Wat staat er in de cao Beroepsgoederenvervoer over de weg over de opbouw en opname van vakantiedagen? Hoe zit het nu precies? En wat houdt het Persoonlijk Keuzebudget (PKB) in?
Deze pagina kent drie grote onderwerpblokken:
1. Op hoeveel vakantiedagen heb ik recht?
In de wet staat dat iedere werknemer jaarlijks recht heeft op minimaal 4 maal de wekelijkse arbeidsduur aan vakantie. Als je 40 uur in de week werkt, heb je dus per jaar recht op minimaal 160 uur vakantie (20 vakantiedagen). Dit zijn de "wettelijke" vakantiedagen. Veelal wordt in de cao of in de individuele arbeidsovereenkomst een aantal extra vakantiedagen (boven op de wettelijke vakantiedagen) toegekend: de bovenwettelijke vakantiedagen. Zo ook in de cao voor het Beroepsgoederenvervoer. Volgens de cao heb je, als je fulltime werkt, minimaal recht op 24 vakantiedagen.
Wanneer heb je recht op meer dan 24 vakantiedagen?
- Je bent 10 jaar of langer in dienst; of:
- Je bent 18 jaar of jonger; of:
- Je bent 45 jaar of ouder
De peildatum hiervoor is 1 juli van dat jaar. Heb je dus op 1 juli een bepaalde leeftijd bereikt of een bepaald aantal dienstjaren vervuld, dan gelden de hogere aantallen vakantiedagen.
Voorbeeld:
Je bent jarig op 25 februari. In 2023 word je 45 jaar. Dan heb je over heel 2023 recht op 25 vakantiedagen.
Leeftijd Aantal
16 jaar of jonger 28 dagen
17 of 18 jaar 26 dagen
19 t/m 44 jaar 24 dagen
45 t/m 49 jaar 25 dagen
50 t/m 54 jaar 26 dagen
55 t/m 59 jaar 27 dagen
60 jaar of ouder 28 dagen
Heb je aardig wat dienstjaren bij je huidige werkgever, dan geldt:
Dienstjaren Aantal
10 tot 15 dienstjaren 25 dagen
15 tot 20 dienstjaren 26 dagen
20 tot 25 dienstjaren 27 dagen
25 tot 30 dienstjaren 28 dagen
30 en meer dienstjaren 29 dagen
Van deze 2 regelingen heeft de regeling met de meeste dagen voorrang.
Ben je niet het hele jaar in dienst of werk je parttime, dan krijg je naar rato wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen.
2. Hoeveel is een vakantiedag waard?
Sinds 1 januari 2019 is je vakantiedag meer waard dan 8 diensturen. De waarde van je vakantiedag bestaat uit de volgende onderdelen:
3. Bouw ik vakantiedagen op als ik ziek ben?
Als je ziek bent, bouw je vakantiedagen op tijdens de hele periode van ziekte. Net als alle andere (gezonde) werknemers over die periode. Wel moet je oppassen dat je vakantiedagen niet vervallen (zie vraag 9 en 11).
4. Kan ik elk jaar al mijn vakantiedagen opnemen?
Ja, je moet elk jaar in de gelegenheid worden gesteld je vakantiedagen op te nemen. Wanneer je de vakantiedagen opneemt, bepaal je in principe zelf. Maar de werkgever stelt ze uiteindelijk vast.
5. Moet ik mijn vakantiedagen schriftelijk aanvragen?
Je hoeft je vakantiedagen niet schriftelijk aan te vragen, maar dat is wel verstandig.
6. Kan mijn werkgever mijn vakantie weigeren?
Je werkgever kan jouw verzoek om vakantie eventueel weigeren op grond van ‘gewichtige bedrijfsbelangen’. Als een werkgever je vakantie weigert, moet hij dat binnen 2 weken na je schriftelijke aanvraag aangeven. Hij moet dat schriftelijk doen. Reageert een werkgever later dan twee weken, dan is je vakantie vastgesteld overeenkomstig jouw wensen (artikel 7:638 lid 2 Burgerlijk Wetboek). Dan kan de werkgever je vakantie nog steeds weigeren, maar dan moeten er gewichtige bedrijfsbelangen op het spel staan. Bovendien moet je werkgever dan wel de kosten die je al voor je vakantie hebt gemaakt, vergoeden. Bijvoorbeeld: je hebt een reis geboekt en je kunt deze niet zonder kosten annuleren.
