De noodkreet van werkgevers in de kinderopvang aan het adres van het Rijk om snel maatregelen te treffen om nijpende personeelstekorten op te lossen, is ook FNV uit het hart gegrepen. Maar niet alleen het Rijk is aan zet, ook de werkgevers zelf moeten belangrijke stappen zetten. “Beknibbelen op de kwaliteit van de kinderopvang is geen oplossing voor de personeelstekorten in de kinderopvang en is onverantwoord richting kinderen en ouders.”
Vakbond FNV reageert daarmee op een brief van ruim honderd kinderopvangorganisaties waarin opgeroepen wordt om kwaliteitsregels te versoepelen. Maar FNV waarschuwt juist voor een averechts effect. Vicevoorzitter Kitty Jong: “Door sommige kwaliteitsregels, waaronder de beroepskracht-kindratio, te laten vieren zal de werkdruk onder pedagogisch medewerkers alleen maar toenemen. Nu zien we al dat kinderopvangmedewerkers de sector verlaten vanwege de werkdruk.”
De discussie over het kinderopvangstelsel is actueel, omdat het onderwerp van gesprek is tijdens de coalitieonderhandelingen voor een nieuw regeerakkoord. FNV is een groot voorstander van gratis kinderopvang voor alle kinderen, zoals onlangs ook de SER adviseerde. Een stabiel stelsel waarin ontwikkeling van kinderen voorop staat, kan volgens FNV juist bijdragen aan het tegengaan van personeelstekorten. Uit onderzoek blijkt dat wanneer de financiering stabiel is, kinderopvangorganisaties meer investeren in personeel.
Maar ondertussen stapelen de problemen binnen de kinderopvang zich al jaren op: te hoge werkdruk, te veel ziekteverzuim, onvoldoende beschikbare medewerkers en uiteindelijk kinderen die vanwege het personeelstekort niet kunnen worden opgevangen. Bestuurder Debbie van Leiden van FNV Zorg en Welzijn roept alle betrokken partijen daarom op om de negatieve spiraal te doorbreken. “Dit is een probleem dat we met z’n allen moeten aanpakken. Dat vraagt dus ook iets van werkgevers. Vorige maand stonden er nog zo’n 4000 medewerkers uit de kinderopvang op het Malieveld om juist die boodschap over te brengen.”
FNV heeft enkele concrete voorstellen. Van Leiden: “Zonder medewerkers kun je geen kinderen opvangen. Zo simpel is het. Daarom stellen we onder meer voor dat er groepshulpen worden ingezet die vervolgens opgeleid kunnen worden tot pedagogisch medewerker. En we willen dat de beroepskracht-kindratio overeind blijft. Zonder dit belangrijke kwaliteitswaarborg neemt de werkdruk verder toe en daarmee het verzuim en dus het personeelstekort.” Uit een recent onderzoek van de FNV onder werknemers in zorg en welzijn blijkt dat kinderopvangmedewerkers het vaakst de werkdruk noemen als mogelijke reden om de sector te verlaten. Als gevolg overweegt een kwart van de medewerkers de sector te verlaten.
In de kinderopvang geldt een aantal kwaliteitsregels, vastgelegd in de Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang. Deze regels zijn bedoeld om een veilige plek voor kinderen te garanderen en te waarborgen dat pedagogische doelen worden gehaald. Deze regels hebben ook tot doel om de werkdruk te beheersen, onder andere door regels te stellen over hoeveel kinderen er maximaal per pedagogisch medewerker aanwezig mogen zijn. Van Leiden: “Als de kinderopvanginstellingen echt stappen willen zetten om de personeelstekorten tegen te gaan, dan is het verstandig om opnieuw met FNV het gesprek aan te willen gaan voor een goede cao waarin afspraken gemaakt zouden moeten worden over het beheersbaar houden van de werkdruk.”