Jeugdzorgexperts leveren gezamenlijk visie voor hervorming jeugdzorg

Hulpverleners, ervaringsdeskundigen, toezichthouders en inhoudelijk experts in de jeugdzorg hebben de afgelopen maanden de koppen bijeen gestoken om te komen tot een samenhangende toekomstvisie. In het rapport ‘Toekomst Jeugd, de Samenvatting’ pleitten de partijen er onder meer voor dat hulpverleners zich ontwikkelen tot stevige ‘poortwachters’.

Nieuwe Raad voor de Jeugd

Ook willen de opstellers van het rapport dat er wordt ingezet op de ontwikkeling van een professionele leercultuur met onder meer een sectorbreed onderwijsprogramma met verplichte nascholing en goede arbeidsvoorwaarden. De ontwikkeling moet bovendien worden gemonitord en aangejaagd door een nieuwe Raad voor de Jeugd en een Deltacommissaris Jeugd.

Hervorming van de jeugdzorg

Met landelijke kwaliteitseisen willen jeugdhulppartijen gaan helpen bij de inzet van essentiële jeugdhulp. Het rapport moet een bijdrage leveren aan de hervorming van de Jeugdzorg waar het ministerie van Volksgezondheid (VWS) momenteel aan werkt. Op basis van vijf eerder verschenen rapporten en aangevuld met input van ervaringsdeskundigheid, Jeugdzorg Nederland en vereniging Pleeggezinnen Nederland werd één gezamenlijke samenvatting opgesteld: ‘Toekomst Jeugd, de samenvatting’. Het sluit aan bij de volgende vijf nota’s:

• “Van systemen naar mensen”, van de Sociaal Economische Raad.
• “Manifest De Jeugdsprong” van de FNV en Stichting Beroepseer;
• “Samen verder” van IGJ, NZa, RVS en de Kinder- en Nationale Ombudsman;
• “Op de Groei” van de Beweging van 0;
• “Vasthoudend Transformeren” van het Nederlands Jeugd Instituut.

Vergeten waar het echt om gaat

Strategisch adviseur Joep Choy is voorzitter van de gelegenheidssamenwerking voor dit rapport. Hij benadrukt het belang van het advies: "In de politieke en bestuurlijke drukte die is ontstaan rond de jeugdzorg wordt vaak vergeten waar het écht om gaat: wat hebben het gezin en kinderen echt nodig? Wij gaan van daaruit na wat nodig is om vanuit meerdere perspectieven haalbare en betaalbare jeugdhulp te bieden." 

Betere samenwerking

De opstellers van dit rapport pleiten voor een betere samenwerking binnen de jeugdzorg door een overzichtelijke rolverdeling. Er moet een heldere voorziening komen rond jeugd- en gezinsteams. En er wordt gepleit voor betere arbeidsomstandigheden voor jeugdzorgmedewerkers. “Ook op het vlak van kwaliteit valt er nog veel te winnen, én voor professionals én voor zorgorganisaties”, zegt Peter Dijkshoorn, landelijk ambassadeur voor een lerend jeugdstelstel.

Toewijding en betrokkenheid

Arne Popma van de gezamenlijke beroepsverenigingen: “Het is echt bijzonder met hoeveel toewijding en betrokkenheid verschillende partijen tot deze samenvatting zijn gekomen”. Volgens Mannus Boote, ervaringsdeskundige van ExpEx (Experienced Experts) bevat de samenvatting veel verschillende perspectieven en oplossingsrichtingen waar de partijen het over eens zijn. “Inclusief die van de (pleeg)ouders en jongeren, waar het uiteindelijk natuurlijk allemaal om gaat”.

Verschillen te overbruggen

FNV-bestuurder Maaike van der Aar: “Ondanks dat er best nog verschillen te overbruggen zijn, is het belangrijk om te merken dat we als partijen ‘met de pootjes in de modder’ het over veel oplossingsrichtingen eens zijn of eens kunnen worden en verantwoordelijk willen nemen. Dit is dan ook wat ons betreft een belangrijke, zo niet de belangrijkste, basis voor de komende gesprekken over hervormingen in de jeugdzorg”.

Hervormingsagenda

Het ministerie van VWS stelt voor volgend jaar in totaal 1,9 miljard euro beschikbaar voor het oplossen van de tekorten in de jeugdzorg. Onderdeel van de forse financiële investering is dat de jeugdzorg beter georganiseerd moet worden. Hoe dat moet, wordt besproken aan een zogeheten hervormingstafel die eind 2021 met een hervormingsagenda moet komen. Aan die tafel zitten onder meer VWS, de gemeenten (VNG), de Branches gespecialiseerde Zorg voor Jeugd, cliëntenorganisaties en beroepsverenigingen.