Huidige stand van zaken Wmo
De Wmo is een laagdrempelige en relatief lichte vorm van zorg. Wanneer mensen ouder worden is de Wmo, naast de huisarts, de eerste vorm van ondersteuning waar mensen mee in aanraking komen. Daardoor vervult de Wmo een belangrijke, niet vervangbare rol in de zorgketen.
Huishoudelijke zorgmedewerkers doen meer dan alleen zorgen voor een schoon huis: ze signaleren hoe het gaat met de cliënt, of er geen beschimmeld eten in de koelkast ligt en of iemand niet warriger is dan normaal.
Wat gaat er gebeuren met de Wmo?
In het Integraal Zorgakkoord staat dat gemeenten vanaf 2025 jaarlijks structureel 110 miljoen euro extra krijgen om ‘de druk op de Wmo-voorzieningen te beperken’.
Staatssecretaris Van Ooijen heeft in maart 2022 de hoofdlijnen voor de WMO voor de komende kabinetsperiode op een rij gezet. Voor de komende jaren gaat het om de volgende maatregelen.
- Wijziging van de eigen bijdrage voor huishoudelijke hulp(zorg): nu geldt een abonnementstarief van 19 euro per maand voor iedereen. In het voorstel blijven inkomens tot 30.000 euro (185% sociaal minimum) die 19 euro per maand betalen (let wel: voor de invoering van het abonnementstarief werd voor de laagste inkomens de eigen bijdrage kwijtgescholden), daarna loopt de eigen bijdrage geleidelijk op. Inkomens boven de 66.000 euro gaan de maximale bijdrage van ongeveer 255 euro per maand betalen. Dit zou in moeten gaan in 2025. Binnenkort start de internetconsultatie. Vanuit cliëntperspectief is dit wel een belangrijke, ook met oog op de Wmo-campagne: het abonnementstarief werd ingevoerd als maatregel tegen de stapeling van zorgkosten (dus verschillende eigen bijdrages in ZVW voor bv hulpmiddelen, Wmo en eigen risico). Die stapeling komt nu weer in beeld. Vanuit werknemersperspectief zal dit betekenen dat er minder beroep op de huishoudelijke zorg zal worden gedaan, maar of dat gevolgen voor de werkgelegenheid heeft, is maar de vraag.
- Resultaatgericht beschikken verdwijnt: afgelopen periode is er een aantal uitspraken gedaan waardoor gemeenten niet meer resultaatgericht kunnen beschikken. Dan gaat het om een afspraak met een zorgaanbieder waarin staat dat het huis van de cliënt schoon en leefbaar moet zijn. De Centrale Raad van Beroep (CRvB) heeft aangegeven dat in een beschikking voor cliënten duidelijk moet zijn waar ze recht op hebben of wat ze mogen verwachten, bijvoorbeeld twee uur huishoudelijke zorg of begeleiding per week. De overheid, gemeenten en zorgaanbieders willen wel graag resultaatgericht blijven werken, omdat ze dan meer flexibiliteit in de uitvoering hebben. Komende periode gaat het ministerie van Volkshuisvesting, Welzijn en Sport (VWS), samen met de betrokken partijen in dit werkveld, onderzoeken hoe ze dit kunnen doen.
- Gemeenten houden zelf toezicht op de Wmo en de geboden zorg. Dat gaat niet overal even goed. Er wordt gewerkt aan een versteviging van het gemeentelijk toezicht op de Wmo, met landelijke kaders.
- Er komt een onderzoek naar de houdbaarheid van de Wmo. Staatssecretaris Van Ooijen heeft daarvoor het Centraal Plan Bureau (CPB) om advies gevraagd. Onze insteek hierin zou moeten zijn dat uitvoering van een goede Wmo een preventieve functie heeft en bijdraagt aan de houdbaarheid van de hele zorg.
Informatieve artikelen, rapporten en berichten uit de media
- Steeds meer mensen die gebruik maken van de Wmo komen in de problemen, geluidsfragment Nationale Ombudsman
- Voorgenomen aanpassing eigen bijdrage
- Top 50 Onderzoek Hoe gaan gemeenten om met de huishoudelijk zorg
- Kamerbrief uitwerking stelselonderwerpen Wmo