werk en privé. 

Ook in sectoren met onregelmatige werktijden is de vierdaagse werkweek dus mogelijk, het vraagt alleen om maatwerk en een frisse blik op roostering en werktijdverkorting. 

Bij de politie in Golden (VS) heeft het al gewerkt: daar leidde een pilot met een vierdaagse werkweek tot snellere reactietijden, 79% minder overwerk en 50% minder vroegtijdig vertrek. Ook bij een kinderopvang in Portugal was het een succes: de kinderopvang ging van 37 naar 30 uur per week, zonder de openingstijden aan te passen. Met één extra werknemer kregen ze het rond – en het leverde meer rust op de lange termijn. 

Natuurlijk vraagt de investering in nieuwe roosters en efficiëntere processen wel wat van organisaties. Maar de winst? Werknemers krijgen meer grip op hun rooster, meer autonomie én meer ruimte om gezond te blijven werken. En dat leidt tot minder uitval en een aantrekkelijkere werkplek. 

Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar de vierdaagse werkweek kan juist helpen om het personeelstekort te verkleinen. De vierdaagse werkweek verlaagt stress en ziekteverzuim, waardoor meer mensen gezond aan het werk blijven. Daarnaast maakt het werken minder zwaar voor oudere werknemers, zodat zij langer inzetbaar blijven. Tot slot kan een kortere werkweek fulltime werken aantrekkelijker maken. Zo kunnen meer werknemers meer uren werken, zonder dat dit ten koste gaat van hun welzijn. Al deze factoren bij elkaar kunnen zorgen voor netto méér werkuren en het terugdringen van een personeelstekort.  

Als je per uur factureert, lijkt een kortere werkweek direct te betekenen: minder verdienen. Maar dat hoeft niet zo te zijn.  

Steeds meer bureaus stappen over op outputgedreven werken. Daarbij draait het niet om het aantal uren, maar om het resultaat dat je levert. In de praktijk betekent dit: 

Door je tarief te baseren op wat je oplevert in plaats van hoeveel uur je werkt, kun je je omzet behouden – of zelfs verhogen. Het vraagt wel om een andere manier van denken én communiceren met opdrachtgevers. 

Positivity Branding en &samhoud zijn voorbeelden van organisaties die outputgedreven werken in een sector die vaak op basis van urendeclaratie werkt. Lees hier het verhaal van Positivity Branding en hier het verhaal van & samhoud. 

In organisaties waar deeltijd de norm is biedt de vierdaagse werkweek veel kansen en voordelen.  

Een vierdaagse werkweek die goed is doorgevoerd vergroot de autonomie, invloed en controle over werktijden. In sectoren met veel deeltijders hebben werknemers vaak te maken met onregelmatige roosters. Dat is een belangrijke reden waarom velen niet méér uren willen of kunnen werken. 

Met meer regelmaat en meer zeggenschap over hun werkuren zouden veel mensen wél bereid zijn om iets meer te werken. Een werkweek van 32 uur kan helpen om roosters stabieler te maken, waardoor de werk-privébalans verbetert, zelfs als iemand kiest om wat extra uren te draaien. 

Bovendien: op plekken waar deeltijd de norm is, gaat het vaak om laagbetaalde sectoren waar verzuim en verloop hoog zijn. Juist daar kan een kortere, stabielere werkweek zorgen voor meer tevredenheid, minder stress en betere resultaten. 

Geldt bovenstaand scenario niet voor jouw organisatie maar heb je alsnog veel deeltijders in dienst? Ook dan biedt de vierdaagse werkweek veel kansen. Veel deeltijders weten als geen ander hoe je efficiënt en slim werkt. Door de werkweek te verkorten, ontstaat een gelijker speelveld tussen voltijders en deeltijders: iedereen werkt binnen een vergelijkbaar kader, met meer focus en minder verspilling van tijd. 

Dat zorgt niet alleen voor betere samenwerking en productiviteit, maar ook voor eerlijkere carrièremogelijkheden.