War (23) maakt ook in het weekend kleding

"Ik wilde ze als trotse makers laten zien, niet als slachtoffers." Met deze ene zin vat fotograaf Chris de Bode samen hoe hij in zijn rapportage Made by ME kledingwerkers in Myanmar wilde portretteren. War (23 jaar) is een van die kledingarbeiders die zelf eens in de spotlights mocht staan.

War woont...

in een hostel samen met haar jongere zus om te kunnen werken in de kledingindustrie. In het hostel maken ze er het beste van, maar soms valt de stroom uit en kunnen ze niet koken. Het hostel ligt ver van Khayan Thone Khwa waar hun ouders en jongere broertje wonen in, ten zuiden van Yangon.

Familie ondersteunen

De zussen kunnen maar één of twee keer per jaar naar huis om hun ouders te bezoeken, meestal in de vakanties. Als War aan de toekomst denkt wil ze haar familie financieel blijven ondersteunen, dat is voor haar het belangrijkste. Aan een man of kinderen wil ze niet beginnen, want als deze baan zou verliezen wil ze graag weer bij haar ouders thuis wonen.

Werk

Op een normale werkdag gaat War haar wekker om 6.00 uur 's ochtends, zodat ze om 8.00 uur op tijd aan haar werk kan beginnen. Om 12.30 uur heeft ze een halfuur pauze om haar lunch te eten. Ze moet meestal overuren maken tot 20.00 uur 's avonds en komt dan samen met haar zus om 21.00 uur weer terug in het hostel. Op werk is ze soms erg moe, omdat ze weinig tijd heeft om bij te komen. Hierdoor prikt ze zichzelf soms met de naald in haar vingers. Zij en haar collega’s weten niks over de prijzen waarvoor de door hun geproduceerde kleding in het westen wordt verkocht. De fabrieken zeggen tegen de werknemers totaal geen winst te maken op de kleding.

Kleding maken in het weekend

In de weekenden hoeft War niet naar de fabriek. Samen met haar zusje maakt ze dan kleding met hun eigen naaimachine. Dus óók het weekend draait om werken, maar dan freelance.

Inkomen

Alles bij elkaar opgeteld verdienen ze tussen de 450.000 en 500.000 kyat per maand. Hiervan sturen ze ongeveer 350.000 naar hun ouders en van de rest moeten ze zelf rondkomen.

(100.000 kyat is ongeveer 65 euro)

Wens: weer samen te zijn met familie

Eigenlijk bestaat haar hele leven uit werken, ze heeft de wens om weer samen te kunnen zijn met haar familie in betere omstandigheden.

Bekijk ook de bijzondere foto’s van andere kledingwerkers uit Myanmar:

• Aye (20) heeft meegedaan aan een staking voor een beter minimumloon
• Khine (22) zorgt financieel voor haar hele familie
• Sai (21) is trots op zijn werk bij de vakbond
• Than Than (22) droomt ervan om zangeres te worden
• Kyaw (38) is kostwinner voor de familie van zijn vrouw
• Zin (36) vindt het belangrijk om voor haar collega’s op te komen
• Kyaw (29) woont op de gang in het hostel

De fotorapportage van Chris de Bode werd mogelijk gemaakt door Mondiaal FNV en ASN Bank.