Opinie: Indexering pensioenen

Volgens Bernard van Praag (VK 4-6-20) is er geen noodzaak het pensioenstelsel te veranderen. Het enige wat nodig is, is het verhogen van de rekenrente waarmee de dekkingsgraad van pensioenfondsen berekend wordt.

Uitwerking pensioenakkoord geeft uitzicht op indexering van pensioenen

Het is waarschijnlijk dat de door de regering opgelegde rekenrente, die uitgaat van geen of nauwelijks rendementen, uitgeschakeld wordt in het pensioenstelsel dat uitgewerkt wordt. Anderen, van links SP tot rechts financieel journalist Martin Visser hekelen het benutten van rendementen die pensioenfondsen maken voor verhoging van pensioenopbouw met inflatie of loonstijging. Martin Visser noemt het een truc en links SP noemt het “casino” pensioen.

Politieke Pensioen obstakels

Vakbonden hebben in juni 2015 een Pensioen en AOW-akkoord gesloten waar meer dan 75% van de FNV leden die gestemd hebben voor hebben gestemd. Bij het CNV was een soortgelijk percentage van de leden voor. Door het akkoord vervalt gedurende 5 jaar de boete op eerder ophoudt regelingen 3 jaar (van belang voor slijtende beroepen) voor de AOW-leeftijd. Ook wordt een onderzoek gedaan naar het eerder AOW gerechtigd worden na 45 werkjaren dan de geldende AOW-leeftijd. De 45 jaar is van belang voor handarbeiders die op jongere leeftijd betaald gaan werken. Handarbeiders die vooral slijtende beroepen uitoefenen. De AOW-leeftijd stijging is stopgezet op 66 jaar en 4 maanden gedurende 2020 en 2021. Daarna stijgt bij verhoging van de levensverwachting de AOW-leeftijd langzamer dan eerder. Er komt een betaalbare arbeidsongeschiktheidsverzekering voor ZZP’ers. Momenteel wordt het pensioenakkoord uitgewerkt met het doel pensioen te indexeren met behulp van de alsmaar oplopende pensioenreserves. Zeg maar het uitschakelen van de armrekenrente die de politiek heeft opgelegd.

Uitwerking pensioen akkoord juni 2020

Het bijzondere van de kritiek op het komende nieuwe pensioenstelsel is dat links en rechts beide vinden dat rendementen van beleggingen door pensioenfondsen niet benut mogen worden voor indexering. Martin Visser van de Telegraaf noemt het een truc. Een bijzondere opstelling voor een journalist van de Telegraaf. In wezen heeft hij geen vertrouwen in de opbrengst van beleggingen in bedrijven. De linkse criticasters noemen het benutten van rendementen ten behoeve van de werknemers en gepensioneerden casino pensioen. Tegelijkertijd hanteert links de toegenomen pensioenreserves als argument waardoor zonder wijziging van het pensioenstelsel de pensioenen verhoogd kunnen worden. Het feit dat politiek die weg heeft geblokkeerd wordt daarbij genegeerd. Ook wordt het feit genegeerd dat linkse politieke partijen onmachtig en zelfs deels onwillig zijn of geweest zijn om de arm-rekenrente te stoppen. Nu vakbonden een oplossing dreigen te bereiken waardoor de pensioenen wel omhooggaan kunnen gaan, wordt dat verketterd. Het is overigens niet de bedoeling dat met elke stijging en daling van de beurs de pensioenen op en neer gaan. Positieve en negatieve rendementen worden uitgesmeerd over meer jaren zodat gemiddeld pensioen geïndexeerd kunnen worden. Een ander “argument” dat gehanteerd wordt, is het argument bij een crisis  het pensioen de sigaar is. Echter vanaf 2008, een periode met de banken en Eurocrisis, zijn de pensioenreserves verdubbeld. Stel er komt een langjarige krimp (depressie) dan zijn de effecten in het huidige en het toekomstige pensioenstelsel beide negatief. Kortom, het voorspellen van een economische ramp is geen houtsnijdend argument.

Het is goed dat het Pensioen en AOW-akkoord er is en uitgewerkt wordt. Pensioenen kunnen en moeten geïndexeerd worden.

A.P. van Dijk Drachten,
Gepensioneerd FNV-vakbondsbestuurder