Het Europees Verbond van Vakverenigingen (EVV) en de FNV luiden de noodklok: onder invloed van de lobby van het grote bedrijfsleven zet de Europese Commissie in sneltreinvaart in op het onklaar maken van de zorgvuldig opgebouwde politieke en sociaaleconomische stelsels. Sinds de start van de Europese samenwerking in 1957 is daar juist keihard aan gewerkt om de werk- en levensomstandigheden van mensen te verbeteren. Die staan nu op het spel.
Deregulering
‘De Nederlandse burgers en werknemers, in alle sectoren, gaan grote gevolgen ondervinden van de Omnibuspakketten. Het zogenaamde dereguleringsbeleid dat de Europese Commissie onder leiding van de Duitse christendemocraat Von der Leyen nu in hoog tempo probeert door te drukken in het Europees Parlement,‘ zeggen Elmar Smid en Jacob Plat.
Elmar is FNV-beleidsadviseur voor de EU. Jacob is FNV-afgevaardigde in IndustriAll Europe, de EVV en de EESC (het Europese Economisch Sociaal Comité, adviesorgaan van de EU, een soort Europese SER).
Wake-up call
Het EVV en de FNV roepen de werknemers in alle sectoren op na te gaan wat voor hun de gevolgen van de Europese Omnibuspakketten zijn en zich teweer te stellen tegen verslechteringen.
13 Omnibuspakketten
De Europese Commissie komt met een reeks van 13 zogeheten Omnibuspakketten,’ vertelt Elmar, ‘dat zijn eigenlijk bundels die in één klap grote wijzigingen doorvoeren in meerdere wetten en regels tegelijkertijd. Deze dertien bundels gaan onder andere over maatschappelijk verantwoord ondernemen, investeringen via Europese fondsen, landbouw, bedrijfsadministratie, defensie-industrie, chemische stoffen, digitale bescherming, voedselveiligheid en pesticiden, arbeidsmarktbeleid en belastingen.‘
Tempo
‘Het tempo is adembenemend hoog,’ voegt Jacob toe, ‘het Omnibuspakket rond de landbouwwetgeving is al afgerond. Binnen een half jaar! De eindstemming in het Europees parlement over het pakket Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen was in de week voor de kerst.’
Rad
Elmar: ‘De Europese Commissie draait iedereen een rad voor de ogen. De Commissie preekt de wet- en regelgeving te ‘versimpelen’ om kosten en administratie voor bedrijven te verminderen. Dat moet zogenaamd makkelijker en simpeler om zo de concurrentiekracht van de EU te versterken. De werkelijkheid is anders. Versimpelen is in werkelijkheid wetten en regels, die bedrijven opdragen om werknemers te beschermen, opzijschuiven of afbreken. Simpeler is vooral slechter. De burgers gaan het gelag betalen. En de werknemers verliezen hun bescherming.’
Productieketen
‘Na de drama’s in de kledingsindustrie in de jaren tien zoals de instorting van Rana Plaza in Bangladesh in 2013, werkten we in Europa naar het ketenbeding toe,’ vertelt Jacob. ‘De winkels waar jij en ik onze kleren kopen, zijn medeverantwoordelijk voor de productieketen, dus ook voor de fabrieken die hun beleveren, waar die ook mogen staan. De Europese Commissie wil precies het omgekeerde en schuift dit soort afspraken opzij in de Omnibus Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.’
Gezondheidsschade
‘In de land- en tuinbouw zien we nu ook wat zo’n omnibus inhoudt,’ signaleert Elmar. ‘Bestrijdingsmiddelen waarvan iedereen weet dat die de gezondheid schade toebrengen, mogen weer volop gebruikt worden. En als we het over chemische stoffen hebben, informatie over schadelijke effecten ervan of hoe je je moet beschermen? Dat hoeft niet meer in jouw eigen taal toegelicht te worden, maar naar keuze van de producent nog maar in een enkele taal. Dat is voor niemand goed, dat is vragen om ongelukken.’
Arbeidstijden
‘Nog een voorbeeld,’ zegt Jacob, ‘voor een defensie-investering door Europa in 2026 en 2027 worden door de Europese Commissie voor de productiebedrijven de arbeidstijdenregels en de beloning opzijgeschoven. Dat gaat dan over het maximum aantal uren dat een dienst mag duren, het maximum aantal nachtdiensten of de beloning voor overwerk. Dit lijkt een proefballon om in een later stadium verder aan dergelijke arbeidsvoorwaardelijke afspraken te morrelen in het Defensie Omnibuspakket.’
Tips en meer informatie
Als lid, werknemer en medezeggenschapslid goed op de hoogte blijven van de ontwikkelingen rond de Omnibussen? Abonneer je op de Europa-nieuwsbrief van de FNV. Meld je aan op europanieuwsbrief@fnv.nl.
Elmar schreef een goed gedocumenteerd achtergrondartikel voor de Wiardi Beckmanstichting: De grootste dereguleringsoperatie sinds Thatcher.
De economen van de FNV schreven over bedrijven die zeuren over regeldruk.
Een beknopt overzicht van de impact van de Omnibussen staat in de aankondiging van de bijeenkomst van FNV Noord op 27 november waar onder anderen Jacob en Elmar de Omnibussen toelichtten.
Meer informatie vind je op:
Info van de Europese Commissie over de dereguleringspakketten.
Het adviesorgaan van de EU, de EESC.
Foto:
FNV
Tekst:
Nieuwsredactie FNV Noord
Janwillem Compaijen