Opinie: Afbraak van sociale voorzieningen

Veel te veel afhankelijke contracten maakt dat bij crisis de werknemers het kind van de rekening zijn. Dat moet anders.

Jarenlang zijn sociale voorzieningen afgebroken. De WW is verkort van maximaal 3 jaar naar 2 jaar. Ooit was de WW duur maximaal 5 jaar. De opbouw, is verslechterd zodat je minder WW recht opbouwt tijdens werken. Het terugvallen van 100% loon naar 70% WW is overigens een forse aderlating en niet de hangmat die verslechterlaars schilderen bij verdediging van afbraak van de WW. In cao’s wordt de verslechtering van 3 naar 2 jaar bestreden door regelingen.

ZZP'ers

Na de crisis van 2008 zijn veel werkloze werknemers naar Zelfstandig Zonder Personeel gedrukt. Partijen zoals VVD, CDA, D66 vinden dat een goede ontwikkeling. Als het aan hen lag, zou de WW voor werknemers hooguit een jaar worden. Ook uitzendkrachten vinden zij een goede ontwikkeling.

Bijstandsuitkering

Het gevolg van deze dagloner cultuur is dat tegenslagen in de economie op ZZP'ers, uitzendkrachten, oproepkrachten, payroll contracten worden afgewenteld. Het slechtst af zijn de ZZP'ers. Die vallen terug op de bijstand wet. Daarbij geldt geen bijstand als de partner verdient of de ZZP'er vermogen heeft. Dat is bijna altijd het eigen huis. Bijstand is niet 70% van je loon. Zeventig procent geldt voor iemand die WW krijgt. Het sociaal minimum, de bodem, is 70% van het wettelijk minimumloon. Dat is € 1.157,52 bruto voor alleenstaanden.

Het sociaalminimum is overigens ook het bedrag waarbij volgens het kabinet iemand economisch zelfstandig is. Volgens deze meetmethode is 64% van de vrouwen economisch zelfstandig. Na de WW geldt de bijstand.

Tijdelijke noodmaatregel

De regering beseft kennelijk dat toepassen van de afgebroken sociale voorzieningen, de economie in een enorme neerwaartse spiraal zou brengen. Vandaar dat zij tijdelijke werktijdverkorting, die voor werknemers ten koste zou gaan van hun WW recht, nu niet ten koste van WW laat gaan. De uitkering is niet 70% maar 90%. In veel cao’s is geregeld dat het loon wordt aangevuld tot 100%. Die voorwaarde heeft de regering nu toegevoegd voor het toekennen van tijdelijke werktijdverkorting. Voor ZZP'ers geldt dat zij aanvulling kunnen krijgen, als hun omzet wegvalt of deels wegvalt, tot bijstandsniveau zonder inkomens en vermogens toets. De bijstandsuitkering voor echtparen is € 1.428,14 netto per maand. Voor alleenstaanden € 999,70 (netto). Als er meer bijstandsuitkeringen per gezin zijn, wordt gekort, de zogenaamde voordeurregeling.

Sociale voorzieningen zijn nodig

De maatschappij die in jaren van VVD-beleid is gecreëerd is er één van ieder voor zich en niemand voor ons allen. Het is zaak terug te keren naar sociale voorzieningen die opgebouwd worden met premies. Daardoor kan iemand die getroffen wordt door werkloosheid of ziekte, verder leven. Het leidt er ook toe dat een crisis gedempt wordt door inkomens uit sociale uitkeringen. Het noodgedwongen ingrijpen van het kabinet waarbij door kabinetten sinds de jaren 80 afgebroken voorzieningen, deels tijdelijk worden hersteld, laat zien dat het besef dat sociale voorzieningen nodig zijn in de maatschappij ook bij hen is doorgedrongen.

A.P. van Dijk, Drachten.