Veelgestelde vragen over staken

Het recht om actie te voeren is vastgelegd in het Europees Sociaal Handvest. Op basis van het Europees Sociaal Handvest ben je beschermd. Je mag als werknemer geen enkele schade ondervinden door het meedoen aan de staking. Als je je aan onze actie-instructies houdt, staan wij garant voor je. 

Nee, staken is een recht. Sterker nog, NS erkent uiteraard dat recht ook. NS mag stakende medewerkers op geen enkele wijze benadelen omdat men met een staking heeft meegedaan. Dat mag nu niet en in de toekomst ook niet.

Als je als FNV-lid meedoet aan een georganiseerde staking, krijg je een stakingsuitkering. Dat is een financiële vergoeding uit de stakingskas van de FNV als je werkgever je loon niet doorbetaalt. De uitkering is gebaseerd op een normbedrag dat elk half jaar wordt aangepast. Vanaf 1 januari 2022 is het normbedrag €80,62. De stakingsuitkering is: 

Voor de eerste 5 dagen 85% van het normbedrag: €69 netto per dag. 
Vanaf dag 6 en verder 115% van het normbedrag: €93 netto per dag. 

Houd er rekening mee dat je minder stakingsuitkering krijgt, als je minder uren per dag werkt, bijvoorbeeld bij een parttime-contract.

Om een stakingsuitkering aan te vragen, moet je je op de actielocatie (standplaats) registreren als staker. Neem je persoonlijke stakingspas mee naar de stakingslocatie. Deze pas krijg je via de mail een paar dagen voor de staking, mits je e-mailadres goed in ons systeem staat. Het bevat een persoonlijke FNV stakings QR-code die de actieleider op je mobiel of op papier kan scannen.

Een paar dagen voor de staking krijg je je persoonlijke stakingspas via de mail. In de mail staan ook de gegevens die wij nodig hebben om je stakingsuitkering te kunnen betalen. Als je gegevens niet kloppen of heb je geen mail ontvangen, dan kun je je gegevens vooraf via Mijn FNV aanpassen. Je mag ook je ledenpas naar de stakingslocatie meenemen om geregistreerd te worden.

Rekeningnummer, werkgever en e-mailadres moeten correct in ons systeem staan. Leden kunnen hun gegevens gemakkelijk inzien en aanpassen via Mijn FNV. Mocht je nog geen Mijn FNV-profiel hebben, maak dan snel een profiel aan met je lidmaatschapsnummer en e-mailadres. In 3 minuten is het gepiept.

Binnen een dag nadat je geregistreerd bent, krijg je de bevestigingsmail (mits je e-mailadres bij ons goed in het systeem staat). 

De uitkeringen worden als voorschot uitbetaald. Als na afloop van de actie blijkt dat de werkgever op de stakingsdag toch je loon doorbetaalt, dan betaal je de stakingsuitkering terug aan de FNV. Dit doe je op bankrekeningnummer: NL95 INGB 000 072 7750 ten name van FNV (onder vermelding van je lidmaatschapsnummer en 'retour stakingsuitkering'). Je vindt je lidmaatschapsnummer op je ledenpas of op Mijn FNV.

Nee, ook als niet-lid of als lid van een andere vakbond kun je gewoon meedoen met de actie. Alle medewerkers bij NS genieten de (juridische) bescherming van het Europees Sociaal Handvest. Zo werkt dat als de vakbond je oproept tot het voeren van actie. De officiële aankondiging van de staking in je bedrijf is voor alle werknemers en niet alleen voor vakbondsleden. Maar alleen vakbondsleden hebben recht op een stakingsuitkering, of rechtsbijstand van de bond.

Niet-leden krijgen geen stakingsuitkering. Maar als je lid wordt voordat je gaat staken, krijg je wel een stakingsuitkering. Je moet dan wel een verklaring ondertekenen dat je minimaal 1 jaar lid blijft. Doe je dat niet, dan moet je de stakingsuitkering terugbetalen. Wanneer je naar FNV Spoor overstapt vanuit een andere bond behoud je alle opgebouwde rechten.

Je eigen uniform. Indien er op de standplaats vakbondshesjes aanwezig zijn, trek die dan aan. Laat vanaf het begin zien dat je in actie bent!

Zie je op je standplaats collega’s? Vraag ze dan om mee te staken. Hoe meer stakende collega’s, hoe sneller de directie van NS tot afspraken met ons moet komen. Dus nodig ze uit en dat mag best overtuigend, maar wel met respect. Behoud respect voor elkaar ook al wil een collega toch niet meestaken. Stakers mogen werkwilligen niet gaan hinderen bij het uitvoeren van hun werkzaamheden en werkwilligen stakers niet hinderen met het uitoefenen van hun stakingsrecht. 

Als je ziekt bent gemeld of arbeidsongeschikt bent, is het in verschillende gevallen niet verstandig je bij de staking te voegen. Dat hangt af van je re-integratieadvies en de afspraken tussen jou, je leidinggevende en je bedrijfsarts. Bij twijfel, kan je beter niet aansluiten.

Ja, werknemers die aan het re-integreren zijn kunnen meedoen met de staking.

Als je tijdens de stakingsdag(en) vrij bent, kan je dus niet je werk neerleggen. Maar, het is erg belangrijk dat je je wel samen met je collega’s bij de staking voegt, want samen maken we het verschil. Ook kun je proberen om je verlof in te trekken zodat toch mee kunt doen aan de staking.

Uitzendkrachten mogen gewoon meestaken en krijgen een stakingsuitkering als zij lid zijn van FNV.

