Na vier van de vijf dagen ‘schrapsessies’ in de jeugdzorg trekt FNV Zorg & Welzijn de conclusie dat er zeker inspirerende initiatieven zijn ontstaan, maar dat er nog te weinig echt wezenlijks is veranderd in de werkdruk van jeugdzorgwerkers.
Ook nu tijdschrijven voor jeugdzorgwerkers gaat verdwijnen. De schrapdagen – het schrappen van onnodige administratie in de jeugdzorg – is een initiatief van vakbond FNV en wordt ondersteund door VNG en Jeugdzorg Nederland, onder verantwoordelijkheid van Rita Verdonk, speciaal adviseur van VWS. Aan de schrapdagen deden honderden jeugdzorgwerkers, beleidsmakers en wethouders mee. Administratie is volgens onderzoek vertrekreden nummer één van werknemers uit de sector.
Maaike van der Aar, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: ‘Het tijdschrijven is een doorn in het oog van veel jeugdzorgwerkers. Het is een controlemaatregel, die er alleen maar voor zorgt dat jeugdzorgwerkers nóg minder tijd kunnen besteden aan hun kinderen. Dus we zien deze stap als een eerste belangrijke, maar nog voorzichtige mijlpaal. We zijn er nog lang niet. Het schrappen van tijdschrijven en overige administratie zal op zichzelf niet de wereld gaan redden in de jeugdzorgcrisis. Het is een paracetamol, maar daarmee is de ziekte nog niet uitgeroeid. Daarvoor is een structurele verandering in de jeugdzorg noodzakelijk.'
Volgens vakbond FNV is de intentie van de schrapdagen goed en heeft FNV met VWS hard samengewerkt om ook tot concreet schrappen te komen. Maar volgens de bond is het administratiemonster in de jeugdzorg veelkoppig en het weerhoudt jeugdzorgwerkers hun opdracht als hulpverlener waar te kunnen maken. Naast het geschrapte tijdschrijven en de andere voorbeelden die naar voren kwamen tijdens de schrapweek, is er toch nog steeds een berg aan administratieve, controlemechanismen intact. Van der Aar: 'We kunnen ons niet veroorloven dat er nog meer professionals uit de sector weglopen. Dat is voor iedereen belangrijk. En daarbij helpen administratieve lasten ons niet. Uit onze peiling blijkt dat de grootste stimulans om te werken in de sector het contact met kinderen en gezinnen is.'
FNV is blij met de maatregel, maar vindt het tergelijkertijd te gek voor woorden dat er een bestuurlijke maatregel nodig is, omdat de regelgekte blijkbaar op de werkvloer onvoldoende oplosbaar blijkt. Van der Aar: 'De werkelijke oorzaak daarvoor ligt wat ons betreft toch echt voor een belangrijk deel in de manier waarop het stelsel is georganiseerd.’
Volgens Van der Aar blijven het ministerie van VWS en de gemeenten vooral nog hangen in de symptoombestrijding. ‘Uiteraard zal FNV als bedenker en aanjager van de schrapdagen meewerken aan initiatieven die de administratiedruk verlichten. Tegelijkertijd zetten wij een duidelijke stip op de horizon en vinden wij dat er structurele veranderingen moeten komen. Lange wachtlijsten, hoog ziekteverzuim, inkoop- en aanbestedingswaanzin, omvallende organisaties, organisatiebelangen en gemeentelijke tekorten op het jeugdzorgbudget is nu de stand van zaken in de jeugdzorg. Dat is niet weg te poetsen met alleen het schrappen van administratie. Zolang de minister er voor kiest het stelsel in stand te houden zoals het nu is, blijft dit toch teveel symptoombestrijding.’
FNV voert bijna 4 jaar actie tegen het huidige jeugdzorgbeleid en lanceerde vorige maand het plan ‘Drastisch versimpelen in de jeugdzorg’. In dit plan zijn bureaucratische lagen en tijd- en geldrovende schakels eruit geschrapt, zijn de rollen van de gemeenten en het rijk voornamelijk faciliterend en vallen organisatiebelangen weg. De jeugdzorgprofessional krijgt hierin een centrale rol en minder beperkingen dan in het huidige stelsel om de juiste zorg voor kinderen en gezinnen te organiseren.
Het komende half jaar gaat FNV Zorg & Welzijn door het hele land in gesprek met jeugdzorgwerkers, beleidsmakers en politici over hun jeugdzorgplan.