Het overleg tussen werkgevers en vakbonden is belangrijk voor de ontwikkeling van sociale rechten en voorzieningen. Die worden vastgelegd in collectieve arbeidsvoorwaarden: cao’s die gelden voor alle werkenden in diverse sectoren.
Geen cao zonder vrijheid van vakvereniging en geen cao als vakbonden niet collectief mogen onderhandelen. En geen recht om samen in actie te komen om werknemersbelangen te verdedigen.
In veel lidstaten staan werknemers- en vakbondsrechten onder druk. Niet alleen in de landen die financiële steun ontvingen in ruil voor nationale hervormingen, zoals Portugal, Ierland en Griekenland. Ook in Spanje, Frankrijk en Finland zijn wetsvoorstellen gedaan om de werknemersmacht in het onderhandelen van collectieve arbeidsovereenkomsten te breken of het stakingsrecht te beperken.
Dat is niet voor niets. Ook in Nederland was staken nodig om zaken te bereiken die wij nu vanzelfsprekend vinden. Bijvoorbeeld: een achturige werkdag, een vijfdaagse werkweek, recht op vakantie, veiligheid op het werk. Net als de doodgewone dingen waar onze collega's nu nog de straat voor opgaan.
De FNV zegt: handen af van grondrechten van werknemers. Staken moet mogen. Daarom steunen wij onze zusterorganisaties in hun strijd ter bescherming van werknemers- en vakbondsrechten. En daarom willen we ook op Europees niveau het belang van de sociale dialoog (het overleg en de afspraken tussen werkgevers en werknemers) beschermen en versterken. Het is belangrijk dat de EU staat voor de grondrechten van burgers en werknemers, waaronder ook vakbondsrechten en werknemersrechten.
De Europese Commissie is bezig met een proces van 'better regulation' (betere regelgeving). Dat klinkt mooi, maar de werkelijkheid is anders. Het gaat namelijk niet om verbeteren. De commissie lijkt vooral regels goed te vinden waar grote bedrijven belang bij hebben. Sociale regels en wetten die Europese burgers, werknemers en het milieu moeten beschermen, worden gezien als een overbodige last. Sinds de introductie van ‘better regulation’ houden vakbonden en andere organisaties in Europa nauwlettend de ontwikkelingen in de gaten.