De Dadermonitor Mensenhandel 2015 – 2019 die de Nationaal Rapporteur vandaag uitbrengt, bevestigt dat arbeidsuitbuiting op de Nederlandse arbeidsmarkt veel voorkomt, maar minder vaak en zwaar wordt berecht.
Het advies van de rapporteur om de afhankelijkheid van werknemers en verdienmodellen op arbeid te doorbreken, wordt door de FNV zwaar onderstreept. De vakbond doet tevens een oproep voor meer inzet en creatievere inzet van de inspecties, een gecoördineerde aanpak en zwaardere straffen voor uitbuiters en hun opdrachtgevers.
Vakbond FNV ziet de afgelopen jaren nog geen enkele verbetering in de aanpak van arbeidsuitbuiting door de inspecties. Het aantal meldingen van arbeidsuitbuiting stijgt jaarlijks, maar daarentegen blijkt uit de cijfers dat er steeds minder daders en veroordelingen van arbeidsuitbuiting zijn.
Tuur Elzinga, vicevoorzitter FNV: ‘Goedkope arbeid werkt uitbuiting flink in de hand. Hier waarschuwen wij al jaren voor en zien dat ook terug in een stijging van de meldingen. Ondanks dat er de afgelopen jaren meer geld en menskracht is gegaan naar de inspectiediensten, blijft een gecoördineerde aanpak uit. Hierdoor komen daders weg met uitbuiting en dit heeft een ondermijnend effect voor de hele arbeidsmarkt. Dus wij roepen de inspecties op om te doen waarvoor ze op aarde zijn: aan de bak!’
De vakbond komt dagelijks praktijken tegen van werknemers, met name arbeidsmigranten, die worden bedreigd, misleid met valse beloften, worden onderbetaald, in wurgcontracten vastzitten en hoge kosten hebben om hier te kunnen werken en wonen. De coronapandemie heeft de misstanden pijnlijk zichtbaar naar de oppervlakte gebracht, maar volgens de FNV gebeuren deze misstanden al jarenlang op grote schaal.
FNV pleit al langer voor een hardere aanpak van het opsporen en berechten van mensenhandel, waaronder arbeidsuiting. Ook voor fraude en valsheid in geschrifte, praktijken die vaak gepaard gaan met arbeidsuitbuiting.
Vorig jaar is FNV een rechtszaak gestart om goed onderzoek en vervolging af te dwingen door de inspecties. Een zogeheten art. 12 procedure. In deze zaak heeft de inspectie volgens de FNV slecht onderzoek gedaan, waardoor een malafide transportbedrijf door kon gaan met het uitbuiten van chauffeurs en het vervalsen van documenten.