Wat zijn arbeidstijden?
Onder arbeidstijd vallen de uren die je werkt in opdracht van je werkgever. Daar kan bijvoorbeeld ook een cursus onder vallen die je verplicht moet volgen van je werkgever. De uren die je per week of per jaar werkt, heten de arbeidsduur. In de Arbeidstijdenwet (ook wel Werktijdenwet genoemd) staat precies beschreven hoe lang je mag werken en wanneer je recht hebt op pauze of rust. In het Arbeidstijdenbesluit staan de uitzonderingen op deze wet.
Wat zegt de Arbeidstijdenwet?
In de Arbeidstijdenwet staat hoeveel uur je per dag en per week mag werken, en hoeveel rust je moet nemen. Voor nachtdiensten mag je werkgever soms andere afspraken maken dan in de wet, maar alleen binnen bepaalde grenzen.
Zo zegt de wet dat je maximaal zeven nachtdiensten achter elkaar mag werken. In sommige cao’s is afgesproken dat dit acht nachtdiensten mogen zijn. Deze afwijkende regels vind je in je cao. Er kunnen ook afspraken zijn gemaakt tussen je werkgever en de de ondernemingsraad (OR) of Personeelsvertegenwoordiging (PVT).
Kijk voor alle afspraken over werktijden in je cao en je contract of arbeidsovereenkomst. Vraag ook na of er afspraken zijn met de OR of PVT.
Hoeveel uur mag ik werken?
Je mag maximaal twaalf uur per dag en niet meer dan 60 uur per week werken. Ben je 16 of 17, dan mag je gemiddeld 40 uur per week werken.
Je mag niet iedere week twaalf uur per dag (het maximale aantal uur) werken. Over een periode van vier weken mag je gemiddeld 55 uur per week werken. Over een periode van zestien weken maximaal 48 uur gemiddeld.
Wanneer heb ik pauze van werk?
Als je langer dan 5,5 uur aaneengesloten werkt, heb je recht op 30 minuten (of twee keer vijftien minuten) pauze van werk. In je cao kunnen daarover andere afspraken staan. Werk je tien uur of langer, dan heb je recht op 45 minuten pauze of drie keer vijftien minuten verspreid over de dag.
Wanneer heb ik rust van werk?
Je rusttijd moet dagelijks minimaal elf uur zijn. Heb je een dag gewerkt dan mag je volgende dienst niet beginnen binnen elf uur.
Je werkgever mag wel je rusttijd eens in de zeven dagen inkorten tot acht uur. Dit mag alleen als het nodig is in verband met de aard van het werk.
Je wekelijkse rusttijd is 36 uren achter elkaar per week.
Als dat niet lukt, moet je in een periode van veertien dagen (gerekend vanaf je eerste dienst) minimaal 72 uren achter elkaar rusten. Dit kun je opsplitsen in periodes van minstens 32 uur.
Je hebt als werknemer ieder jaar recht op tenminste dertien vrije zondagen.
Hoe zit het met overwerken?
Soms vraagt je werkgever om over te werken. Bijvoorbeeld om taken af te krijgen, of in geval van veel zieke collega’s. In de Arbeidstijdenwet staan geen regels over overwerk. Afspraken die voor jou gelden, staan in je arbeidscontract, cao of bedrijfsreglement. Lees meer informatie via FNV | Overwerk.
Werken buiten normale werktijden
Werk je vaak in het weekend, in de nacht of draai je consignatiediensten waarbij je oproepbaar bent? Zorg dan dat je goed weet welke regels er voor jou gelden. Lees meer informatie via FNV | Werken buiten normale werktijden.
FNV-normen over arbeidstijden
Als vakbond stellen wij extra grenzen bovenop de Arbeidstijdenwet. Zo beschermen we werknemers beter. We letten daarbij ook op hoe bedrijven de regels in de praktijk uitvoeren. Wil je hier meer over weten? Download dan onze brochure hieronder.
Uitzonderingen op de Arbeidstijdenwet
Op de Arbeidstijdenwet zijn uitzonderingen. Deze staan in het Arbeidstijdenbesluit (ATB). De afspraken over werktijden kunnen per sector verschillen. Sommige uitzonderingen gelden voor iedereen, andere alleen voor een bepaalde sector. Wil je alle regels over werktijden, pauzes en rust lezen? Download dan onze brochure ‘De Arbeidstijdenwet’.
