Lonen jaren achtergebleven bij stijgende arbeidsproductiviteit

De werkgeversvereniging AWVN beweert dat de arbeidsproductiviteit al langere tijd onder het loonniveau ligt. 'Maar daar klopt niks van', zegt Zakaria Boufangacha, vice-voorzitter van de FNV. 

De AWVN presenteerde dinsdagmiddag haar tussenevaluatie van het cao-jaar 2024. Boufangacha: 'De AWVN vergelijkt de arbeidsproductiviteit met de lonen, maar maakt daarbij één cruciale rekenfout. Ze vergelijken het reële (gecorrigeerd voor de inflatie) arbeidsproductiviteitscijfer met de nominale (niet gecorrigeerd voor inflatie) loongroei. De reële arbeidsproductiviteit is natuurlijk stukken lager dan de nominale. Het is appels met peren vergelijken. Gewoon een poging van de AWVN om te kunnen zeggen dat we met zijn allen nog meer of nog harder moeten werken voor hetzelfde loon.'  

Cijfers tonen: Beloning achtergebleven bij arbeidsproductiviteit

Boufangacha: 'De beloning van werknemers is juist achtergebleven bij de arbeidsproductiviteit, wat onderstaande grafiek goed laat zien. En zoals de dalende arbeidsinkomensquote (AIQ) ook al deed vermoeden'. 

'Het enige wat een beetje pleit voor hun analyse is dat in 2023 de lonen ietsjes harder zijn gestegen dan de nominale arbeidsproductiviteit, maar dit was een inhaalslag voor 2022, zoals je in de grafiek ziet. Wel zien we dat de arbeidsproductiviteit licht dalende is als we kijken naar de langere termijn.' 

Winsten bij MKB gestegen

Verder stelt de AWVN ook dat de winsten dalen bij het MKB maar die stijgen volgens de SRA (brancheorganisatie voor accountants). De gemiddelde winsten zijn gewoon weer toegenomen en weer harder gestegen dan de omzet. Wel was er voor het derde jaar op rij een winstdaling voor een groot deel van de kleinere MKB bedrijven. Boufangacha: 'Dat de winststijging minder hard is dan voor corona lijkt mij een na- ijleffect van de enorme stijging in 2021 met plus 37% die nog niet is gedaald'. Zie grafiek onder.

Boufangacha: 'De lonen zijn op te veel plekken nog achterbleven. In ongeveer 2/3 van de cao’s moet de inflatieachterstand nog volledig gedicht worden (cijfers van DNB). Daar is voldoende ruimte voor bij bedrijven. De discussie over arbeidsproductiviteit moet vooral gaan over het verbeteren van de kwaliteit van arbeid.'