Impressies van het congres van de Europese vakbeweging

Op het congres van het Europees Verbond van Vakverenigingen (EVV) in Wenen bespreekt de Europese vakbeweging met 650 deelnemers in de week van 20 mei haar prioriteiten. Hier wordt ook het EVV-werkprogramma voor de komende 5 jaar besloten. Wij hebben 2 FNV-collega's gevraagd wat zij van het congres vinden.

De FNV is actief lid van het EVV en dit jaar bestaat de Nederlandse delegatie uit de volgende mensen: Han Busker, Tuur Elzinga, Ellen Hoeijenbos, Edwin Atema, Marjolijn Bulk, Liselotte Struijs, Sascha Meijer, Dick de Graaf, Elly Heemskerk, Johan Huver, Janna Mud, Jan Schriefer en Marga Beerepoot. Een delegatie van voorzitters tot bestuurders en kaderleden die diverse sectoren vertegenwoordigen, van de bouw tot callcenters, van transport tot zeevaart en zorg. 

Wij hebben Marga Beerepoot, lid sectorbestuur Senioren, en Liselotte Struijs, Junior Industrial Officer van Nautilus International gevraagd wat zij van het congres vinden tot nu toe.

Interview met Marga Beerepoot | lid sectorbestuur FNV Senioren

Marga, wat zijn de meest besproken thema’s op het congres tot nu toe?

Er zijn een aantal dingen die in veel speeches en discussies terug komen. Dat is gelijk werk voor gelijk loon in Europa, een socialer Europa en hoe wij de opkomende rechtse flank tegenwicht kunnen bieden. 

Sommige bijdrages gingen zelfs zo ver om te eisen dat multinationals in alle Europese landen hetzelfde loon voor hetzelfde werk zouden moeten betalen. Alleen hoe realiseer je dat? Los van het feit dat nationale loononderhandelingen nationaal zijn, zijn de prijs- en loonverschillen tussen bijvoorbeeld Roemenië en Nederland enorm. De discussie legt dus ook bloot dat wij in Europa een grote economische onevenwichtigheid tussen landen hebben, en dat we dus daaraan eerst moeten werken. Het gaat om het naar elkaar toe groeien van welvaartsstandaarden en lonen. Dat wordt besproken als we het gaan hebben over het economie-hoofdstuk van het EVV-actieprogramma. 

En is er gesproken over de val van de Oostenrijkse regering?

Natuurlijk! De Oostenrijkse politici die hier gesproken hebben, hebben zich veelal verontschuldigd [lacht!]. (Redactie: Een gelekte video waaruit bleek dat vicekanselier Heinz-Christian Strache bereid was zich te laten omkopen, bracht de extreemrechtse coalitiepartner FPÖ in opspraak.) Maar niemand die hier is, betreurt het dat de FPÖ geen onderdeel van de regering meer is. Alleen maken mensen zich zorgen over wat de val van de regering betekent voor de opkomst en stemming bij de Europese verkiezingen, die zijn hier aanstaande zondag.

Met wie heb je tot nu toe gesproken?

Onze delegatie trekt veel samen op, en met wie je spreekt hangt er net van af wie naast je zit. Het is vrij moeilijk, tenminste op de eerste dag, nieuwe mensen te ontmoeten als je nog niemand uit het internationale netwerk kent. Je ziet aan hun naambord niet uit welk land iemand komt, en het is heel druk. Tijdens de lunch ook, dus het is moeilijk om anderen te benaderen en rustige gesprekken te voeren. Maar we zijn vandaag op bezoek bij het gemeentehuis van Wenen op uitnodiging van de burgermeester. Ik ben benieuwd hoe dat gaat, ik denk dat daar meer onderling contact ontstaat.

Is jouw sector Senioren vertegenwoordigd uit andere landen?

Nou de leeftijd wel [lacht]! Tijdens de plenaire sessie gisteren werd aan mensen gevraagd op te staan als ze onder de 35 waren. Alleen 22 mensen stonden op in de zaal. Dat geeft toch weer de noodzaak aan dat vakbonden jongeren beter moeten organiseren. In veel landen zijn senioren niet apart georganiseerd. Ze hebben niet een eigen bond maar vallen onder een sector, net als bij Bondgenoten vroeger. Abvakabo had al heel lang een seniorenafdeling, maar Duitsland en Denemarken bijvoorbeeld niet. Dat maakt het ook lastig. 

Wij zijn wel internationaal georganiseerd en zijn actief in de FERPA (Federation Européenne des Retraités et Personnes Agées). Dat is binnen het EVV de Europese vakbondsorganisatie van ouderen. Maar doordat er vaak geen aparte bond voor senioren is, zijn niet alle Europese landen daarin vertegenwoordigd. Onze prioriteiten zijn wel relevant voor alle Europese bonden natuurlijk: zorg, wonen en inkomen bijvoorbeeld. Bij pensioenen is dat ingewikkelder, omdat de nationale stelsels zo veel verschillen en de EU hier weinig zeggenschap over heeft. Dat staat dus ook niet op de agenda.

