Vandaag heeft FNV Spoor een ultimatum naar de directie van de NS gestuurd. Het is de laatste kans voor het vervoersbedrijf om aan de cao-eisen van de vakbond te voldoen. Doet de directie dat niet voor dinsdag 3 juni 17:00 uur, dan volgen diezelfde week nog stakingen. Henri Janssen, bestuurder FNV Spoor: ‘Het is echt spijtig dat de directie het weer zover laat komen. De NS laat niet alleen de werknemers in de steek, maar ook de reizigers.’
De ontevredenheid en actiebereidheid onder het NS-personeel is groot. Dat bleek tijdens de ledenraadpleging die de FNV de afgelopen weken heeft gehouden. Ruim 90% stemde volmondig voor stakingen.
Janssen heeft geen goed woord over voor het loonbod van de vervoerder. ‘2,55% voor een jaar is echt schandalig, dat komt niet in de buurt van de inflatie, terwijl het NS-personeel vanaf 2019 al ruim 5% op de inflatie achterloopt. NS-personeel moet weer actievoeren voor een fatsoenlijke cao. Laat de directie een voorbeeld nemen aan andere werkgevers. Die laten hun waardering blijken door goede loonafspraken.’
NS kent al jaren veel vacatures en we zien veel nieuw personeel, kort nadat ze door NS zijn opgeleid en ingewerkt weer vertrekken. Dat zorgt voor hoge werkdruk en een torenhoog ziekteverzuim. Onder sommige functies zelfs meer dan 20%. Voor reizigers komt er een moment dat de dienstverlening en dienstregeling ondermaats zal worden. Om dit te voorkomen heeft NS een goede cao nodig.
Naast herstel van koopkracht eist de vakbond een fatsoenlijke zwaarwerkregeling voor personeel dat in zware omstandigheden zich 24/7 voor NS en de reizigers inzetten. Jansen: ‘Veel mensen met zware functies en onregelmatige diensten komen er met het laatste voorstel van NS bekaaid af. Ze krijgen een lagere vergoeding dan collega’s in andere functies. Daar moeten we vanaf.’ In het verlengde daarvan wil de vakbond ook dat het aantal ‘gegarandeerde-verlofdagen’ wordt uitgebreid naar 4. Janssen: ‘Het is te gek voor woorden als je bijna nooit bij een bijzondere gebeurtenis, zoals de verjaardag of het afzwemmen van je kind of kleinkind kunt zijn, omdat je geen vrij kunt nemen.’
De cao kent van oudsher verschillen in arbeidsvoorwaarde op basis van waar bij NS je werkzaam bent i.p.v. de omstandigheden waaronder je werkt. Zo kan kantoorpersoneel en leidinggevende vanaf 50-jarige leeftijd voor een vierdaagse werkweek en alle andere collega’s vanaf 55-jarige leeftijd en kan rijdend personeel vanaf 50-jarige leeftijd zich laten vrijstellen voor nachtdiensten en veel andere collega’s moeten tot hun pensioen daarmee doorgaan. Deze groepen kunnen vanaf 2027 vanaf 63-jarige leeftijd uit de nachtdiensten. Al jaren wil het NS-personeel van deze ongelijkheid af en al jaren weigert NS dit op te lossen.
De vakbonden FNV Spoor, CNV en VVMC zijn inmiddels al gezamenlijk begonnen met de voorbereiding van de stakingen:
-Datum eerste staking: 6 juni (regio Midden)
-Datum tweede staking: 10 juni (regio West)
-Datum derde staking: 12 juni (regio Noord-West en regio Oost)
-Datum vierde staking: 16 juni (regio Noord en regio Zuid)
-Landelijke staking: mocht NS dan nog steeds niet bij zinnen zijn gekomen, dan volgt op dinsdag 17 juni waarschijnlijk een landelijke stakingsdag.
Bij de NS werken 17.500 mensen die onder de cao vallen. De huidige cao liep af op 28 februari 2025.