Hoe implementeer je een vierdaagse werkweek?

Een vierdaagse werkweek invoeren is geen kwestie van simpelweg een dag schrappen, maar vraagt om een doordachte aanpak. En elke organisatie en afdeling is anders, dus maatwerk is belangrijk. Gelukkig zijn er een aantal stappen die voor de meeste organisaties een goede basis vormen.

Wanneer je grote veranderingen wilt gaan doorvoeren, kun je weerstand verwachten. Daarom is de eerste stap in dit plan om duidelijk te formuleren waarom jij je wilt inzetten voor een vierdaagse werkweek binnen jouw organisatie of sector. Lees de onderzoeken van organisaties die al overgestapt zijn naar de vierdaagse werkweek. Hierdoor kan je je beter voorbereiden op de overgang naar de vierdaagse werkweek. 

Formuleer ook een duidelijke kernboodschap met helderde doelstellingen. Denk aan doelen zoals aantrekkelijk werkgeverschap, minder verzuim, hogere productiviteit of een betere werk-privébalans. Gebruik onze whitepaper als onderbouwing voor je argumenten. 

  • Bouw draagvlak: Identificeer de belangrijkste actoren (OR, directie, HR, teamleiders, FNV-leden, werknemers, vakbond) en betrek hen actief. Stel een veelzijdige werkgroep samen waarbij o.a. FNV-kaderleden en andere werknemers met verschillende kwaliteiten betrokken zijn. Bespreek wat er nodig is om de vierdaagse werkweek te bereiken en toets je argumenten uit stap 1 bij de werkgroep. Trek samen met de werkgroep op in alle stappen van het veranderproces naar een vierdaagse werkweek. 
  • Gebruik bewijs: Lever contextspecifieke argumenten en casestudies die laten zien dat een kortere werkweek haalbaar en voordelig is. Wat betekent een vierdaagse werkweek in detail voor jouw organisatie? Welke voor- en nadelen zijn er? Hoe ziet de kostenbaten-analyse eruit? Betrek de werkgroep bij het verzamelen van dit bewijs. 
  • Faciliteer kennisdeling: Organiseer samen met de werkgroep informatiesessies, enquêtes en workshops om steun en momentum te creëren binnen de organisatie. 
  • Haalbaarheidscheck: Voer een haalbaarheidstoets uit om eventuele knelpunten vroegtijdig te signaleren.  

  • Bepaal de scope voor een succesvolle voorbereiding: op welk niveau (organisatiebreed, afdelingsniveau of teamniveau) en op welke plek in de organisatie ga je de voorbereiding voor het implementeren toepassen?   
  • Bepaal het arbeidstijdmodel: Bepaal samen met de werkgroep wat haalbaar is. Welke dag schrap je? Wat is bijvoorbeeld nu al de langzaamste of niet productieve dag? Of juist: hoe zorgen we voor stabielere werkblokken, minder gebroken diensten en een betere verdeling van rustmomenten? Denk ook aan welke werktijdreductie het meest passend is, wat de openings- en werktijden zijn, etc.  
  • Mogelijke aanpassingen in HR-beleid: Bespreek welke aanpassingen eventueel nodig zijn in beleid met betrekking tot vakantie, overwerk en andere regelingen die veranderen met een vierdaagse werkweek. 
  • Maatregelen op gebied van andere manieren van werken: Werknemers moeten onderdeel zijn van het inrichten van het werk. Maak samen inzichtelijk welke aanpassingen nodig zijn in werkprocessen. Kijk hoe het werk slimmer georganiseerd kan worden. Daag oude routines uit en bedenk hoe er doelgerichter samengewerkt kan worden.  Neem ook innovatie van arbeidstijden mee in het plan. In onze whitepaper vind je meer informatie over slimmer werken. 
  • KPI’s (succes meten): Bepaal samen met de vakbond en hun leden, werknemers en management duidelijke doelstellingen, zoals dat de werkdruk niet mag toenemen of dat de output gelijk moet blijven. Koppel hier duidelijke criteria aan om het succes van de vierdaagse werkweek te meten (bijvoorbeeld medewerkerstevredenheid, bedrijfsprestaties, HR-statistieken). Werk zoveel mogelijk vanuit wat al bestaat.  
  • Calamiteitenplan: Creëer met de werkgroep scenario’s en stel een calamiteitenplan op. Met deze richtlijnen ben je voorbereid op onverwachte problemen. 
  • Betrek de organisatie: Zorg ervoor dat je intern en extern duidelijk over veranderingen blijft communiceren. Bespreek de redenen achter de veranderingen en stimuleer gesprekken over het efficiënter benutten van de werktijd. Verzamel feedback via enquêtes, interviews en workshops, en zorg voor breed draagvlak. 

