Column: Polderen op drijfzand

Na 7 jaar als FNV kaderlid gaat het doek dan waarschijnlijk toch vallen. Een combinatie van interne onbalans en externe kostenverhogende factoren zijn de nekslag voor 140 collega’s waaronder vermoedelijk ondergetekende. Het eufemisme van de interne onbalans is meer een gevolg dan oorzaak. Jarenlange politieke lapmiddelen zijn hoofdoorzaak van de beroerde situatie bij NEG, zo legt een observator op afstand uit.

De Marslanding

Afgelopen vrijdag bij het kijken naar de landing op Mars van de NASA ruimterobot de Volharding, overkomt me iets bijzonders. Amper 1 minuut na het ontvangen van het eerste beeld ter plaatse gemaakt door de robot, verschijnt er een tekstboodschap op mijn scherm. ‘Jeroen! Bereid je voor op een speciale persoonlijke ontmoeting.’
Even later komt er een hoofd in beeld dat wat mij betreft ook een Maori van Nieuw Zeeland kan zijn. Hij is op de hoogte van het dreigende ontslag dat mij boven het hoofd hangt. ‘Jeroen’, zegt hij, ‘bij het observeren van het volk van de planeet Aarde ben jij ons opgevallen als een voorhoededenker. Niet iedereen is in staat om zomaar open te staan voor een andere visie. Jij bent een van de aardbewoners bij wie we denken gehoor te vinden. Het is dat de organisatorische- en klimatologische situaties bij jullie op aarde catastrofaal aan het worden zijn, anders zouden we ons hier op Mars slap lachen om jullie. Wat maken jullie het elkaar moeilijk.’

De Martiaanse visie

De Maori, zo noem ik het maar even heeft mij de ogen geopend.
‘Met diep respect’, zo zei de Maori had hij de tomeloze inzet van mijn vakbondsleden en mijzelf om de schadelijke effecten van het beschamend leiderschap in ons bedrijf te niet te doen, gevolgd. Dat het uiteindelijk niet lukt om met dit bedrijf uit de problemen te komen ligt volgens de Maori aan externe factoren ‘Er zitten enorme systeemfouten in de organisatie van jullie samenleving. Het bestrijden van ongewenste gevolgen leidt steevast tot het verzinnen en opeenstapelen van technische en organisatorische lapmiddelen. Zodat er uiteindelijk geen doorkomen meer aan is. Het fundament van de samenleving is veranderd in drijfzand waar maar 1 mogelijkheid lijkt te zijn, voorzichtig schuifelen, ook wel polderen genoemd, wat uitstel van executie betekent ofwel verder wegzakken in het drijfzand.
‘Wat moet er gebeuren?’, vraag ik.
‘Een schokeffect voortkomend uit logisch nadenken en visie’.

Logisch nadenken

Ik vraag waar hij aan denkt.
‘Ik zal het voorzichtig uitleggen’, antwoordt hij. ‘Jullie grootste probleem is dat arbeid te duur is. Daar is al heel lang geleden niet goed op geanticipeerd. Er zijn 2 richtingen gekozen, productiviteitsverhoging en allerlei constructies om te voorkomen mensen een vast contract bij een werkgever krijgen. Deze modellen leiden tot als ze te ver doorslaan tot maatschappelijk drijfzand. Daar kunnen we het later nog wel uitgebreider over hebben.
Voor nu is mijn advies om radicaal anders om te gaan met de belasting. Je zal nu een grote sprong moeten maken om over het drijfzand heen te springen door de belasting op arbeid af te schaffen.’
‘Dat klinkt redelijk radicaal’, zeg ik.
‘Je moet er eens op deze manier naar kijken’, zegt de Maori
Jullie heffen allerlei belastingen om schijnbaar iets af te remmen. Belasting op benzine, tabak, alcohol. Allemaal om dit soort activiteiten kunstmatig duur te maken. Met wellicht goede bedoelingen. In een zo ijverig volkje als dat van jullie kan het dan toch niet de bedoeling zijn om belasting op arbeid te heffen zodat het kunstmatig duur wordt.
‘Weet je?’, zeg ik tegen de vrolijk kijkende krullenbol. ‘Je zou wel eens gelijk kunnen hebben.’

Dit was het begin van een interplanetair contact met een wezen van Mars. We hebben nu elke avond een discussie over allerlei zaken betreffende arbeid, zin en onzin van werken, en politiek. Het is zeer verhelderend om hierover te praten met iemand die voldoende afstand heeft om logica en objectiviteit te laten prevaleren. Ik zal daar graag verslag van doen in volgende afleveringen op deze website.

Jeroen van Linge
FNV Kaderlid NEG