Behandel bijstandsgerechtigde ook als mens
Schrijnende verhalen in FNV-boekje Boeten zonder schuld
Wie een uitkering ontvangt, kan maar beter oppassen. Want voor je het weet, lees je ergens overheen, doe je iets verkeerd of geef je iets te laat door. En dan zijn de rapen gaar. Dat bleek wel uit ‘boodschappengate’ en de Toeslagenaffaire komt voort uit hetzelfde wantrouwen van de overheid tegenover burgers. De FNV heeft meer schrijnende verhalen gebundeld in ‘Boeten zonder schuld’ en dit aangeboden aan de Tweede Kamer.
Kitty Jong, vicevoorzitter FNV: ‘Terecht dat de verontwaardiging groot was over de 7.000 euro die een mevrouw in de bijstand moest terugbetalen, omdat haar moeder wel eens wat boodschappen voor haar meenam uit de supermarkt. En ook de affaire met de kinderopvangtoeslag dreunt nog hevig na. Dit zijn helaas niet de enige voorbeelden van hoe de overheid onschuldige mensen wegzet als fraudeurs.'
Continu te maken met wantrouwen
'Uitkeringsgerechtigden hebben recht op een menswaardige behandeling en die is dikwijls ver te zoeken. In ons boekje laten wij zien hoe je met een uitkering continu te maken hebt met wantrouwen en regelmatig zelfs wordt behandeld als een crimineel. Aan die praktijken moet politiek Den Haag echt een einde maken.’
Keihard op afgerekend
Zo riep de FNV laatst op om de Fraudewet aan te passen, met de omstreden inlichtingenplicht, die bepaalt dat je iedere verandering in je situatie meteen moet melden aan je uitkeringsinstantie. Dat is vaak onbekend bij uitkeringsgerechtigden. Jong: ‘Soms weten mensen niet precies wat ze wel en niet moeten melden en wanneer ze dat dan moeten doen. Het is allemaal erg ingewikkeld en onduidelijk. Gemeenten zijn lang niet altijd duidelijk met hun voorlichting. Mensen worden daar vervolgens wel keihard op afgerekend.’
Vergelding en tegenprestatie
Advocaten, hoogleraren en mensen met een uitkering vertellen in ‘Boeten zonder schuld’ waar zij tegenaan lopen als de overheid de markt centraal stelt in plaats van mensen. Jong: ‘Je zult het als burger voelen als je steun van de overheid nodig hebt. Druk mensen maar met hun neus op de feiten over de kosten van de verzorgingsstaat. Als je gebruik moet maken van het vangnet dat wij bijstand noemen, eisen we als samenleving een vorm van vergelding, een tegenprestatie. En je wordt keihard gestraft voor ieder klein foutje.’
Vertrouwen in burger is nodig
De FNV wil dat mensen niet langer buiten hun schuld om worden vermorzeld tussen de raderen van ondoorzichtige wetten en regels. Jong: 'Schrap het hardvochtige sanctiebeleid. Stop de verplichte tegenprestatie en help mensen aan betaald werk dat bij ze past. Schaf de Schaf de kostendelersnorm in de bijstand af. Verruim bijverdienmogelijkheden. Vertrouwen in de burger is nodig, ook als die in de bijstand zit of anderszins steun nodig heeft. We kunnen allemaal ooit in zo’n situatie terechtkomen.’
