De vandaag bekendgemaakte cijfers van het CBS laten zien dat ook in 2023, net als in 2022, er steeds meer geld uitgegeven wordt aan externe inhuur, waaronder uitzendkrachten en zzp’ers. Deze kosten voor de vier grootste zorgsectoren zijn met 11,2% gestegen ten opzichte van het vorige recordjaar 2022. Hierdoor groeide het aandeel van de kosten voor externe inhuur in de totale personeelskosten.
Bert de Haas, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: ‘Deze stijging, die al sinds 2015 te zien is, was echt onnodig. Als vakbond strijden we al jaren voor het aantrekkelijker maken van werken in loondienst. Maar werkgevers doen het tegenovergestelde, waardoor steeds meer mensen loondienst inruilen voor het zzp-schap.’
De vakbond maakt zich zorgen voor de komende jaren, omdat als dit zo doorgaat, de krappe arbeidsmarkt ertoe kan leiden dat nog steeds de zzp-er gaat bepalen hoe de arbeidsrelatie eruit ziet, de zorgkosten de pan uitreizen en dit het personeelstekort niet gaat oplossen. De Haas: ‘Het is onrealistisch om te verwachten dat alleen de handhaving van de wet DBA (controle op schijnzelfstandigheid) alle problemen oplost. Werkgevers moeten echt in beweging komen om de medewerkers die ooit uit dienst zijn gegaan om zzp’er te worden weer te verleiden in loondienst te gaan.
De vakbond stelt dat de oplossing voor het oprapen ligt. Uit tal van onderzoeken, zoals het zelfstandigenonderzoek van AZW (2023), blijkt dat zorgpersoneel meer autonomie wil, een betere werk-privébalans, een verlaging van de werkdruk en een loon dat vergelijkbaar is met de marktsector. De Haas: ‘Dat is precies datgene wat de zzp’er nu geboden wordt. Draai het om: regel dit voor je personeel in loondienst.’
Volgens FNV Zorg & Welzijn is het daar nú het moment voor. Er lopen momenteel cao-onderhandelingen voor onder meer ziekenhuispersoneel, personeel in de gehandicaptenzorg en de GGZ. De cao-onderhandelingen voor personeel in de VVT zijn momenteel opgeschort. De Haas: 'De medewerker moet echt een keer op één gezet worden. Daarvoor moet de bedrijfsvoering wel flink op de schop. Die is altijd vooral gericht geweest op de mensen die zorg nodig hebben, niet op de medewerkers.'