FNV Spoor eist maatregelen tegen geweldplegers openbaar vervoer

Afgelopen week publiceerde NS de cijfers over het geweld tegen de NS’ers in het afgelopen jaar. We wisten dankzij de informatie van onze leden al heel 2022 dat het dat jaar weer heftiger zou worden dan de jaren daarvoor. NS berichtte dat NS´ers in 2022 vaker te maken met verbale en fysieke agressie.

Topje van de ijsberg

In 2022 ging het om 965 A-categorie incidenten, terwijl dit in 2021 nog 744 incidenten waren. Dit betreft dus de strafbare feiten, zoals geweld en bedreiging. En dat is uiteraard slechts het topje van de ijsberg. Nog veel vaker worden NS’ers met verbaalgeweld bejegend. De zogenoemde B-incidenten. Dan spreek je over een veelvoud aan incidenten. Deze worden lang niet altijd gemeld. Laten we duidelijk zijn iedere vorm van agressie en geweld is niet normaal en moeten we dus ook nooit normaal gaan vinden. Wij blijven dan ook iedereen op het hart drukken alle vormen van agressie en geweld te melden. Deze meldingen zien we dan periodiek terug in de cijfers en op basis van die cijfers wordt beleid gemaakt. 

Onbegrijpelijk

Het is onbegrijpelijk dat minister van Justitie & Veiligheid (J&V) Dilan Yesilgoz-Zegerius en staatsecretaris Eric Vanderburg nog steeds niet over de brug komen met de verzoeken van NS om de veiligheid in het OV te verbeteren.

Veiligere maatschappij

Wanneer iemand zich niet kan identificeren, riskeert iemand een boete. Maar wanneer je niet weet wie die persoon is, kan je natuurlijk ook niet handhaven. Het vaststellen van iemands identiteit kan zorgen voor minder agressie en politieondersteuning. FNV Spoor snapt dan ook niet dat de overheid al een jaar bezig is om dit mogelijk te maken. Identiteitsvaststelling is belangrijk en zorgt ervoor dat daders ter verantwoording worden geroepen voor hun gedrag. Dit draagt bij aan het maatschappelijk belang van een veilige maatschappij en een veilig OV.

Geen woorden maar daden

Al een jaar voeren we samen met alle vervoerders overleg met ministerie van Veiligheid & Justitie en het ministerie van Infrastructuur & Water. Al een jaar ligt er het 10 puntenactieplan 'Integrale aanpak van overlast gevende asielzoekers in het OV' waar de hele sector en beide ministeries zeggen achter te staan. Maar tot nu toe blijft het bij praten.

10 puntenactieplan

In het 10 puntenactieplan staat onder andere het initiatief om de OV Boa’s de bevoegdheid en middelen te geven van een vingerafdrukscan om op deze wijze de identiteit van geweldplegers zonder ID vast te stellen. Zo kan men effectief handhavend optreden zonder verlies van tijd. Waarvan we weten dat juist de tijd dat men op ondersteuning van de politie moet wachten vaak tot agressie en geweld leidt. Tevens kan men dan aan dossieropbouw doen tegen deze geweldplegers waarmee men dan tot dader-/persoonsgerichte aanpak Integrale aanpak van overlastgevers zonder ID.

Enorme kosten

NS is nu genoodzaakt om enorme kosten te maken voor veiligheidsmaatregelen, terwijl hier verantwoordelijkheid bij de overheid ligt. Het speelt niet alleen in het openbaar vervoer. Ook andere publieke functies krijgen steeds vaker te maken met de verharding in de maatschappij. FNV Spoor beseft zich dat deze onacceptabele toename in geweld en agressie een maatschappelijk probleem is. De maatschappij en vooral de politiek kan niet het falen van hun beleid onder andere door de jarenlange bezuinigen op de zorg/ hulpverlening, COA en politie, afwentelen op NS en de andere OV-bedrijven.

Geen wens, maar een eis

Direct NS Wouter Koolmees spreekt nog over een wens voor het vaststellen van de identiteit door Veiligheid & Service personeel. FNV Spoor eist dat justitie dit na een jaar praten nu echt regelt. Je blijft met je handen van het OV-personeel af! Dit zijn de mensen die ervoor zorgen dat je prettig, veilig en op tijd bij je werk, studie of familie komt. Agressie en intimidatie moet veel steviger veroordeeld worden. FNV Spoor steunt de integrale aanpak die NS voorstaat. We eisen dat het NS-personeel identiteitsvaststelling kan doen door middel van het ter plaatse kunnen afnemen van een vingerafdruk wanneer iemand zich niet op vordering kan identificeren met een geldig legitimatiebewijs. 

Ook NS moet meer doen

Tijdens de discussie binnen NS over het laten vervallen van de Boa-bevoegdheid van de Hoofdconducteur hebben wij aangegeven onder voorwaarden akkoord te gaan. Zie hier de brief met onze voorwaarden aan NS. Daarin stelden wij onder meer het volgende voor:

NS heeft daar helemaal niks mee gedaan. Wij roepen NS op hier alsnog afspraken met ons over te maken.

Meer geweldsmiddelen voor V&S?

Vanuit V&S’ers horen we een steeds dringende roep om meer geweldsmiddelen, zoals de wapenstok. Tot nu toe houdt NS de discussie hierover af. Wij beseffen ons dat het wel of niet faciliteren van meer geweldmiddelen diverse mitsen en maren kent. Tot nu toe was FNV Spoor altijd tegen het uitbreiden van de huidige beperkte politiebevoegdheden die V&S’ers nu hebben, namelijk gebruik van gepast geweld, fouilleren en gebruik van handboeien. 

Doordat de situatie ieder jaar verslechtert, is FNV Spoor van mening dat NS de discussie met ons en met haar V&S werknemers hierover aan moet gaan. Zodat alle voordelen en nadelen van verstrekken van een wapenstok besproken kunnen worden en er een weloverwogen besluit met groot draagvlak genomen kan worden. 

Overleg met Koolmees gepland

N.a.v. onze brief over de zorgwekkende situatie op de IC Brussel, traject Weert-Eindhoven en Station Zwolle heeft Wouter Koolmees positief gereageerd. Zie hier de nieuwsbrief hierover. Op woensdag 8 maart staat het overleg met jullie directeur gepland. Ook de andere bonden sluiten hierbij aan. Tijdens dat overleg zullen wij ook bovenstaand met Koolmees en het management Sociale Veiligheid bespreken.

Zodra er nieuws is, horen jullie van ons.