Ja, dat mag zeker. Stel dat je niet mee staakt, dan vinden we dat uiteraard jammer, maar respecteren je keuze wel. Doe dat ook voor die van de stakers. NS mag je vragen besmet werk over te nemen. Maar in de cao is glashelder opgenomen dat je dat mag weigeren. Heb je het vermoeden dat je op besmet werk wordt ingezet? Geef dan duidelijk aan dat je weigert dat over te nemen.

Wij gaan er niet vanuit, maar heb je het gevoel dat je onder druk wordt gezet toch niet aan de staking deel te nemen, besef dan dat het logisch is dat de directie jullie liever niet in staking ziet gaan. Dus blijf voor je goede zaak staan, mocht de druk dan eventueel te groot worden, meld je dan bij één van je vakbondsbestuurders.

“Ik voer actie omdat mijn/de vakbond me daartoe oproept. Dit is een grondrecht. Ik verwacht dat u dit recht respecteert. Deze actie is uitgeroepen door FNV Spoor. Ik ben wettelijk beschermd. Als u problemen heeft met deze actie wendt u zich dan tot FNV Spoor. Ik laat u weten dat ik hier geen enkele schade van mag ondervinden en verwacht dat u dat respecteert.”

Nee, dit is zonder overleg niet verstandig. Wanneer je wordt benaderd door de pers raden we je aan te verwijzen naar de communicatie afdeling van FNV Spoor. Je kunt pers doorverwijzen naar persvoorlichter Hans Walthie. Ook kun je overleggen met de persvoorlichter via de actieleider op jouw standplaats.

Nee, dit mag niet. In het veiligheidsoverleg hebben de vakbonden met NS afgesproken dat er alleen in groepsverband mag worden gevraagd of mensen werkwillig zijn. Je bent niet verplicht om hierop te antwoorden. Word je wel persoonlijk gevraagd of je komt werken op de stakingsdag, maak hier dan melding van bij FNV Spoor.

De estafettestakingen zijn 24-uurs stakingen. De stakingen lopen van 04.00 tot 03.59 de volgende dag. Bij instandhouding lopen de stakingen van 00.00 tot 23.59 de volgende dag. Voor het inschrijven als staker op de standplaats houd je de normale diensttijden aan. Je komt dus naar je werk op het moment dat je normaliter ook naar je werk zou komen.

Er is sprake van besmet werk bij diensten die op of vanuit een standplaats waar gestaakt wordt worden verricht. Wanneer je als werknemer opeens wordt opgeroepen om naar een standplaats te gaan waar gestaakt wordt of om een dienst/trein van een collega die in staking is over te nemen, is dat besmet werk. We roepen medewerkers die een andere standplaats hebben dan waar gestaakt wordt, of medewerkers die werkwillig zijn, op om geen diensten/treinen op en/of vanuit een standplaats waar gestaakt wordt te verrichten. Je houdt je in principe aan de taken zoals ze in jouw dagplan (DW) zitten. Word je (ineens) bijgestuurd dan kan er mogelijk sprake zijn van besmet werk. Wanneer je vermoed dat er sprake is van besmet werk dan kun je dit werk weigeren, zonder dat daar consequenties aan verbonden zijn.

Het uitgangspunt is de standplaats waar je werkt. Als jouw standplaats niet in staking is maar er wordt wel gestaakt in een andere regio, dan rij je in principe de diensten waar je voor ingepland staat. 

Als je niet staakt, en dus aan het werk bent, is NS verantwoordelijk dat jij terug komt op je standplaats. De werkgever is verplicht vervoer te organiseren. Je kunt vooraf aan NS vragen hoe zij garanderen dat je weer thuis komt na je dienst.

Rijdende medewerkers moeten vanwege de diensttijden altijd met eigen vervoer naar de standplaats kunnen komen. Niet-rijdende leden (waaronder medewerkers H9 en hoofdkantoor) die op geen enkele manier in staat zijn op eigen gelegenheid naar de werkplek te komen, wordt geadviseerd contact op te nemen met een van de actieleiders (kaderleden van FNV Spoor) op de eigen standplaats.

Rijdende medewerkers moeten vanwege de diensttijden altijd met eigen vervoer naar de standplaats kunnen komen. Voor hen geldt de normale reiskostenregeling uit de cao. Voor de overige medewerkers is de werkgever verplicht om voor vervoer te zorgen.

Wat fijn dat je langs wilt komen om je collega’s een hart onder de riem te steken! Wij adviseren je om niet in uniform te komen.

Als je gaat staken, maak dan geen gebruik van je pauzepas.

Je schrijft je in principe in als staker op de standplaats waar je werkt. Is jouw werkplek die dag lastig te bereiken en woon je in de buurt van een andere standplaats waar die dag gestaakt wordt? Dan kun je jezelf ook op die standplaats inschrijven als staker.

Op elke standplaats is een aanspreekpunt vanuit FNV Spoor. Neem contact op met jouw afdelingsbestuur om dit te melden.

Neem op de dag van de staking telefonisch contact op met het actie-secretariaat van FNV Spoor.

Scholing en examens zijn ook werk. Als je in staking bent, neem je daarom ook niet deel aan scholingen en examens.

NS is er verantwoordelijk voor dat jij op de locatie kunt komen als je examen bij VVRV moet afleggen. Maar er zijn ook praktijkexamens op de trein waarbij het risico bestaat dat er besmet werk is. Ons advies is daarom om tijdens de stakingsdagen geen examens af te leggen die door de NS worden afgenomen.