Loonkloof kleiner, maar nog niet gedicht
Het inkomen van vrouwen is sinds 1977 met ruim 60% gestegen, meldt het CBS. De loonkloof wordt kleiner, maar zeker als er kinderen komen, blijven er grote verschillen tussen mannen en vrouwen bestaan.
Werkende vrouwen verdienden gemiddeld op jaarbasis bijna 34 duizend euro bruto in 2020. In 1977 was dat nog bijna 21 duizend euro. Dat is een toename van ruim 60%, blijkt uit cijfers van het CBS. Bij mannen is het bruto inkomen met 12% gestegen.
Ook steeg het aantal werkende vrouwen. Van 1,8 miljoen in 1977 naar 4,6 miljoen in 2020. Bij mannen steeg het van 3,9 miljoen naar 5,2 miljoen. In 1977 stonden tegenover elke 100 werkende vrouwen 223 werkende mannen. In 2020 ligt dat met 100 vrouwen op 113 mannen dichter bij elkaar.
Toch lag het jaarinkomen van vrouwen in 2020 nog 35% lager dan dat van hun mannelijke collega’s. Dat komt voornamelijk door deeltijd. Gemiddeld was de werkweek van vrouwen met 26,2 uur in 2020 ruim een kwart korter dan die van mannen (35,4 uur).
Emancipatie nog niet voltooid
Bas van Weegberg, lid Dagelijks Bestuur FNV: 'Er is onomstotelijk veel verbeterd in de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt. Gelukkig maar. Het is heel normaal geworden dat vrouwen werken. Maar emancipatie is nog niet voltooid. Er zijn nog grote verschillen tussen mannen en vrouwen. Zeker op het moment dat er kinderen komen. In deeltijd werken door vrouwen is in Nederland nog dé manier om werk en de zorg voor kinderen te combineren. We slagen er nog onvoldoende in in Nederland om werkende ouders te ondersteunen en te stimuleren dat stellen werk en zorg eerlijk verdelen. Moeders verdienen bijna een half jaarsalaris minder op het moment dat er kinderen komen.'
FNV pleit voor gratis kinderopvang
Het inkomensverschil tussen samenwonende mannen en vrouwen met kinderen is met ruim 45 procent het grootst. Van Weegberg: 'Er is meer nodig om dit te doorbreken. Kinderopvang zou gratis moeten zijn en voor alle kinderen toegankelijk. De verhoging van betalingsniveau ouderschapsverlof naar 70% is een mooie, noodzakelijke stap, maar zal niet genoeg zijn om vaders meer verlof op te laten nemen. Lage en middeninkomens kunnen niet 30% van het inkomen missen. ILO onderzoek laat zien dat betalingsniveau minimaal 80% moet zijn om vaders te overtuigen het verlof op te nemen.
Om het verschil in uurloon aan te pakken pleit FNV voor:
- Goede cao’s met heldere, neutrale functiewaarderings- en beloningssystemen. ILO noemt cao’s als het meest effectieve middel om de loonkloof tegen te gaan, maar dit is geen 100% garantie.
- Transparantie van beloning. Bijvoorbeeld door verantwoording over loonverschillen per functiegroep in het jaarverslag van grotere bedrijven. Wanneer er transparantie over beloning is, krijgen vrouwen een goed middel in handen om gelijke beloning af te dwingen. Nu is die informatie moeilijk boven tafel te krijgen en dat maakt het moeilijk voor vrouwen om hoger loon te eisen. Ook al is ongelijke beloning op basis van geslacht al geruime tijd verboden, wanneer werknemers geen toegang hebben tot informatie is dat haast alleen een papieren verbod. Door informatie over beloning transparant te maken en werknemers het recht te geven om hoger loon te eisen indien er sprake is van ongelijke beloning, wordt het verbod op ongelijke beloning makkelijker aan te vechten.
- Omkering van de bewijslast. Laat werkgevers, net als recent is ingevoerd in IJsland, bewijzen dat ze gelijkwaardig belonen.
