‘De straat is ver van de macht’

‘Ik wil graag de verhalen van de buschauffeurs naar de vakbonden brengen en strijden en vechten’, zegt Jamal al Sari (1967). Hij is drie jaar kaderlid van het FNV. Daarnaast bijna net zo lang raadslid en fractievoorzitter voor de SP in de gemeente Smallingerland. ‘Het ene gaat over werknemersrechten en het andere over mensenrechten. Het is een eer om te doen.’

De in Irak geboren Jamal al Sari kwam in 1998 als vluchteling vanuit Jordanië naar Nederland. Hier woonde hij vanaf zijn derde jaar. Zijn vader streed voor de mensenrechten in Irak. Omdat hij zijn leven niet langer veilig was, vluchtte hij met zijn gezin in 1970 naar Jordanië. Al Sari studeerde journalistiek aan de universiteit van Beiroet. Hij werkte daarna als reporter, fotograaf en journalist en schreef rapporten over de situatie in Irak voor Human Right Watch en Amnesty International. Ook werkte hij voor het Iraqi National Congress, een politieke oppositiepartij van het toenmalige regiem onder Saddam Hoessein. ‘Hierdoor werd ik te bekend en kreeg van de Jordaanse autoriteiten te horen dat het er voor mij niet langer veilig was.’ Al Sari vertrok daarop naar Nederland.

Fotograaf

De eerste vier jaar verbleef hij in een asielzoekerscentrum in Heerenveen. Hier deed hij vrijwilligerswerk als tolk Engels- Arabisch voor de medische afdeling van het centrum en voor andere vluchtelingen. Later deed hij administratief werk in een uitzendbureau dat zich speciaal op asielzoekers richtte. Eerst op vrijwillige basis en daarna betaald. Na drieëneenhalf jaar stopte hij ermee. Al Sari wilde graag fotograaf worden, maar dat is niet gelukt. Hij meldde zich aan bij een opleiding op het Mediapark in Hilversum. ‘Er was een heel lange wachtlijst voor de scholing van mensen uit andere landen.’

Eigen baas

Na de val van Saddam Hussein in 2003 zette hij zich opnieuw in voor zijn vaderland. Binnen het IOM (International Organization for Migration) werkte hij tijdelijk als Field Coördinator in een mediateam om Irakese mensen in Nederland in staat te stellen hun stem uit te brengen voor een nieuwe regering. ‘Toen dat stopte, had ik een gesprek met de gemeente van Heerenveen. Ik kon een lasopleiding doen of een opleiding tot buschauffeur. Daar hadden ze tekort aan.’ Al Sari koos voor buschauffeur. ‘Dat is een mooi beroep. Je bent eigen baas. Ik houd van mensen en ik houd van contacten. In december 2006 zat ik voor het eerst achter het stuur. De eerste zes maand met behoud van uitkering. Daarna drie jaar als uitzendkracht bij Arriva en vervolgens kreeg ik een vast contract, eerst bij Qbuzz en later bij Arriva .’

Tot op de minuut ingepland

‘Toch begon ook het politieke virus weer te werken’, vervolgt hij. ‘In 2011 sloot ik me aan bij de SP waar ik heel actief was. Ik ben nu fractievoorzitter in de gemeente Smallingerland. Het is prachtig werk dat goed bij mij past.’ Ook het werk als buschauffeur bevalt Jamal al Sari prima. Het zijn de arbeidsomstandigheden waar hij wel grote moeite mee heeft. ‘De lonen zijn te laag voor de prestatie die je levert. Er is de afgelopen jaren veel geknipt in rij- en pauzetijden. Die zijn tot op de minuut ingepland. De mensen worden in dat systeem gepropt. De mens wordt gezien als een machine. Dat gaat ten koste van de kwaliteit en veiligheid waardoor er meer incidenten en kleine ongelukjes zijn dan vroeger toen de diensten veel relaxter waren.’ Vanwege de hoge werkdruk is er ook veel ziekte onder de chauffeurs. ‘We hebben net 22 dagen gestaakt. De helft van onze eisen is ingewilligd zoals 15% loonsverhoging. We vroegen om 30%, maar de onderhandelaars van het FNV hebben hun best gedaan.’

Betere besluiten

‘Het vakbondswerk en het politieke werk liggen heel dicht bij elkaar. In de politiek vechten we voor de zwakkeren in de samenleving en in de vakbond voor de werknemers.’ Al Sari  vindt een goede communicatie van groot belang. Niet alleen online via mail of app. ‘Iemands stem, passie en gezichtsuitdrukking zijn heel belangrijk om elkaar goed te kunnen begrijpen. De verhalen van gewone mensen zijn onbekend bij de machthebbers. De straat is ver van de macht. Mijn doel is om hun verhalen naar de mensen met macht te brengen zodat ze betere besluiten maken.’

Minder belasting betalen

Vanwege Europese regelgeving dient de overheid zich te houden aan de Aanbestedingswet uit 2012 en om die reden rijden er buitenlandse busmaatschappijen in ons land. Arriva is een Duits bedrijf. Ze krijgen subsidie van onze regering voor bijvoorbeeld het vervangen van bussen die op diesel rijden door duurzame elektrische bussen, maar de winst gaat naar Duitsland. Een buitenlands bedrijf betaalt bovendien minder belasting. ‘Dat is oneerlijk. Waarom niet busmaatschappijen nationaliseren en er Nederlandse bedrijven van maken? Dat mag niet van Brussel. De standaard van het kapitalisme is privatisering’, zegt Al Sari.‘

Geen grote veranderingen

Volgens de politicus en vakbondsman wordt ons stemgedrag mede bepaald doordat wij de dingen die minder goed gaan snel vergeten en vergeven. ‘In de Arabische cultuur is dat anders. Wij vergeten en vergeven niet snel. In tegenstelling tot mensen uit Arabische landen kunnen Nederlanders plannen. Zij hebben vaste lasten en een vast inkomen. Ze nemen daarom geen risico’s en accepteren geen grote veranderingen in onze maatschappij.’

‘Het werk voor de vakbond is prachtig vrijwilligerswerk dat ik met plezier doe’, zegt Al Sari. Ondanks de verbeterpunten wil hij ook graag buschauffeur blijven. ‘Ik  ben trots op wat ik doe. Ik strijd voor een betere wereld waarin iedereen telt, niet alleen het kapitaal. Iedereen is gelijk.’