De maatschappij is maakbaar de goede en verkeerde kant op.
Sociaaldemocraten zeggen dat zij in de jaren 60 en 70 nog in de maakbaarheid van de maatschappij geloofden. Met andere woorden nu niet meer. VVD’ers hadden en hebben de stelling dat de maatschappij niet maakbaar is. Volgens mij klopt deze VVD-stelling van geen kanten. De maatschappij is zeer maakbaar. De VVD’ers geloven dat volgens mij ook. Waarom zouden zij anders de wetten die werknemers beschermen alsmaar (willen) verslechteren. Het verschil met de jaren 60-70 is dat nu vooral de maatschappij gemaakt wordt naar VVD-ideeën. In de jaren 60-70 werden linkse ideeën doorgevoerd. Nadien hebben de VVD-ideeën er toe geleid dat sociale uitkeringen zijn verminderd, ontslaguitkeringen zijn verlaagd, zo’n 30% van de werknemers een onzeker contract hebben, uitzendkrachten niet gelijk beloond worden aan de werknemers in dienst bij de bedrijven, zzp'ers die in werkelijkheid werknemers zijn worden niet gelijk behandeld aan werknemers, buitenlandse werknemers worden onderbetaald door de cao niet toe te passen en door de sociale premies van een land naar keuze toe te passen, de directie leden van grote bedrijven veel meer inkomen krijgen dan verantwoord kan worden (Unilever 128 x zoveel als de gemiddelde werknemer). Ooit werd er gediscussieerd over het maximum van 5 keer het minimumloon. Het deel van wat er verdiend wordt in Nederland dat naar arbeid gaat is van 92% gedaald naar 73%. Ooit vonden werkgeversorganisaties 80% redelijk. De BTW is gestegen wat ten koste van de gewone mensen gaat. De winstbelasting van bedrijven is gehalveerd. Het maximum belastingtarief inkomstenbelasting is van 72% gedaald naar 52%. Tienprocent rijken bezitten 2/3 van het vermogen. De VVD-ideeën zijn versneld doorgevoerd na een bankencrisis veroorzaakt door het loslaten van toezicht en regels, naar VVD-idee.
Mijn stelling is dat de maatschappij zeer maakbaar is door regels, wetten, cao’s. De enige vraag is welke kant op. Ten behoeve van de grote meerderheid van de mensen of ten behoeve van een minderheid aan rijken. Het wordt tijd dat de dwalende sociaaldemocraten het geloof in de goede maakbaarheid herwinnen. Het wordt tijd de strijd die vakbonden al langere tijd voeren te ondersteunen in het parlement, gemeenteraden, provinciale staten zodat er weer meer rechtvaardigheid komt met betaalbare woningen, afhankelijke contracten worden bestreden, belastingen eerlijker worden, lonen hoger worden. Kortom eerlijker verdeling van kennis, macht, bezit en inkomen.
Anne van Dijk, Drachten.