Resolutie IVR WENN over vakbeweging en rechtspopulisme
In 2017 hield de Interregionale VakbondsRaad Weser Ems Noord Nederland (IVR WENN) een themadag over de positie van de vakbeweging in de discussies over het opkomend rechtspopulisme. Hoe staat de vakbeweging tegenover rechtspopulisme? Deze discussie leidde tot de resolutie van IVR WENN van 17 mei 2019.
Waar lopen we nu tegenaan in de samenleving?
Onzekerheid is troef met een sterke toename van laagbetaald werk, snelle technologische veranderingen, energietransitie, globalisering en digitalisering. Mensen zijn op zoek naar zekerheid en veiligheid.
Het CBS stelt vast dat mensen een derde van het inkomen betalen voor basisbehoeften, met name huisvesting, eten en drinken. Er zijn al mensen die bijna de helft van hun inkomen betalen om een dak boven hun hoofd te hebben.
Passend antwoord
Binnen de FNV discussiëren we met elkaar over hoe de vakbond een passend antwoord kan hebben op politiek populisme en xenofobie door partijen als PVV en FvD. Dat lukt alleen als de vakbeweging zijn eigen normen en waarden benoemt en daar andere partijen aan afmeet.
Laten we ons in elk geval duidelijk uitspreken tegen haat. Laten we geen grenzen sluiten en collega's uitsluiten. Fatsoenlijk, waardig en solidair.
Laten we laten zien wat we zelf willen. Hoe veranderingen gepaard kunnen gaan met sociale innovatie. Zeker op het gebied van werk en inkomen. Een eerlijk salaris. Een leefbaar minimumloon. Een goed contract. Een fatsoenlijk pensioen voor iedereen.
Europa
Voor ons betekent Europa: Europa-brede normen voor goede arbeidsomstandigheden in plaats van concurrentie met lage lonen en ellendige arbeidsomstandigheden. Eerlijke lonen en arbeidsvoorwaarden zijn niet het resultaat, maar de voorwaarde voor economisch succes in een functionerende interne markt.
Mobiliteit staat niet op zichzelf in de EU. Ongeveer 17 miljoen EU-burgers werken in een andere lidstaat. Dat is net zo veel als de hele bevolking van Noord-Rijnland-Westfalen of Nederland. Nog eens 1,4 miljoen pendelen dagelijks over de grens. Net als bij ons.
Haat en onverdraagzaamheid zijn in heel Europa in opmars. Dit is een bedreiging voor de rechtsstaat en onze vrije en solidaire samenleving. De vakbeweging moet staan en opstaan voor vrede, mensenrechten en gelijke kansen voor iedereen, en een samenleving waarin we discriminatie en uitsluiting actief bestrijden. Voor verbinding van landen en mensen, tegen haat en polarisatie. Voor een menswaardige omgang met mensen op de vlucht, tegen het aanwakkeren van angst. Voor de rechtsstaat en democratie als fundamenten van onze samenleving, tegen aanvallen op de vrije pers, het onderwijs, de kunsten, de wetenschap en de ruimte om je mening te uiten. Voor vrijheid en hoop.
Voor een Europa waar burgers, bedrijven en overheden samen de strijd aanbinden tegen klimaatverandering, waar we kiezen voor schone lucht en een leefbare aarde voor toekomstige generaties. Voor een eerlijke economie, met fatsoenlijk loon voor fatsoenlijk werk. Een Europa dat verder kijkt dan de eigen grenzen, en een Europa dat rechtvaardig handelt, en zich solidair toont met de rest van de wereld.
Deze samenleving is in heel Europa, ook in ons eigen land, niet vanzelfsprekend. En is dat ook nooit geweest. Deze waarden moeten altijd opnieuw bevochten worden, elke generatie weer. We trekken nu de grens. Het is tijd dat we laten zien dat we ons niet laten verdelen. Wij zijn niet hard tegen elkaar, wij hebben hart voor elkaar.
Wieke Berends
FNV regio-coördinator Noord-Nederland