Werken met een beperking: zo maak je de werkvloer écht inclusief
Iedereen verdient een werkplek waar je je veilig, gewaardeerd en ondersteund voelt, ook als je een beperking hebt. Of je nu werkgever, teamleider of collega bent: jij kunt het verschil maken. Een toegankelijke werkvloer begint niet bij regels maar bij mensen die willen meedenken en meebewegen. Hieronder vind je tien tips om jouw werkplek inclusiever te maken voor collega’s met een beperking.
Waar lopen collega’s met een beperking tegenaan?
Veel werkplekken zijn gemaakt voor één type werknemer: iemand zonder beperking. Dat betekent dat de standaard vaak niet werkt voor mensen die iets anders nodig hebben. Hier zijn voorbeelden van obstakels die mensen met een beperking kunnen ervaren op de werkvloer.
Een trap zonder lift, smalle doorgangen of geen aangepast toilet maken een werkdag moeilijk voor collega’s met een fysieke beperking of rolstoelgebruikers. Ook vergaderruimtes of werkplekken die moeilijk bereikbaar zijn, zorgen voor uitsluiting.
Neurodiverse collega’s, zoals mensen met ADHD of autisme, kunnen veel last hebben van:
- te veel prikkels
- onduidelijke communicatie
- onverwachte veranderingen
Een open kantoortuin zonder rustige zones kan zorgen voor overprikkeling.
Voor collega’s met een gehoorbeperking is meedoen lastig als:
- Vergaderingen geen ondertiteling hebben.
- Telefoongesprekken de standaard zijn.
- Er geen gebarentaal of visuele ondersteuning is.
Ook alarmsystemen zonder visuele signalen zijn een risico.
Als websites, documenten of software niet goed toegankelijk zijn kunnen mensen met een visuele beperking hun werk niet zelfstandig doen. Ook fysieke obstakels op de werkvloer kunnen gevaarlijk zijn.
Wat zegt de wet?
De Arbowet verplicht werkgevers om de werkplek veilig en gezond te maken voor alle werknemers. De werkgever moet voldoen aan:
- Algemene zorgplicht (art. 3 lid 1 Arbowet): zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving voor iedereen.
- Aanpassingsplicht (art. 3 lid 1 onder c): werkplek en manier van werken aanpassen aan de persoonlijke eigenschappen van de werknemer, als dit redelijkerwijs kan.
- Specifieke aanpassingsplicht (art. 4 Arbowet): voor werknemers met een structurele functionele beperking moeten werkplek, werkmethode, arbeidsmiddelen en taken worden aangepast.
Wat ‘redelijk’ is, hangt af van de situatie. Daarom is de wet niet altijd het beste beginpunt. Kijk vooral wat wél kan en beweeg mee waar mogelijk. Houd daarbij rekening met de tips hieronder.
Tien tips voor een toegankelijke werkvloer
-
Inclusief wervingsproces: Wees inclusief vanaf het begin. Selecteer objectief en laat zien dat je openstaat voor diversiteit. Meer tips voor een inclusief wervingsproces.
-
Zorg voor een rolstoelvriendelijk gebouw: denk aan automatische deuren, drempelvrije toegang en aangepaste toiletten. Controleer of vergaderruimtes, kantines en printers bereikbaar zijn.
-
Digitale toegankelijkheid: zorg dat je website en software toegankelijk zijn. Gebruik bijvoorbeeld:
-
spraakherkenning
-
screenreaders
-
toetsenbordnavigatie.
-
-
Toegankelijke communicatie: gebruik ondertiteling en visuele signalen in video’s, presentaties en alarmsystemen. Zet spraak om in tekst tijdens vergaderingen. Bied luisterhulpmiddelen aan waar nodig.
-
Prikkelarme werkplekken: een rustige plek helpt veel collega’s om te werken of te ontspannen. Denk aan stilteruimtes, rustige zones of flexwerkplekken zodat collega’s zelf kunnen kiezen waar ze werken.
-
Flexibele werkregelingen: thuiswerken, aangepaste werktijden of rustmomenten kunnen veel verschil maken. Geef mensen de ruimte om hun werkdag op een manier in te richten die bij hen past.
-
Loopbaanontwikkeling en opleiding toegankelijk maken: pas niet alleen taken aan maar zorg dat mensen met een beperking ook kunnen meedoen aan opleidingen en loopbaanontwikkeling.
-
Inclusieve bedrijfsuitjes: kies activiteiten die fysiek toegankelijk én sociaal veilig zijn. Vermijd uitjes met veel prikkels of die afhankelijk zijn van mobiliteit. Vraag vooraf wat mensen nodig hebben om mee te kunnen doen.
-
Vraag wat iemand nodig heeft en luister: maak geen aannames. Luister goed en praat open met elkaar. De beste oplossingen komen vaak van de persoon zelf.
-
Bewustwording op de werkvloer: organiseer trainingen of informele sessies over werken met een beperking. Zo groeit begrip en betrokkenheid bij collega’s.
Diversiteit en inclusie
Wil je meer weten over Diversiteit en Inclusie op de werkvloer? Kijk dan op deze pagina.
Heb je suggesties voor artikelen of evenementen? Of wil je iets delen? Neem contact op met programmamanager Jolien Heijnen via: diversiteit@fnv.nl.