Vak-trots

'Ik heb nooit een dag van hè, ik moet werken' Nicole Jansen over haar werk in de gehandicaptenzorg.

Werken in de gehandicaptenzorg

‘Het is een voorrecht om te mogen werken in de gehandicaptenzorg’, zegt Nicole Jansen. ‘Er voor hen te mogen zijn in goede en in slechte tijden.’ Met passie vertelt ze over de grappige en ontroerende kanten van haar cliënten. Ze is trots op haar team en op zichzelf: ‘Dat ik naast de cliënt kan staan als hulpverlener en me daarbij heel bewust ben van die afhankelijkheidsrelatie. Ook kan ik goed met mensen communiceren en samenwerken.’

Hoe ervaren zij de dingen?

‘Je kan zoveel van ze leren’, zegt ze. ‘Ze kijken soms heel onbevangen naar je.’ Nicole koos niet doelbewust voor dit werk. Ze volgde aanvankelijk een kunstopleiding in Amsterdam. Voor haar studie bezocht ze het Cobra Museum in Amstelveen. Daar was een expositie van werk van mensen met een verstandelijke beperking en van psychiatrische patiënten. ‘Dat vond ik zo mooi en puur. Ik zag het verschil met werk dat heel doordacht gemaakt is. Het raakte me echt. Het kleurgebruik vanuit het gevoel en ook de compositie liet een heel andere blik op de wereld zien’, zegt ze. ‘Ik werd zo naar binnen getrokken dat ik wilde weten hoe zij de dingen ervaren.'

Schot in de roos

Nicole had altijd al belangstelling voor maatschappij en mens. Ze stapte na die ervaring over op de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening, ‘Dat was een schot in de roos. Ik deed de opleiding en de stages met veel plezier. Alles viel op zijn plek.’ Al tijdens haar studie in 2003 ging ze werken in een gezin met een gehandicapt kind. Na haar diplomering drie jaar later, vond ze een baan op een woonvorm voor kinderen met een meervoudige complexe beperking.

Heel divers

Inmiddels is ze zeven jaar zorgverlener bij Cosis, locatie Dotterbloem in Assen. Dat is een 24-uurs woonvorm voor volwassenen met een verstandelijke beperking. Bewoners hebben ieder een eigen appartement en daarnaast is er een gemeenschappelijke ontmoetingsruimte voor eten en allerlei activiteiten. Het werk is heel divers. Ze schrijft zorgplannen, zorgt dat deze in de dagelijkse praktijk tot uitvoer komen en overlegt met de familie of vertegenwoordigers van een cliënt. ‘Ook het persoonlijk contact vind ik heel belangrijk, zoals het samen drinken van een kopje koffie’, voegt ze toe.

Mijn missie

Daarnaast begeleidt ze nieuwe medewerkers, leerlingen en stagiaires. ‘Ik vind het heel leuk om te zien hoe zij naar dingen kijken die de oude garde meestal heel normaal vindt. Nieuwe medewerkers richten zich vaak op het contact met de bewoners. Ze willen een band met hen krijgen. Bij het coachen heb ik voor mijzelf als missie dat ik ze wijs op die afhankelijkheidsrelatie. Niet dingen voor hen beslissen en regelen die ze zelf ook kunnen.’

Zo aandoenlijk

Het komt zelfs geregeld voor dat de cliënt de hulpverlener bijstaat. Nicole: ‘Ze vinden het heerlijk als jij niet perfect bent. Ik loop altijd te knoeien of laat iets vallen. Dan lachen ze en helpen me. Dat vinden ze zo leuk. Ik ben er trots op dat ik van nature onhandig ben. Dat werkt in mijn voordeel hier.’ Nicoles werk met de bewoners kent veel leuke en grappige momenten. Één van hen houdt erg van zingen, maar doet dat heel vals. Nicole had slaapwacht en het gezang wekte haar al om vijf uur in de ochtend. ‘Het was ook wel zo aandoenlijk’, zegt ze.

Niet de rug toekeren

Voor Nicole is het eveneens belangrijk dat ze hier in een warm en veilig team werkt. De mensen zijn open naar elkaar en steunen elkaar waar nodig. ‘Ik voel mij er welkom. Ons team heeft veel draagkracht. Dat kwam vooral naar voren tijdens de coronaperiode. Ook de ICT’ers en secretaressen staan elke dag klaar.’ Het werk is redelijk zwaar en wordt door maatschappelijke veranderingen steeds complexer. Het is bovendien onregelmatig, de beloning kan beter en er is een personeelstekort. Daarom was er een poos veel verloop van vooral jonge medewerkers. ‘De gehandicaptenzorg heeft zoveel speciaals dat ik dat niet de rug wil toekeren. Ik heb nooit een dag van hè, ik moet werken. Belangrijk is dat de voorwaarden goed zijn’, zegt ze. ‘Wie gaat ervoor zorgen dat onze doelgroep een stem heeft en mee kan doen in de maatschappij als iedereen wegloopt?

Zichtbaarheid en zeggenschap

De coronaperiode was voor Nicole de trigger om zich aan te sluiten bij het FNV waar ze zich steeds meer voor inzet. Ze is lid sinds 2021. ‘Na elke coronapersconferentie zeiden we tegen elkaar dat wij niet genoemd werden en geen aandacht kregen. We hadden geen beschermingsmiddelen, de vaccinaties waren niet tijdig en de bewoners raakten geїsoleerd, wat veel verborgen leed veroorzaakte.’ Nicole benadrukt het belang van zichtbaarheid, meer zeggenschap en een betere beloning. ‘Ik hoop dat meer vakbondsleden actief worden. Het is interessant en verdiepend.’