Opinie: Polderen op drijfzand

Een Marsbewoner en een werknemer bespreken hoe in ons falend systeem de opstapeling van lapmiddelen leidt tot drijfzand. Deze serie beschrijft hoe door de grote afstand tot de aarde hebzucht verdwijnt en denken vanuit het collectief belang ons van het verstikkend moeras kan bevrijden. De serie Polderen op drijfzand, episode 17 door Jeroen van Linge, FNV lid

Enkele FNV kaderleden stelen de roadshow.

Stekelenburg kan vertrekken. We zijn weer terug bij af. Vooral met zijn opvolger.

Nieuwe inzichten wijzen in de richting van ecologisch leiderschap.

De show stelen kun je aan de FNV overlaten

Jaarlijks in februari organiseert het bedrijf een roadshow. Amerikaanser kan het niet. Een heel leger vice-presidents en clan-leden komen powerpointpresentaties houden over de business. In de vakbond ruiken we een kans om deze lui duidelijk te maken dat deze directie met de vierploegendienst totaal de verkeerde weg is ingeslagen.

Het applaus is het meest vermakelijke onderdeel. Vier heldhaftige vakbondsmannen overhandigen op plechtige wijze het document aan de vice-president Fiberglass. De directeur, laten we hem Fleischman noemen, staat er aan de zijlijn beteuterd bij te kijken. Het creatieve idee kwam van de FNV-bestuurder die de suggestie deed om als personeel de directie de goede weg te wijzen. Met als eerste stap van toenadering gepaste excuses van de directie, zal het personeel open staan voor een constructieve samenwerking om het probleem van de arbeidskosten op te lossen. Niet verrassend komt er van directiezijde geen reactie op de suggestie. Keiharde rendementscijfers en het toenemend ziekteverzuim zeggen alles en toch lijkt noch het arbeidersbelang noch het bedrijfsbelang in de visie van deze directie voor te komen. Ze hebben er geen zin in. Het zal wel te ingewikkeld zijn.

Fleischman

Met Lefman en daarna Stekelenburg zijn in korte tijd 2 verfrissende competente leiders verdwenen. Leiders die niet vluchten in technische oplossingen maar het zoeken in verbinding tussen mensen en gedrag.

Fleischman heeft bedacht dat hij het nu zelf gaat doen. Een paar weken lang laat hij zich ’s morgens op de afdeling zien met als gevolg een versterking van het spreadshitleiderschap in de productieleiding. Uiteindelijk is hij onzichtbaar. Hij is er ook achtergekomen dat het werken onder Fleischman onmogelijk is, zelfs als je Fleischman heet.

Na deze monoloog gaan Tai en ik in discussie over het effect van schaarste op de prijs.

Het ontbreken van effect van schaarste

In onze vorige discussie eindigden we bij het vreemde fenomeen dat soms schaarste tot stijging van prijzen leidt, wat logisch is, maar dat er talloze voorbeelden zijn dat dit juist niet zo lijkt te zijn. Tai noemde kreten voor iedereen herkenbaar. ‘2 halen 1 betalen’, of ‘2^e fles halve prijs’.

‘En dat is raar’, vindt Tai. Volgens hem is de consequentie hiervan dat mensen die hebberig zijn dan spullen kopen die ze wellicht niet nodig hebben. Als je bedenkt dat voor bijna elk product grondstoffen en energie nodig zijn, transport nodig is, verpakkingen nodig zijn, dan zou je zeggen dat je eerder meer dan minder betaalt voor de aankoop van een tweede product.’

‘Je hebt wel een punt Tai. De waarde van veel consumptieproducten is blijkbaar niet goed uit te drukken in geld. Terwijl je bij een tweede fles gewoon het dubbele aan aardse bronnen hebt gebruikt. Bizar eigenlijk.’

Ik bedenk dat bij ‘2 halen, 1 betalen’ je dus de waarde van het product gelijk halveert als je het tweede exemplaar meeneemt, althans in geld uitgedrukt.‘Wat als we het anders doen? 2 halen, 3 betalen’, zeg ik.

‘Het zit ‘m in bepaalde economische principes’, zegt Tai.

‘Weinig logisch’, beweer ik.

‘Weinig ecologisch’, vervolgt Tai.

Plots zie ik een kans. ‘Wat als we de hele politiek op z’n kop zetten? Bij de volgende verkiezingen in 2025 kunnen we alleen stemmen op ecologen. Mensen die goed weten wat de werkelijk waarde van de aarde en haar bronnen is en het beleid hierop baseren.’

‘In tijden van drijfzand zijn radicale oplossingen de enige manier om te ontsnappen. En ene Einstein heeft ooit gezegd dat je een probleem niet kan oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt. Economen vervangen door ecologen is geniaal.’

‘Trouwens Tai, over Einstein gesproken. De wet van schaarste en waarde doet het bij hem heel goed. Er is op een veiling 11,7 miljoen euro betaald voor een zeldzaam document met handgeschreven notities van Albert Einstein.’

Het bedenkelijk kijkend gezicht van Tai zweeft nog even rond na het verbreken van de verbinding. Wat via gehoorbeentjes vooral mijn netvlies bereikt zijn zijn laatste woorden.

‘Met dat bedrag kunnen ecologen heel wat bomen planten.’

Jeroen van Linge,
Lid FNV