De Nederlandse bouwplaats is een doolhof met meer dan honderd onderaannemers
Opinie van FNV Bouwen & Wonen en Aannemersfederatie Nederland
Een bouwplaats met meer dan honderd onderaannemers is in 2025 geen uitzondering maar realiteit. De Nederlandse bouw- en infrasector luidt daarom de noodklok. Op bouwplaatsen ontbreekt nog steeds het meest basale zicht op wie er werkt, onder welke voorwaarden en met welke kwalificaties. Dat kost mensenlevens, ondermijnt eerlijke concurrentie en tast het vertrouwen in de sector aan.
FNV Bouwen & Wonen en de Aannemersfederatie Nederland (AFNL) eisen dat het kabinet direct werk maakt van een verplichte bouwplaatsregistratie.
Elke verantwoordelijkheid zoek
Want in dit doolhof van aannemers, onderaannemers, zzp’ers en arbeidsmigranten raakt elke verantwoordelijkheid zoek. Want niet alleen kost het mensenleven, het wakkert ook oneerlijke concurrentie en uitbuiting van bouwvakkers aan. Want wie weet nog wie naast hem of haar op de steiger staat, of diegene wel over de juiste kwalificaties beschikt of misschien zelfs uitgebuit wordt? Aan die wirwar moet snel een einde komen vinden FNV en AFNL.
Dé oplossing: BouwplaatsID
En dat kan ook. FNV en AFNL hebben tien jaar geleden al een oplossing bedacht: de BouwplaatsID. Dit is een verplichte registratie van iedereen die op de bouwplaats aan het werk is. Zo wordt duidelijk zichtbaar wie er op de bouwplaats staat, voor wie diegene werkt en met welke papieren. Dat is volgens de twee partijen de enige manier om ketens beheersbaar te maken, veiligheid en eerlijke arbeidsvoorwaarden te garanderen en bedrijven die er een potje van maken buiten te sluiten. Zo ontstaat er een gelijk speelveld voor werkenden en goedbedoelende bedrijven. Want vooral kwetsbare werkenden (flex, zzp’ers en arbeidsmigranten) en MKB-bedrijven in de onderaanneming zijn zoals het er nu aan toe gaat het haasje. Terwijl we juist een gezonde sector nodig hebben. We staan voor grote en belangrijke opgaven zoals woningbouw, energietransitie en de verduurzamingsagenda. Zonder een gezonde bouwsector en goed opgeleid personeel in duurzame banen komen deze opgaven niet van de grond.
Geen belemmeringen om door te pakken
Na tien jaar praten en discussiëren moet er nu spijkers met koppen worden geslagen. De ontwikkelingen hebben ondertussen ook niet stilgestaan, waardoor de eerder opgeworpen breekpunten op technisch en juridisch vlak zijn opgelost. De techniek is ruimschoots voorhanden en privacy (denk aan AVG), mits goed toegepast, hoeft geen struikelblok te zijn. Maandag 8 september hadden alle spelers die ertoe doen zich dan ook verzameld in het Haagse Nieuwspoort. Bouwend Nederland, AFNL, vakbonden, de Nederlandse Arbeidsinspectie, de Belastingdienst en verschillende politieke partijen. Dat sommige politieke partijen verstek lieten gaan is jammer, maar het ontslaat hen niet van hun verantwoordelijkheid om te zorgen voor een veilige bouwplaats en eerlijke concurrentie.
Breed draagvlak
De bouwsector heeft haar huiswerk gedaan, er is een breed draagvlak. Nu is het aan Den Haag om hier werk van te maken. FNV en AFNL willen een breed gedragen akkoord voor de bouw en infra: een afspraak tussen werkgevers, werknemers en overheid om eindelijk transparantie, veiligheid en eerlijk werk op bouwplaatsen te garanderen. Voor werkenden én bedrijven. Dus hup politiek, pak nu je verantwoordelijkheid want die verplichte bouwplaatsregistratie moet er nu komen.