Arbeidsmarkt zorg en welzijn bereikt alarmfase rood

Alsmaar stijgend personeelstekorten en een overheid die dit tij niet kan keren. De arbeidsmarkt in de sector zorg en welzijn bevindt zich in alarmfase rood. Elise Merlijn, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: ‘Ondanks nieuw beleid van de regering blijven de tekorten aan medewerkers in de sector zorg en welzijn onverminderd hoog.’

In 2032 wordt een tekort verwacht van bijna 170.000 tegen 46.400 in 2023. Dat blijkt uit de nieuwe arbeidsmarktprognoses voor zorg en welzijn.

Merlijn: ‘De verhoudingen in- en uitstroom lopen al te veel uit de pas. En deze cijfers zijn desastreus, de sector wordt uitgehold en steeds minder aantrekkelijk om in te werken. Dat blijkt maar weer eens uit de kamerbrief. Het nieuwe beleid is er nog niet en mogelijk komt het niet eens van de grond.’

Nieuw beleid moet zich nog bewijzen

De regering heeft op twee manieren het personeelstekort berekend. Enerzijds op basis van het huidige beleid en anderzijds op basis van het nieuwe beleid dat zich moet gaan vertalen vanuit het IZA (Integraal Zorgakkoord) en de TAZ (Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg. Een beleid dat zich nog niet bewezen heeft en de tekorten blijven evengoed hoog.

Productiestop

Naast oplopende personeelstekorten krijgt de sector vanaf 2029 ook te maken met een productiestop. De zorg mag onder het nieuwe beleid van het kabinet niet verder worden uitgebreid. Om dat te bewerkstellingen vindt er in de kabinetsplannen een verschuiving plaats van verpleeghuis en ziekenhuis naar de thuissituatie. Merlijn: ‘Waar je maar mag hopen dat er op basis van je zorgvraag ook zorg geleverd kan worden.’

Verschuiven en vergroten van het probleem

Alle beleidsinspanningen die tot nu toe zijn gedaan leiden volgens de FNV niet tot een afname van de arbeidsmarkttekorten. Merlijn: ‘We zien vooral dat het tot een verschuiving leidt. De tekorten in de zorg worden verschoven naar tekorten in de thuiszorg, in de huisartsenzorg en in de kinderopvang. Het zijn discutabele beleidskeuzes. Een degelijke eerstelijnszorg, waaronder thuiszorg en huisartsen zorg kunnen juist complexere zorgvraag voorkomen. Zo los je het probleem niet op, je verschuift en vergroot het juist.’

Invloed tekorten kinderopvang weggepoetst

Volgens de vakbond wordt de invloed van de tekorten in de kinderopvang ook weggepoetst en lijkt het daardoor dat het totale personeelstekort binnen zorg en welzijn afneemt. Maar door de oplopende tekorten in de kinderopvang blijft deze in 2032 net zo hoog als in het scenario zonder beleidsinspanningen.