Loonstijging van 4,1% niet genoeg voor Nederland

Halverwege het cao-seizoen ziet de FNV dat de loonstijgingen die de vakbond heeft afgesproken dit jaar gemiddeld op 4,1% zitten. Dat is bovengemiddeld, maar niet genoeg voor mensen om er in koopkracht ook fatsoenlijk op vooruit te gaan.

Interim arbeidsvoorwaardencoördinator Petra Bolster: ‘Dit laat zien dat werkgevers nog niet bereid zijn werknemers hun eerlijke deel te betalen. Onze looneis is 7% voor dit cao-seizoen. Dat is niet zomaar. We hebben ongeveer 4% loonstijging nodig om de inflatie van de afgelopen periode goed te maken. Wij vinden het hoog tijd worden dat mensen na drie jaar afzien er nu op vooruit gaan en dat vergt meer dan 4,1%. Dat kan ook prima omdat in de meeste sectoren nog steeds genoeg geld wordt verdiend en de overheidsfinanciën er goed voorstaan.’

Primeur: kortere werkweek in de cao

Er wordt in verschillende cao’s vooruitgang geboekt bij het aanpakken van werkdruk. Bolster: ‘We krijgen van de werkvloeren van Nederland terug dat de werkdruk nog altijd erg hoog is. Mensen vallen daardoor uit.’ Het cao-seizoen 2025 heeft een primeur: de FNV heeft in 2025 voor het eerst cao’s afgesproken waarin onderzocht wordt hoe de werkweek korter kan. De vierdaagse werkweek is hiervoor het concept. Het betekent niet automatisch één extra vrije dag, maar draait om een vermindering van de werkuren zonder verlies van inkomen. Hoe dat er in de praktijk uitziet, verschilt per sector, maar het is mogelijk in zowel de traditionele kantoorbanen als ploegen- en wisseldiensten.

Lessen trekken

Afspraken hierover zijn nu gemaakt in vier cao’s: ING, Ziekenhuizen, Kalkzandsteen en Rode Kruis. Bolster: ‘De eerste stappen zijn gezet en daar zijn we blij om. Ervaringen in het buitenland laten ook zien dat juist door iets minder te werken, verzuim terugloopt, krapte afneemt en iedereen profiteert. Tijd dat we hier in Nederland ook de juiste lessen uit gaan trekken, in plaats van te duwen op mensen tot ze omvallen. Daar wordt niemand beter van.’

Seizoen in cijfers

In totaal is FNV betrokken bij 709 van de 818 cao’s. Dit gaat om 5,7 miljoen mensen. Dat is 95% van iedereen die in Nederland onder een cao valt. Dit arbeidsvoorwaardenseizoen heeft de FNV tot dusver 157 cao’s afgesloten, voor 2,1 miljoen mensen. De gemiddelde looptijd van de cao is anderhalf jaar.

Bestaanszekerheid

Bolster: ‘Ondanks alle grote woorden over bestaanszekerheid in de vorige verkiezingscampagne van de politieke partijen, is het puur aan de leden van de vakbonden te danken dat er loonsverhogingen zijn gekomen en dat we in Nederland ondanks de inflatie nog een beetje kunnen rondkomen.’

Individuele dienstverlening

Sinds het najaar van 2022 ziet de FNV de ledencijfers niet meer gestaag dalen. Het grootste deel van de nieuwe leden zijn vrouwen en jongeren tot 35 jaar. Daarmee verandert de samenstelling van het ledenbestand naar een meer representatieve afspiegeling van werkend Nederland. Het zijn niet alleen de cao-inspanningen van de FNV die voor nieuwe aanmeldingen zorgen. De juridische dienstverlening wordt door de meeste mensen genoemd als reden van inschrijving. Dagelijks komen ruim 400 juristen, advocaten, letselschaderegelaars, loopbaancoaches en medewerkers van het contactcenter op voor leden die hulp nodig hebben. Deze medewerkers voeren jaarlijks 300.000 telefoongesprekken met leden en lossen zo’n 24.000 arbeids- en letselschadegeschillen op. In 2024 wist de FNV ruim € 130 miljoen voor leden te verhalen bij werkgevers