Nee, nee, nee, een beetje, nee...

De titel zegt eigenlijk alles over de laatste onderhandelingsronde. Toegegeven, er is inderdaad onderhandeld. Maar dat beperkt zich met name tot de onderwerpen die niet heel groot zijn of die geen financiële gevolgen hebben. Op het gebied van loon, eindejaarsuitkering en eerder stoppen met werken liggen partijen mijlenver uit elkaar.

Gisteren hebben we met de FNV Cao-Commissie de balans opgemaakt en we willen jullie hier op een aantal onderwerpen in meenemen.

Eerder stoppen met werken

Het voorstel van ProRail voldoet niet aan onze inzet noch aan de nadrukkelijke wens die er onder de medewerkers leeft. Waar het voorstel op neerkomt is dat er alleen sprake kan zijn van eerder stoppen op het moment dat ProRail de beschikking krijgt over meer inzetbare uren.
 
Waar moeten die uren vandaan komen, bijvoorbeeld uit: samenvoegen werklijnen, verlofsparen, uitbreiding contracturen, werken op andere locaties en nieuwe mensen. Vervolgens kan het dan per plek verschillen of je eerder kan stoppen of niet, afhankelijk van hoe plekken opgevuld kunnen worden en hoe groot het bezettingsprobleem in de eerste plaats al was. Wij moeten toch begrijpen dat we nu eenmaal te maken hebben met een forse onderbezetting.
 
Laten we vanaf deze plek dan nog maar eens zeggen dat we de problematiek zeker begrijpen. Dat we hier al heel lang over aan de bel trekken, de noodklok luiden en het iedere keer weer op diverse tafels agenderen. En dat structureel vanaf 2017 maar eigenlijk daarvoor al. Alleen het moment dat we ons hier langer door laten gijzelen is toch wel voorbij, zoals wij bij de start van de onderhandelingen zeer duidelijk hebben aangegeven. En misschien is de druk juist wat ProRail nodig heeft om een einde te maken aan de onderbezetting en de afbreuk aan haar medewerkers. En volgens mij zal iedereen begrijpen dat wij geen afspraken kunnen en willen maken over voorwaarden die gewoon bedrijfsvoering zijn en waar wij geen invloed op hebben. Bijvoorbeeld over het samenvoegen van werklijnen, dat hoort op de werkvloer besproken en beslist te worden voor zover dat een optie is.
 
En dan de doelgroep: gedurende 10 jaar doorlopend vroeg, laat, nacht gedraaid hebben en nog steeds in de onregelmatigheid werken om in aanmerking te komen. Op deze criteria is zo op zichzelf niets aan te merken. Echter wordt hierbij de groep vergeten die ook onregelmatig werkt maar niet in roosters. Daarnaast hebben wij van meet af aan aangegeven een regeling te willen voor alle ProRailers. Waarom vallen kantoormedewerkers die 40 of 45 jaar werkzaam zijn buiten deze regeling? Het is prima mogelijk om een regeling te hebben waarbij voor verschillende groepen medewerkers andere criteria gelden.
 
ProRail ziet dit anders. Het zou overigens geen kwestie van geld zijn maar ze willen geen bezettingsproblematiek op meer plekken veroorzaken. Daarnaast vinden ze dat ze hiermee hun verantwoordelijkheid nemen ten aanzien van de zware beroepen. Dat de discussie landelijk allang van zware beroepen naar een aantal dienstjaren is verschoven heeft men op dit moment geen boodschap aan. Op een gegeven moment wordt al het werk zwaar. Daar wenst de werkgever niet op vooruit te lopen. Jammer, een dergelijke vooruitstrevende houding had namelijk prima gepast in het plaatje dat ons altijd wordt voorgehouden over wat voor bedrijf ProRail wil zijn. Helaas komt juist die ouderwetse werkgever met regelmaat om de hoek kijken om de boodschap uit te dragen dat eerder stoppen eigenlijk gewoon een gunst is. Want in de praktijk zien we dat mensen op eigen kosten tot wel 5 jaar eerder stoppen.
 
Het is hoog tijd dat dit geregeld wordt en wel op een manier die de medewerkers echt iets brengt anders dan een paar mooie niet uitvoerbare woorden op papier.

