Donderdag 23 januari vond het commissiedebat over kinderopvang plaats in de Tweede Kamer. In dit debat werd de stelselherziening van kinderopvang besproken. Door het toeslagenschandaal weten we allemaal dat het zo niet langer kan. Ook is kinderopvang ontzettend duur voor ouders. Toch bestaat nu nog steeds hetzelfde toeslagensysteem als hiervoor, inclusief dezelfde risico’s voor ouders.
Daarnaast is er nog steeds een groot personeelstekort en hoge werkdruk voor medewerkers in de sector. Daarom roept FNV het kabinet op: investeer met deze stelselherziening het geld op een verantwoorde manier, namelijk in de medewerkers in de kinderopvang.
Bas van Weegberg, dagelijks bestuurder FNV: 'Al jaren pleit FNV voor de stelselherziening van kinderopvang, zodat alle kinderen gelijke kansen krijgen.' Tegelijkertijd wordt er geld verdiend aan deze publieke voorziening, die ook nog eens wordt betaald met publiek geld: belastinggeld en de eigen bijdrage van ouders. Van Weegberg: 'Kansengelijkheid en ontwikkeling van kinderen zijn een recht, geen verdienmodel. Daarom moet er transparantie worden geëist van de sector, want we weten dat het geld nu in ieder geval niet bij de medewerkers terechtkomt.'
Sabrina Sanches en Deddy Dorenbos, bestuurders kinderopvang bij FNV, horen dagelijks hoe medewerkers in de sector de klappen opvangen van het personeelstekort. Sabrina Sanches: 'Medewerkers in de kinderopvang hebben echt liefde voor hun vak. Maar ze werken onder enorme druk. We krijgen bijvoorbeeld signalen dat er in de BSO onder het mom van personeelstekort nu al aanvragen voor zomervakanties worden afgekeurd. Dat kan en mag niet, en toch gebeurt het.' Tegelijkertijd zijn nu ook de cao-onderhandelingen bezig. Deddy Dorenbos: 'We kunnen mooie afspraken maken in de cao Kinderopvang over minder werkdruk, maar daar hoort ook bij dat het er flink geïnvesteerd wordt in medewerkers. Anders is het een loze afspraak Het geld moet daarom in de branche blijven.' Daarom benadrukt de FNV dat deze miljardeninvestering geen blanco cheque mag zijn voor een sector waar marktwerking speelt en private equity actief is.
1. Werkdruk, personeelstekort en groei van de sector: investeer in de medewerkers. Een gefaseerde en verantwoorde groei van de sector is mogelijk waardoor je de druk op de sector beperkt houdt. Monitor hierbij op ervaren werkdruk, ontwikkeling van vraag en aanbod, en de prijsontwikkeling. Zo behoud je werknemers, en trek je mensen naar de sector.
2. Emancipatie en arbeidsparticipatie: zorg ervoor dat ouders betaald werk kunnen combineren met hun gezin. Dit kun je doen door kinderopvang toegankelijk en betaalbaar te maken. Met name vrouwen kunnen zo meer werken; hiermee doorbreek je de deeltijdklem.
3. Leg de rekening van de stelselherziening niet bij ouders: zorg dat je wél de kinderopvangtoeslag indexeert in 2026. De plannen zijn nu om dat niet te doen, wat kinderopvang nog duurder maakt voor ouders in 2026.
4. Verlof en kinderopvang: investeer in een verlofstelsel dat werkt. Door in te zetten op uitgebreider verlof bij de geboorte van een kind, verlaag je de vraag naar arbeidsintensieve babyopvang. En kunnen ouders en hun pasgeboren kind beter hechten. Ook helpt dit bij het eerlijk verdelen van zorgtaken binnen gezinnen. Een win-win keuze dus!
5. Zorg voor kinderopvang voor alle kinderen: het positieve effect van kinderopvang is wetenschappelijk bewezen. Zorg dus dat kinderopvang voor alle kinderen toegankelijk is. Schaf daarom de arbeidseis af. Pilots in Zeeuws-Vlaanderen en Groningen met volledig vergoede kinderopvang waren enorm positief. Het kan dus wél, ook in Nederland.
6. Publiek geld in een (deels) private sector: zet in op transparantie, een maximum vraagprijs en verantwoording. Er worden miljarden geïnvesteerd in de kinderopvang, dus we moeten zorgen dat dit geld bij de juiste mensen terechtkomt: de medewerkers. En niet in de zakken van eigenaren, aandeelhouders en private equity investeerders verdwijnt.
De brief aan de Tweede Kamer vind je hier.