Wat is de overgang?
De overgang treedt op tijdens de laatste jaren van je ongesteldheid. In deze periode verandert je lichaam langzaam waardoor je niet meer vruchtbaar bent. De termen die hierbij komen kijken, zijn ‘overgang’ en ‘menopauze’. Deze worden vaak door elkaar gebruikt, maar betekenen iets anders:
Menopauze is het natuurlijke proces waarbij de menstruele cyclus stopt. De laatste ongesteldheid is gemiddeld op het 51ste jaar.
Overgang: dit zijn de jaren rondom de laatste ongesteldheid. De overgang begint meestal tussen de 40 en 60 jaar. Bij 1 op de 100 vrouwen start de overgang voordat ze 40 zijn.
Tijdens de overgang kunnen fysieke klachten voorkomen zoals opvliegers, spierpijn en migraine, maar ook mentale problemen zoals minder geduld, concentratieproblemen en depressie. Twijfel je of je al in de overgang zit? Check of jouw symptomen voorkomen in dit handige overzicht.
Wat zijn de knelpunten van de overgang op de werkvloer in Nederland?
TNO onderzocht in samenwerking met CBS in hoeverre werkende vrouwen in de overgang deze overgangsklachten ervaren op het werk. De resultaten laten zien dat ruim de helft van de vrouwen met overgangsklachten aangeeft wel eens hinder te ervaren op het werk. Van de werknemers in de overgang vindt 36 procent dat zij weleens minder goed functioneren op het werk door bijvoorbeeld pijnklachten, vermoeidheid of concentratieproblemen. Ook beleven zij soms ongemakkelijke situaties op de werkvloer, bijvoorbeeld vanwege opvliegers, stemmingswisselingen of doorlekken. Van de werknemers met overgangsklachten die van invloed zijn op het werk heeft 57 procent behoefte aan meer ondersteuning of begrip hiervoor op de werkvloer. Ze willen dit vooral van de leidinggevende, maar erover praten blijkt lastig.
Neem je klachten serieus
Vanuit de ziektewet ligt er een gedeelde verantwoordelijkheid bij jou en je werkgever om ervoor te zorgen dat je werk en de werkomstandigheden worden aangepast naar je werkvermogen. Voor beiden is het immers van belang te voorkomen dat je arbeidsongeschikt raakt. Neem je eigen klachten serieus en ga na hoe dit invloed heeft op je werk. Bedenk wat je nodig hebt om je werk goed te kunnen doen en maak dit bespreekbaar met je leidinggevende. Schrijf vooraf alle punten op die je wil bespreken, dus ook de lastige dingen. Een eerlijk en compleet gesprek levert bijna altijd het beste resultaat op voor de langere termijn.
De rechten & plichten rond overgangsklachten en werk
Werkgevers hebben de volgende plichten waaraan zij moeten voldoen:
De werkomstandigheden en -omgevingen mogen geen nadelige invloed hebben op jouw gezondheid.
In artikel 3, lid 2 van de Arbowet staat: de inrichting van de arbeidsplaatsen, de werkmethoden en de bij de arbeid gebruikte arbeidsmiddelen alsmede de arbeidsinhoud worden zoveel als redelijkerwijs kan worden gevergd aan de persoonlijke eigenschappen van werknemers aangepast.
Het is dus niet te veel gevraagd om je werkgever rekening te laten houden met jouw veranderde gesteldheid.
Samen fijn blijven werken
We willen allemaal minder verzuim en meer werkplezier. Dat lukt alleen als je samen met je werkgever het gesprek aangaat. Dat gaat verder dan één gesprek, er moet beleid voor de hele organisatie zijn voor de overgang, net als bij zwangerschap. Daar zet de FNV zich voor in. Op de werkvloer kan je je inzetten voor meer kennis over de overgang bij jezelf en collega’s en maatregelen op het werk. Op die manier zorg je samen dat de overgang geen onnodige belemmering is op de werkvloer.
