Stop deal om anti-wegkijkwet af te breken in Europees Parlement

De christendemocraten in het Europees Parlement zetten de afbraak van wettelijke bescherming van werknemers en de natuur door. Eerder kondigden de Europese Commissie en regeringsleiders al aan onder meer de anti-wegkijkwet (CSDDD) te willen uithollen. De partijen uit het Europees Parlement van de zogenaamde Von der Leyen-coalitie doen dit nu dunnetjes over. Dit is een knieval voor conservatieve bedrijven, Donald Trump en radicaal-rechts.

Gisteravond laat zijn de progressieve partijen door de knieën gegaan, toen de christendemocratische Europese Volkspartij (EVP) duidelijk maakte een deal te sluiten met radicaal-rechts.

Europarlementariërs van CDA, NSC en BBB zitten in de fractie van de EVP. FNV schreef deze partijen een brief met de oproep dit afbraakbeleid te stoppen. Afbraak van deze wetgeving maakt het namelijk moeilijker om bedrijven aan te spreken op hun zorgplicht om schending van werknemersrechten te voorkomen en aan te pakken.

Dick Koerselman, voorzitter van het interim-bestuur van de FNV: ‘Dit een zorgwekkende stap in een zorgwekkend proces. Het is zaak dat Nederlandse Europarlementariërs pal gaan staan voor de bescherming van werkenden. Ditzelfde geldt voor de nieuwe Tweede Kamer na de verkiezingen. Dit voorstel is slechts het eerste in een reeks van door de Europese Commissie aangekondigd afbraakbeleid.’

De anti-wegkijkwet verplicht grote bedrijven om schendingen van mensenrechten, arbeidsrechten en milieuverwoesting op te sporen en aan te pakken. Daarbij moeten zij kijken naar hun eigen bedrijfsvoering, dochterondernemingen, zakenrelaties én de rest van de keten. Het maakt hierbij niet uit of werknemersrechten in Nederland of Bangladesh geschonden worden. Deze wetgeving is een mijlpaal in de jarenlange strijd om bedrijven te binden aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het geeft vakbonden de mogelijkheid om bedrijven aan te spreken op hun gedrag als zij niet optreden om schendingen op te lossen, eventueel tot aan de rechter. Onder druk van grote bedrijven en de Amerikaanse overheid wordt de wetgeving nu uitgehold. De regering Trump wil niet dat Amerikaanse bedrijven door Europese regels een verantwoordelijkheid krijgen voor het aanpakken van misstanden. 

Afgezwakte wetgeving

Het EVP-voorstel zwakt de wetgeving op veel punten af. Het neemt elementen over die begin dit jaar door de Europese Commissie werden geïntroduceerd. Dit bevat ook de speerpunten van fossiele bedrijven, die hier een immense lobbycampagne op voeren. Eén cruciale afzwakking is dat de civiele aansprakelijkheid van bedrijven wordt ingeperkt, waardoor zij in veel minder gevallen de schade aan slachtoffers moeten vergoeden.

Koerselman: ‘Het is tijd om nu een streep te trekken. Het is al lang duidelijk dat het hier gaat om een platte dereguleringsagenda, ingegeven door conservatieve bedrijven. De bescherming van mens en milieu vraagt om serieuze verplichtingen voor grote bedrijven. Kinderarbeid, uitbuiting, vakbondsonderdrukking en milieuverwoesting zijn onverteerbaar. Voor de FNV is de afbraak van beschermende regels onacceptabel. We zullen met onze collega-vakbonden in Europa en maatschappelijke organisaties optrekken om dit tegen te gaan.’ Daarbij vraagt de FNV ook specifiek actie van het CDA, NSC en BBB, als leden van de EVP-fractie. Zoals het CDA heeft staan in zijn verkiezingsprogramma: ‘Maatschappelijk verantwoord ondernemen is de norm.’ Tijd om daad bij het woord te voegen.