7. Wat zijn gewichtige bedrijfsbelangen?
Bijvoorbeeld, als het bedrijf ineens een grote order krijgt of als er veel werknemers op hetzelfde moment op vakantie willen.
8. Heb ik recht op aaneengesloten vakantie?
Volgens de cao moet je in elk geval in de gelegenheid worden gesteld om minimaal 3 weken aaneengesloten vakantie op te nemen. Ben je 50 jaar of ouder, dan is dit minimaal 4 weken. Je werkgever moet elk jaar in overleg met jou en jouw collega’s een goede vakantieplanning maken. De vakantieperiode dient zoveel mogelijk in de periode van 1 mei tot en met 30 september te vallen.
9. Kan ik mijn vakantiedagen kwijtraken? (Is er een verjaringstermijn?)
Als je in staat bent geweest vakantiedagen op te nemen en dat niet hebt gedaan, dan verjaren de wettelijke vakantiedagen 6 maanden na afloop van het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd. Je wettelijke vakantiedagen uit 2022 verjaren op 1 juli 2023 en je wettelijke vakantiedagen uit 2023 verjaren op 1 juli 2024. Je mag hiervan afwijken en met je baas afspreken dat de wettelijke vakantiedagen pas na 5 jaar verjaren. De verjaringstermijn van de bovenwettelijke vakantiedagen is sowieso 5 jaar.
10. Hoe wordt een verjaringstermijn berekend?
Deze wordt berekend vanaf het einde van het kalenderjaar waarin de vakantiedagen zijn ontstaan. Zo verjaren bovenwettelijke vakantiedagen ontstaan in januari 2018 pas op 31 december 2023.
11. Wanneer geldt een verjaringstermijn niet?
Als je niet geacht wordt in staat te zijn geweest vakantie op te nemen. Je wordt bijna altijd geacht in staat te zijn geweest vakantie op te nemen. Alleen als iemand zo ziek is dat er geen re-integratieverplichtingen van hem mogen worden verwacht, wordt hij niet geacht in staat te zijn geweest vakantie op te nemen.
Ook als je werkgever je niet in de gelegenheid heeft gesteld om op vakantie te gaan, kan het zijn dat een verjaringstermijn van 6 maanden onterecht is. Er zijn werkgevers die de vakantie van werknemers ontmoedigen en vaak niet toekennen, bijvoorbeeld omdat het te druk is in het bedrijf of omdat de werknemer zo specialistisch werk doet dat hij niet kan worden vervangen. In dat geval geldt een verjaringstermijn ook niet. Dit zal maar zelden door een werknemer te bewijzen zijn. Het is van belang om je vakantie schriftelijk aan te vragen en een kopie van die aanvraag te bewaren. Dat geldt ook voor de eventuele afwijzing van de vakantie. Zo sta je als werknemer sterker als je in een procedure wilt stellen dat je door de werkgever niet in de gelegenheid bent geweest vakantiedagen op te nemen.
12. Moet ik aangeven wat voor soort vakantiedag ik opneem?
Zoals beschreven, hebben de wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen verschillende vervaltermijnen. Moet je dan bij je werkgever aangeven of je een wettelijke of een bovenwettelijke dag wilt opnemen? Nee, dat hoeft gelukkig niet. Je werkgever is verplicht de vakantiedagen af te schrijven die als eerste vervallen.
13. Kan ik mijn gespaarde vakantiedagen ruilen voor geld?
Ja, in principe mag dat. Dat geldt alleen voor de bovenwettelijke vakantiedagen. De wettelijke dagen mag je niet inruilen voor geld.