Heb je nieuwe dingen geleerd?

Nou ik moet zeggen, ik merk dat de FNV heel vooruitstrevend is, want alle thema’s die aangestipt worden: gelijk loon voor gelijk werk, ongelijkheid, energie transitie, klimaatverandering, extreemrechts en discriminatie, robotisering … we zijn er allemaal mee bezig. Ik heb dus niet heel veel nieuws geleerd. Maar de passie waarmee mensen spreken is wel heel inspirerend. Is dat anders dan bij de FNV? Nou in de meeste groepen waar ik in zit, is de passie er wel. Maar dit congres inspireert mij om deze passie uit te dragen naar andere leden. De bond is de enige beweging die daadwerkelijk sociale verandering teweeg kan brengen. Dat moeten we uitdragen. 

En ten slotte, wat neem je mee van het EVV-congres voor je FNV vakbondswerk?

Ik ben er nu nóg meer van overtuigd dat als wij, als landelijke bond, iets willen bereiken, wij dat in Europees verband moeten doen. Wij leven in de tijd van multinationals en globalisering. Als wij voor werknemers iets willen bereiken, moet je dat via Europa doen. Niet omdat ik denk dat het zo leuk is in de EU. Maar ik ben overtuigd dat het nodig is om samen te werken. Omdat overal hetzelfde gebeurt: de ongelijkheid groeit, zeggenschap wordt overal minder. 

Ook de grote problemen die wij de komende jaren krijgen met klimaatverandering, energietransitie, robotisering. Dat zijn allemaal grensoverschrijdende problemen die wij niet bilateraal (overleg tussen 2 landen) kunnen oplossen. De uitvoering is nationaal of bilateraal, maar de uitgangspunten en minimumnormen moeten we Europees afspreken. Ook leefbaar loon moet op Europees niveau komen, vind ik. In het ene land zal de hoogte daarvan anders zijn dan in het andere door de prijsverschilen, maar Europese minimumnormen over wat een leefbaar loon inhoudt, dat kan wel Europees.

Interview met Liselotte Struijs | Junior Industrial Officer van Nautilus International 

Liselotte, wat heeft op jou de meeste indruk gemaakt deze week op het EVV-congres?

Op het EVV-congres loopt een enorme hoeveelheid betrokken, gepassioneerde en gelijkgestemde vakbondscollega’s rond. Dat is ontzettend inspirerend! Waar ik normaliter voornamelijk mijn eigen leden en collega’s spreek en daar dan heel druk mee ben, realiseer ik me nu (weer) dat ook in de andere (Europese) landen om ons heen kei- en keihard wordt gewerkt om sociale, eerlijke en goede arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden voor elkaar te boksen. Dat op Europees niveau de samenwerking wordt gezocht (en gevonden!) is mooi om te zien. Dat gezegd hebbende, moet ik ook benoemen dat ik graag zou zien dat al dit harde werk en de enorme inzet van de betrokken vakbondsmedewerkers zichtbaarder wordt voor de leden (en andere burgers). Zij plukken immers wel de vruchten ervan! 

Met welke mensen heb je dit congres het meeste contact gehad? 

Dit is de eerste keer dat ik mag deelnemen aan een internationaal vakbondsevenement. Er valt dus veel te leren en dat doe ik voornamelijk door veel te spreken met de meer ervaren FNV-collega’s én kaderleden die aanwezig zijn bij dit congres. Zij leren me hoe FNV actief is binnen de Europese Unie, wat de verhoudingen zijn binnen de EVV, wie - wie is, wie welke taak heeft en wat de doelstellingen en activiteiten van de EVV zijn. Daarnaast heb ik soms de gelegenheid om kennis te maken met internationale collega’s die voor ons interessante acties/werkzaamheden doen. Ik hoop dat ik bij een eventueel volgend evenement voldoende kennis van het internationale vakbondswerk heb om ook zelf toffe, interessante en nuttige internationale contacten te leggen!

Wat neem je mee van het EVV-congres voor je FNV vakbondswerk? 

Ik werk sinds kort voor Nautilus International. De naam zegt het al: dat is een internationaal georiënteerde vakbond die zich inzet voor alle maritieme professionals (zeevaart, binnenvaart, offshore werkers). We hebben vakbondskantoren in Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland en zijn aangesloten bij zowel de Europese als de internationale transportvakbonden (ETF/ITF). Andere internationaal georiënteerde vakbonden aan het werk zien, vind ik daarom supercool en heel leerzaam! 

Daarnaast vind ik het inspirerend om bevestigd te zien dat de vakbond niet alleen op lokaal en nationaal actief is en invloed heeft, maar dus ook op internationaal niveau. Zoals eerder gezegd, is het internationale werk en de samenwerking tussen bonden niet direct het eerste wat leden meekrijgen van ons vakbondswerk. Ik hoop dat ik hen (en mijn vrienden/leeftijdsgenoten) hier – on the go – meer inzicht in kan geven.