Column: Innovatie van de pensioenfondsen

Achter de schermen is collectief door alle pensioenfondsen een nieuw soort prestatiebeloningssysteem uitgewerkt. Met verbluffende resultaten. De vakbonden zijn laaiend enthousiast.

Enorme vermogenstoename

Iedereen die alle heisa rond ons pensioenstelsel een beetje volgt, is op de hoogte van jarenlange enorme vermogensgroei bij de pensioenfondsen. De pensioengerechtigden hebben er helemaal niets aan gehad. Dit heeft te maken met de lage rente en de daarmee samenhangende dekkingsgraad.

De schrik

In het jaar 2022 is er plotseling veel veranderd. Inflatie en dalende aandelenkoersen. In een half jaar tijd is het totale vermogen van de pensioenfondsen van zo’n 1800 miljard euro gezakt naar 1500 miljard euro. Wel jammer. Had die 300 miljard naar rato van het aantal jaren deelname aan het fonds verdeeld onder de deelnemers. Dan waren miljoenen mensen enorm blij geweest.  

Het zet wel aan het denken. Bij de pensioenfondsen zijn ze er achter gekomen dat prestatiebeloningen koppelen aan vermogensgroei niet bijdraagt aan dat waar het omgaat. Dat is namelijk het maximaliseren van de uitkeringen aan pensioengerechtigden. De arbeidsvoorwaarden bij de pensioenfondsen zijn subiet aangepast. Vanaf nu hangt een bonus af van de hoogte van de uitgekeerde pensioenen.

Wat er niet is kan ook niet verdampen

Om te voorkomen dat er nog eens 300 miljard verdampt, gaan de pensioenfondsen dit bedrag verdelen onder alle pensioengerechtigden en alle deelnemers aan het pensioenfonds. Er zijn wel enige voorwaarden gesteld zodat dit geld ook bijdraagt aan de kans om in de toekomst nog van ons pensioen te genieten. De ontvangers mogen dit geld uitsluitend besteden aan duurzame toepassingen. Bijvoorbeeld investeren in groene waterstoftechnologie, duurzame plantaardige landbouw, zonnepanelen op je dak. Fossiel gedrag als benzine tanken, vliegen of vlees eten zit er niet in.

Niet alleen de pensioengerechtigden profiteren, maar ook de werknemers van de pensioenfondsen die hun bonus nu ontvangen. Groen en duurzaam te besteden.

Vakbonden enthousiast

Het klinkt gek. De financiële wereld zit vol prestatiebeloningen, maar het komt maar zelden voor dat deze bonussen zijn gekoppeld aan de collectieve belangen van de doelgroep. Met deze ontwikkeling zijn er schitterende perspectieven. Nu we zien dat het ledental van de FNV flink aan het groeien is, moeten we het ijzer smeden. Naast de inkomens van nú, is het zaak dat nieuwe betreders van de arbeidsmarkt gaan deelnemen aan een pensioenfonds. Voor vakbonden ligt hier de taak om bij te dragen aan het succes van de innovatie van ons pensioenstelsel.