Nadat de voorbereidingsfase is afgelopen kan de vierdaagse werkweek worden ingevoerd. Dit kan via een pilot of een definitieve beleidswijziging. De volgende stappen zijn hierin belangrijk: 

  • Pilot: In een pilotfase kun je testen en experimenteren of de vierdaagse werkweek daadwerkelijk oplevert wat je ervan verwacht en hoe je werk en werktijden slimmer kan organiseren. Zie problemen als leermogelijkheden en ondersteun werknemers bij het vinden van oplossingen. Hoe sneller je start na de voorbereidingsfase, hoe eerder je weet waar je wel of niet tegen aan gaat lopen. 
  • Communicatie: Informeer alle werknemers op tijd over de implementatiedatum, welke parameters worden gemeten en wanneer het een succes is volgens de vakbond en werkgever. In het geval van een pilot: zet een duidelijke tijd vast voor het begin en einde van de testfase.  
  • Feedbackkanalen: Zorg in de eerste maanden voor regelmatige monitoring en actieve probleemoplossing. Meet veranderingen in het welzijn van de werknemers, de werkdruk en bedrijfsresultaten. Combineer kwantitatieve data met kwalitatieve inzichten uit gesprekken met werknemers. Deze combinatie helpt je om de impact van de vierdaagse werkweek goed te beoordelen. Pas processen aan op basis van feedback. 
  • Check-in review: Voer na drie maanden een evaluatie uit om de eerste ervaringen en eventuele knelpunten te inventariseren.  

  • Eindrapport: Verzamel en analyseer feedback en succesmetingen via enquêtes, interviews en focusgroepen. Wanneer de KPI’s zijn gehaald, maak dan de verandering permanent en integreer de nieuwe werkwijzen in de bedrijfscultuur. 
  • Vervolgstappen: Beslis op basis van de evaluatie of de vierdaagse werkweek wordt opgenomen in het vaste beleid (bijvoorbeeld in de cao). Blijf de doelen die je wilde bereiken met de vierdaagse werkweek volgen en blijf experimenten en processen aanpassen om succes op lange termijn te garanderen. 
  • Rapporteer resultaten: Deel de successen met anderen, zowel binnen als buiten de organisatie. 

Meer informatie of hulp nodig?

Als er voldoende FNV-leden zijn die zich willen inzetten voor een vierdaagse werkweek, kan de FNV-vakbondsbestuurder ondersteunen met informatiesessies, praktijkvoorbeelden en meer. Laat je e-mailadres achter, dan nemen we contact op en krijg je alvast onze whitepaper in je mail.

Vul hier het contactformulier in

Als er voldoende FNV-leden zijn die zich willen inzetten voor een vierdaagse werkweek, kan de FNV-vakbondsbestuurder ondersteunen met informatiesessies, praktijkvoorbeelden en meer. Laat je e-mailadres achter, dan nemen we contact op en krijg je alvast onze whitepaper in je mail.

Vul hier het contactformulier in

Wij helpen je graag

Bij al je vragen over werk, inkomen en lidmaatschap.
 

Cookies op websites van de FNV

De FNV gebruikt functionele cookies die noodzakelijk zijn om de websites goed te laten functioneren. Deze cookies gebruiken net als de statistische cookies geen persoonsgegevens. Met jouw toestemming gebruiken we ook marketing cookies. Hieronder kun je toestemming geven voor het gebruik van cookies.

Functionele cookies: zijn noodzakelijk voor de basisfunctionaliteit van de website. Deze kunnen niet worden uitgeschakeld.

Statistische cookies

:

helpen ons te begrijpen hoe bezoekers onze website gebruiken (paginaweergaven, klikgedrag). Deze gegevens worden anoniem gemeten en gedeeld met drie externe partners.

Marketing cookies

:

worden gebruikt om onze diensten via online advertenties onder de aandacht te brengen. Bij acceptatie van marketing cookies delen wij je persoonsgegevens met vier externe partners voor retargeting en advertentiepersonalisatie.

Kijk voor meer informatie op onze cookiepagina.

Alle cookies accepteren
Instellingen opslaan
Weigeren