Reactie FNV Spoor op het rapport ‘Aanpak Personeelstekort Treindienstleiding’

Het rapport hebben wij op 14 januari van ProRail ontvangen en op 17 januari besproken met ProRail. In een eerder stadium hadden wij kennis genomen van het plan van aanpak tekort treindienstleiders van ProRail. In die zin bevat het rapport voor ons niets nieuws. Positief zijn we over de aanbevelingen die worden gedaan ten aanzien van het proces dat gevolgd dient te worden.

Niet in de laatste plaats omdat ook FNV Spoor dit de laatste paar jaar herhaaldelijk heeft meegegeven aan ProRail. We hopen dan ook van harte dat het nu wel voortvarend wordt opgepakt. Verder was het voor ons niet verrassend dat de termijn waarop het ergste van de problematiek achter ons komt te liggen somberder is dan in eerste instantie door ProRail zelf werd aangenomen. Hierbij vragen we ons tevens af of de tijdlijn, ondanks deze aanscherping, over de hele linie nog steeds niet te optimistisch is. 

Keuzes maken

Ten aanzien van de oorzaken van het tekort en het hele scala aan maatregelen kan er rustig gezegd worden dat de lijst wel compleet lijkt, en zeker niet nieuw. De conclusie dat het, zelfs in de meest gunstige situatie, niet voldoende gaat zijn om enigszins terug te gaan naar normaal voor de zomer van 2023 onderschrijven wij. En dat betekent inderdaad dat er keuzes gemaakt moeten gaan worden. Het rapport zoomt hierbij specifiek in op twee aandachtsgebieden: het verder versnellen van de opleiding samen met het uitbreiden van de opleidingscapaciteit en het samenvoegen van werkplekken.

Versnellen opleidingen

Het versnellen van de opleiding en uitbreiden van de opleidingscapaciteit is één ding, maar daarna volgt er nog een hele periode waarin er nog niet zelfstandig gewerkt kan worden. Niet alleen zijn medewerkers vers van de opleiding dus beperkt inzetbaar, tevens is er voor iedere nieuwe medewerker begeleiding van een ervaren medewerker nodig. Dat laatste kost tijd en aandacht, en zal moeten gebeuren maar heeft ook effect op de inzetbaarheid van de ervaren medewerkers die verantwoordelijk zijn voor begeleiding en toezicht. Het nog verder versnellen en nog verder uitbreiden van de opleidingscapaciteit lijkt daarom op papier wellicht een goed idee maar zal naar onze mening in de praktijk niet tot de beoogde resultaten leiden en mogelijk zelfs een tegengesteld effect sorteren. Wat daar nog bijkomt is dat wij de huidige verkorting van de opleiding reeds zien als risicovol voor de kwaliteit, een verdere verkorting is wat ons betreft een keiharde garantie voor het inboeten op kwaliteit.

Samenvoegen werkplekken

Dan, voor wat betreft het samenvoegen van werkplekken. Wij zijn van mening dat dit slechts enkele momenten of plekken betreft. De momenten waarop en/of de plekken waar dit kan en waar het niet leidt tot verhoging van werkdruk en daarmee tot veiligheidsrisico’s zijn er nauwelijks. Dat houdt in dat je hiertoe alleen over kan gaan na een zorgvuldige analyse in samenwerking met de medewerkers die verantwoordelijk zijn en blijven voor de werkplekken. Immers de juridische verantwoordelijkheid over al hetgeen er tijdens hun dienst op hun baanvakken gebeurt ligt bij de medewerker. Dit is geen korte termijn werk en kan alleen op het moment dat een constructieve dialoog tussen werkgever en werknemer mogelijk is. Hetgeen op dit moment lang niet overal het geval is. 

We blijven ons bemoeien

Eigenlijk is het rapport op zichzelf niet zo heel erg interessant of vernieuwend. Wat interessant gaat zijn is welke keuzes er nu gemaakt gaan worden en in hoeverre er werk gemaakt wordt en kan worden van de aanbevelingen. En reken maar dat we hier ons stevig mee zullen blijven bemoeien. En uiteraard ook interessant zijn de grote vragen die open zijn blijven staan en, vreemd genoeg, tot nu toe geen onderdeel waren van onderzoek. En dan gaat het om de vraag hoe het zo ver heeft kunnen komen en hoe men gaat zorgen dat zoiets nooit meer kan gebeuren en welke conclusies er getrokken dienen te worden uit deze zeer vervelende en, in onze ogen, onnodige situatie.