Loon

Zoals wij in vorige nieuwsbrief aan hebben gegeven hebben wij ruimte om te onderhandelen. Dit hebben wij de werkgever herhaaldelijk laten weten. Maar ook dat er wel een aanleiding moet zijn om van die ruimte gebruik te gaan maken. Gezien de stand van zaken op 2 december zagen wij die aanleiding niet. ProRail maakt overduidelijk overal een bepalende rol voor zichzelf in te zien. En tja, dat is niet hoe onderhandelingen werken. Op onze rustige opsomming van de dag, de resultaten en de conclusie dat wij geen aanleiding zien om op het punt van loon en de overige financiële punten te bewegen werd letterlijk woedend gereageerd. Wij moesten vooral niet denken dat er hier traditioneel onderhandeld zou gaan worden om met kleine stapjes tot elkaar te komen. Op de vraag of de loonruimte van werkgever dan gezien moest worden als een definitief niet onderhandelbaar bod werd zo mogelijk nog bozer gereageerd. Zonder daar overigens echt antwoord op te geven.
 
En laten we wel wezen. We kunnen er de hele wereld bij halen, heel erg inzoomen op het moment van de dag. Maar als puntje bij paaltje komt dan is er voor ProRail op dit moment niets aan de hand. Naja, niets? Dat is ook niet waar. Op veel plekken wordt meer werk met minder mensen gedaan, de hoeveelheid werk neemt überhaupt toe, er is niet ingegrepen in de budgetten noch wordt dat voorzien. De toekomstvoorspellingen van ProRail zelf zijn hetzelfde gebleven. Terugkijkend is de loonontwikkeling van ProRail, op vorige cao na, altijd bescheiden geweest. Aan alle kanten wordt al tijden een buitengewoon beroep op veel medewerkers gedaan, zowel rooster gebonden als niet rooster gebonden en dat zal op veel plekken alleen maar toenemen gezien bezetting, ambities, verwachtingen, technologische ontwikkelingen en helaas ook ten aanzien van achtergesteld onderhoud. Hier mag best een stevige loonsverhoging tegenover staan, die meer doet dan de toenemende lasten compenseren.

Hoe nu verder?

Aan de hand van bovenstaande krijgen jullie hopelijk een aardig beeld van hoe de vlag erbij hangt. Het is jammer dat er zoveel tijd nodig is geweest om op dit punt aan te belanden. Gisteren hebben wij vervolgens een zeer stevig gesprek gevoerd in de FNV Cao Commissie. Daar is unaniem besloten dat wij het onze verantwoordelijkheid vinden om een goede poging te doen om de boel vlot te trekken tijdens de onderhandelingen op 16 december. Mocht dat niet lukken dan is het ook wel klaar voor nu en komen wij bij jullie terug om samen met jullie de vervolgstappen vast te stellen.

Tot slot

We hebben ons beperkt tot wat toch wel de twee grootste onderwerpen zijn die op tafel liggen. Dat betekent niet dat we dingen als bijvoorbeeld een vergoeding voor de kosten van thuiswerken en straks een vergoeding voor hybride werken niet belangrijk vinden. Want ook op die twee punten is de houding van werkgever volstrekt van de zotte. In een notendop, de kosten die je in 2020 hebt gemaakt voor thuiswerken wil men best compenseren met een bedrag van €250,- netto. Maar dat moet dan wel uit de loonruimte komen voor de cao 2021. Oftewel iedereen betaalt daaraan mee en je levert dan toekomstig loon in voor kosten die je maakt in de uitvoering van je werk. Dat is dan toch snel verdiend…voor ProRail. En voor wat betreft een vergoeding hybride werken. Daar staat ProRail voor open, maar wederom uit de loonruimte en dan alleen zolang er vanwege Corona thuisgewerkt moet worden. Inderdaad, ook hier betaalt weer iedere ProRailer mee. En daarbij zou je dan permanent toekomstig loon inleveren voor een vergoeding die tijdelijk is. Want ja, daarna is het toch een eigen keuze, daar hoeft ProRail toch niet voor te betalen?!

Heb je vragen of opmerkingen, bijvoorbeeld naar aanleiding van deze nieuwsbrief? Laat het één van de FNV kaderleden weten of neem contact met mij op.
 
Mede namens de FNV kaderleden ProRail,
 
Michiel Boer
Bestuurder FNV
E: michiel.boer@fnv.nl
M: 06 53701376