Werkgevers zijn niet te vertrouwen als ze voorstellen om een cao-tekst te moderniseren. Vaak zijn ze je dan aan het verneuken. Met mooie blabla praatjes als teksten eenvoudiger maken of begrijpelijker.
Of: de cao-tekst moet van deze tijd worden, nu is hij antiek en ouderwets. Of: je moet twee keer lezen wat er staat. De mooiste: wij van Personeelszaken begrijpen hem niet en kunnen hem niet uitleggen. Tja, dan heb je daar niet de juist opgeleide mensen zitten.
En wat komt er dan met zo’n modernisering op je bord? Lappen tekst die door de shredder gingen. Een nieuwe, veel kortere tekst op tafel leggen. Waarin de oude afspraken minder goed staan, en minder nauwkeurig. Ik maakte laatst mee dat een werkgeefster op die manier driekwart van de teksten wilde schrappen. Zij noemde het ook eerst, met effen gezicht, een vereenvoudiging maar het bleek zowel op de tekst als op de inhoud een doodordinaire zware verslechtering te zijn. Gaan we niet doen, zeiden we.
Cao-teksten zijn in de loop van de jaren organisch ontstaan. Ze zijn vaak wat juridischer en complexer, juist omdat cao-partijen de afspraken zo goed mogelijk wilden weergeven. Dat deden ze door te zorgen dat de tekst klopte en de uitzonderingen er ook goed in stonden. Zoals mijn collega laatst zei: “In tijden van vrede schrijven we de afspraken goed op, zodat we er in tijden van conflict beiden op terug kunnen vallen”.
Wees op je hoede als de vos de passie preekt en modernisering van de cao voorstelt. Dat is meestal een schijnbeweging om onwelriekende plannen te verhullen. Met een achterbakse agenda om moeizaam opgebouwde rechten uit te hollen of te verslechteren. Blijf kritisch, lees nieuwe teksten goed met elkaar door en sein meteen je vakbondsbestuurder in als ze in jullie nadeel dreigen uit te pakken.
Janwillem Compaijen
bestuurder FNV Procesindustrie