Overleg nieuwe cao Gemeenten opgeschort

Op 19 februari hebben de bonden het overleg voor een nieuwe cao Gemeenten opgeschort. De gemeenteambtenaren krijgen niet de waardering die zij verdienen. Bonden vinden het bod van de werkgever ver onder de maat en hebben hierop het overleg opgeschort. Zij gaan de komende periode met de ambtenaren in gesprek over de ontstane situatie.

Loonbod

Werkgever VNG meent een genereus bod te hebben gedaan met een loonsverhoging van 0,5% per april 2021 en een eenmalige uitkering van € 300,- bruto voor 2021 voor alle gemeenteambtenaren. Als voorwaarde wordt de sociale zekerheid zwaar versoberd: door het per direct afschaffen van de doorbetaling tijdens het derde ziekte jaar bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid en een studie voor te stellen naar het afschaffen van de na-wettelijke werkeloosheidsuitkering.

De bonden hebben eerder die dag een bod neergelegd waarvan zij vinden dat het waardering uitstraalt, maar tegelijkertijd ook rekening houdt met de financiële situatie van de gemeenten. De bonden zijn met hun looneisen gezakt van 3,5% naar 2,75%  en een eenmalige uitkering van € 200,- (netto) vanaf 1 januari 2021 voor de medewerkers die in fysiek contact met burgers komen. De afspraken over de sociale zekerheid blijven ongewijzigd. 

Thuiswerken

De VNG is de bonden tegemoetgekomen met de compensatie voor gemaakte kosten van € 2,- per dag in 2021. Daarnaast willen de bonden een budget voor vergoeding op declaratiebasis. Bijvoorbeeld voor het creëren van een gezonde werkplek in huis. Voor de compensatie van gemaakte kosten in 2020 rekenen de bonden vanaf april negen maanden x € 50,- = € 450,- netto. De VNG wil hierover geen afspraak maken.

Vitaliteit

Bij gemeenten moet iedereen, van jong tot oud, vanaf de start van hun werkend leven tot aan hun pensioenleeftijd vitaal en met plezier kunnen werken. Soms krijg je naast je werk te maken met zaken die aandacht verdienen. Zoals mantelzorg, het krijgen van kinderen of andere zaken die op dat moment jouw energie vragen. Op die momenten is het handig dat je even iets op de rem kan staan zonder dat dit financiële consequenties heeft. Zo blijf je langer fit en houd je het beter vol.

De bonden en de VNG hebben de eerste stap gezet naar een algemene afspraak rondom vitaliteitsverlof vanuit de gezamenlijke werkgroep die zich hier in 2019 over heeft gebogen. De basis hiervoor is gelegd in het rapport van de hiervoor ingestelde werkgroep, waarin zowel bonden als werkgever zitting hadden. Eén van de conclusies van deze werkgroep was, dat het vitaliteitsbeleid in de nieuwe cao moet worden uitgewerkt. De belangrijkste conclusie lijkt nu door de VNG te worden verlaten, namelijk dat investering in vitaliteitsbeleid en –verlof dé belangrijkste pijler is onder het nieuwe vitaliteitsbeleid. 

Met de afspraken in het Pensioenakkoord is er nog een belangrijke pijler bijgekomen: de mogelijkheid om fiscaal gunstig tot 100 weken verlof te kunnen sparen, het vervallen van de RVU-boete en een afspraak rond 45 dienstjaren. Uit de gehouden werknemers- en ledenraadplegingen is duidelijk geworden dat hier draagvlak voor is onder de gemeenteambtenaren. De VNG lijkt ook hieraan voorbij te gaan.

Om het spaarverlof zinvol te laten zijn voor iedereen in alle leeftijden en levensfases, hebben de bonden voorgesteld om het bovenwettelijk verlof op te hogen naar 8 dagen per jaar (57,6 uur). Deze ophoging compenseert dan tegelijkertijd de harmonisatie van verlofdagen. Nu wordt het aantal verlofdagen lokaal vastgesteld en daardoor kennen gemeenten verschillende aantallen verlofdagen. Om niemand te benadelen bij deze harmonisatie, stellen wij een overgangsperiode voor om af te bouwen gedurende 10 jaar. Om ook jongeren de mogelijkheid te geven om het verlofspaarpotje te vullen, zien wij hier graag een opbouwperiode van 5 jaar.

Geen open en reëel overleg

De VNG heeft aangegeven dat hun bod anderhalve week geldig is. Zo legt de VNG druk op de onderhandelingen.

Oude reflexen

Bij elke crisis, zo ook bij deze, krijgt de ambtenaar de rekening gepresenteerd.  Zelfs in betere tijden blijft de ambtenaar sluitpost op de politieke begroting. Hiermee wordt keer op keer het belang van de ambtenaar voor het draaiend houden van onze samenleving miskend.

De gemeenten hebben daardoor te maken met een hoge uitstroom van personeel met name tussen de 35 en 55 jaar. De belangrijkste vertrekredenen zijn de betere arbeidsvoorwaarden elders, buiten de overheid. Daarnaast is het belangrijk om (jong) talent aan te trekken en zou de VNG juist moeten investeren in al haar medewerkers. De angst die de VNG heeft op minder werken gedurende de laatste periode  voor pensioen is niet te begrijpen. Juist (jong) talent krijgt dan meer ruimte om zich te ontwikkelen en door te groeien en dat maakt de gemeente een aantrekkelijkere werkgever. VNG kan het zich niet permitteren dit te negeren.

Hoe verder?

Na verschillende onderhandelingsrondes ligt er vanuit de VNG nog geen fatsoenlijk bod wat enigszins recht doet aan hetgeen wat gemeenteambtenaren belangrijk vinden binnen hun arbeidsvoorwaarden en daarom hebben de bonden het overleg voor nu opgeschort. Verder onderhandelen is op dit moment zinloos. Wij gaan pas door als de VNG met een beter verhaal terugkomt. De komende tijd zullen wij met leden- en niet leden in gesprek gaan over deze situatie. Praat je mee? Een uitnodiging volgt.