De grote onderhandeling 

Spannende dagen: komt er een internationaal verdrag tegen geweld en intimidatie op de werkvloer? Tijdens de jaarlijkse conferentie van de internationale arbeidsorganisatie (ILO) in Genève is de grote onderhandeling gaande tussen vertegenwoordigers van werkgevers, werknemers en overheden. Een langdurig spel van vertragen, 'spioneren', gloedvolle betogen en gesteggel over woorden.

Mondiaal FNV beleidsmedewerker Wilma Roos is aanwezig bij de onderhandelingen namens de FNV. Ze geeft een inkijkje in het verloop van de onderhandelingen.

Dragging through mud: trage onderhandelingen

Wat als eerste opvalt bij de behandeling van de tekst voor het verdrag over geweld en intimidatie op de werkvloer is het enorme aantal amendementen dat is ingediend. Vooral de enorme hoeveelheid uit Rusland en Belarus vallen op: van de 390 amendementen zijn er ruim 80 van deze twee landen. Sommige van deze amendementen zijn wel heel apart: Rusland en Belarus willen bijvoorbeeld het woord ‘wistle blowers’ uit de tekst, omdat hier geen Russisch equivalent voor lijkt te bestaan. Het effect is wel dat veel vertraging optreedt.

Een andere reden voor de vertraging is dat er veel amendementen zijn ingediend die de tekst van het verdrag aanzienlijk afzwakken. Hier moet hard over worden onderhandeld omdat wij niet met alles akkoord kunnen gaan. Het woord ‘As appropriate’ (indien van toepassing), wordt kwistig door de hele tekst gestrooid, evenals de zinsnede ‘Referring to national laws and regulations’. 
‘Spionage’ zorgt ook voor vertraging. Als werkgevers of overheden in de zaal gaan zitten tijdens de strategische discussies van de werknemers, wordt het overleg stilgelegd tot ze weg zijn. En dit gebeurt geregeld.

De ‘lijst’

Zoals verwacht is de lijst met groepen werknemers die extra kwetsbaar zijn voor geweld en intimidatie, met specifieke verwijzing naar de LGBT-gemeenschap, een struikelblok in de onderhandeling. Verschillende overheden zien expliciete verwijzing naar LGBT als een no-go. De werkgevers daarentegen maken een principekwestie van de lijst, een doelbewuste strategie waarbij de lijst als breekijzer lijkt te worden gebruikt om de conventie te saboteren. 

Gloedvol betoog met tranen

Bij de behandeling van betreffende paragrafen hebben de werkgevers hun woordvoerder gewisseld. De nieuwe woordvoerder houdt een gloedvol betoog, doorspekt met tranen, om te pleiten voor het toevoegen van de gehele lijst met kwetsbare personen. Het is ongemakkelijk deze toespraak, omdat iedereen in het werknemersvak natuurlijk ook overtuigd is van de extra kwetsbare positie van de LGBT-gemeenschap en wil opkomen voor hun rechten. Maar iedereen is er ook van overtuigd dat deze rechten voldoende geborgd zijn als er een inclusieve formulering in de verdragstekst terecht komt. 

Patstelling dreigt

Na de toespraak is het even stil. Dan komen de landen van de EU met een tegenvoorstel waarin kwetsbare groepen op een inclusieve manier worden omschreven. De werkgevers gaan niet akkoord en weer volgt een lange toespraak, met nog meer tranen. Er dreigt een patstelling en de zitting wordt verdaagd tot na de lunch. Tijdens de lunch zingt het al rond, de werkgevers gaan voor een Hoofdelijke Stemming voor beide voorstellen. Na nog een toespraak van de internationale werkgeversassociatie IOE neemt deze stemming een hele middag in beslag. Maar dan wordt toch voor de inclusieve EU-tekst gekozen en verdwijnt de lijst uit de tekst.

Huiselijk geweld reikt tot de werkvloer

Net als vorig jaar vormt de impact van huiselijk geweld op de werkvloer een ander struikelblok. Ondanks vele onderzoeken die aantonen dat huiselijk geweld een zeer negatief effect heeft op de werkvloer en ook leidt tot aanzienlijk productieverlies, blijven de werkgevers erop hameren dat dit niet hun verantwoording is. Over alle mogelijke maatregelen die de impact van huiselijk geweld zouden kunnen verminderen, zoals betaald verlof, bescherming voor ontslag en flexibele werkuren, wordt hard onderhandeld. Overheden doen hun best om de onderhandelingen vlot te trekken. 

Na 7 dagen onderhandelen is de tekst van het verdrag aangenomen, maar wordt nog volop gesteggeld over de tekst van de aanbevelingen. Met nog 2 dagen te gaan, wordt het een race tegen de klok om de hele tekst uit te onderhandelen, te hopen op een positieve stemronde en het honderdjarige bestaan de ILO te vieren met een nieuw verdrag.

Meer over de ILO-conferentie:

Komt er een ILO-verdrag tegen geweld op het werk

Han Busker ontmoet Jyoti Macwan van SEWA

Han Busker en Tuur Elzinga op de Internationale arbeidsconferentie