Overspannen

Als je voor een langere periode chronische stress hebt, kun je daarvan uitgeput raken. Soms zijn mensen alleen overspannen door werk, bijvoorbeeld door een conflict met de werkgever of een collega of werk doen dat niet bij ze past. Maar ook door problemen in je privéleven kun je overspannen raken. Denk aan financiële problemen, een ernstig zieke naaste of relatieproblemen. Meestal is overspannenheid een gevolg van (werk)stress op iets waarover je weinig grip ervaart.

Ben je overspannen, dan kun je last krijgen van klachten als vermoeidheid die niet wegtrekt na een paar goede nachten slaap, emotionele uitputting, prikkelbaarheid, concentratieproblemen en vaker lichamelijke kwalen als hoofdpijn en rugpijn. Je hebt het gevoel de controle kwijt te raken. Je kunt de stress niet meer aan en gaat minder goed functioneren. De klachten en symptomen van overspannen zijn, lijken op die van een burn-out. Toch is overspannen zijn en een burn-out hebben niet hetzelfde.

Tussen overspannen zijn en een burn-out hebben zitten de volgende belangrijke verschillen:

Duur
Overspannenheid duurt meestal korter dan een burn-out. Je kunt overspannen zijn zien als een voorstadium van een burn-out. Er is sprake van een burn-out als de klachten minimaal een half jaar duren.

Symptomen
Bij een burn-out is al je reserve-energie helemaal op. Je hebt geen controle meer en kunt niet meer werken. Waar je bij overspannen zijn ook nog vrolijke momenten hebt, ervaren mensen met een burn-out vaker uitputting en kunnen er sombere of zelfs depressieve gevoelens en gedachten zijn. Wie overspannen is, kan op doorzettingsvermogen of adrenaline nog een tijdje door. Is het een burn-out, dan zijn de klachten zo groot dat dit niet meer lukt.

Ben je overspannen door werk? Ga in gesprek met je leidinggevende om een oplossing te zoeken voor de problemen die je op het werk ervaart. Je werkgever moet zorgen voor een veilige en gezonde werkplek, werkzaamheden en werktijden. Hij mag je overspannenheid door werk niet zomaar afdoen als een individueel probleem.  

Wil je niet (meteen) met je leidinggevende in gesprek, dan kun je ook een afspraak maken bij je bedrijfsarts om je gezondheidsklachten en de werkdruk te bespreken, ook als je nog niet bent ziekgemeld. Dat heet een open spreekuur. Je hoeft dit niet te vertellen aan je leidinggevende, dat mag de bedrijfsarts ook niet doorgeven. Bedenk dat hoe eerder je aan de bel trekt, hoe groter de kans dat je snel herstelt en niet in een burn-out terecht komt.