Voorbeeld:
Je hebt in 2023 nog 18 bovenwettelijke dagen van de voorgaande jaren en je hebt 5 bovenwettelijke dagen van 2023, dan mag je 23 dagen omruilen bij je werkgever voor geld. Hij is hiertoe overigens niet verplicht.
14. Wat gebeurt er als ik aan het einde van mijn contract nog vakantiedagen over heb?
Bij het beëindigen van je contract neem je, in overleg met je werkgever, de opgebouwde vakantiedagen op of je laat de vakantiedagen uitbetalen. Dit geldt voor zowel de wettelijke als de bovenwettelijke vakantiedagen.
Heb je te veel vakantiedagen of atv-dagen opgenomen, dan geldt het omgekeerde en moet jij de dagen aan je werkgever terugbetalen.
15. Mag mijn werkgever vakantiedagen aanwijzen?
In principe bepaal je zelf wanneer je vakantie opneemt. Een uitzondering hierop is dat je werkgever volgens de cao elk jaar 3 verplichte vakantiedagen mag aanwijzen. Wel zijn hieraan strikte voorwaarden verbonden:
16. Mag ik mijn vakantiedagen een paar jaar opsparen zodat ik bijvoorbeeld een lange wereldreis kan maken?
Ja, je kunt vakantiedagen sparen. Bovenwettelijke dagen kun je 5 jaar opsparen zonder dat ze verjaren. Voor de wettelijke vakantiedagen geldt dat deze na 6 maanden vervallen. Dus als je wettelijke dagen wilt opsparen, dan moet je hierover afwijkende afspraken maken met je werkgever. Een afspraak zou kunnen zijn dat de wettelijke vakantiedagen verjaren na 5 jaar. Leg de afspraken met je werkgever schriftelijk vast, zodat er geen onenigheid over kan ontstaan.
17. Als ik ziek word op vakantie, wat gebeurt er dan met mijn vakantiedagen?
Ben je met vakantie en word je tijdens je vakantie ziek, dan moet je doorgeven aan je werkgever dat je ziek bent. Je kunt dan met je werkgever overleggen of er vakantiedagen worden afgeschreven. Dit mag wel, maar je hoeft hiermee niet akkoord te gaan.
18. Hoe zit het met wachtdagen en vakantiedagen?
In de cao voor het Beroepsgoederenvervoer is afgesproken dat je werkgever bij een ziekmelding een wachtdag mag inhouden. Een wachtdag is een onbetaalde dag. Je werkgever mag bij een ziekmelding geen vakantiedag inhouden, tenzij je hier zelf om hebt gevraagd.
Bij een bedrijfsongeval mag er overigens geen wachtdag worden ingehouden.
19. Krijg ik (doorbetaald) vrij voor bepaalde omstandigheden?
Ja, als je normaal gesproken zou hebben gewerkt op die dag. In artikel 65 van de cao staat een heel lijstje van gebeurtenissen waarbij je (doorbetaald) vrij kunt krijgen. Bijvoorbeeld als je gaat trouwen, een kind krijgt of gaat verhuizen.
20. Op hoeveel atv-dagen heb ik recht?
3,5 atv-dag per jaar.
21. Hoe moet de werkgever je atv-dagen inroosteren?
In overleg met jou mag je werkgever de atv-dagen inroosteren, zolang dit uiterlijk 3 maanden voor de eerste atv-dag schriftelijk is vastgelegd. Doet je werkgever dit niet uiterlijk voor 1 oktober van dat jaar, dan bepaal je in principe zelf wanneer jij je atv-dagen opneemt.
22. Ik ben een tijd ziek geweest. In die periode had ik vakantie gepland en ook waren er atv-dagen ingepland. Ben ik die nu allemaal kwijt?
De atv-dagen ben je kwijt, de vakantiedagen alleen als je hiermee hebt ingestemd.
23. Ik heb weleens gehoord van 18 extra atv-dagen. Heb ik daar recht op?
Alleen als je voldoet aan de volgende drie voorwaarden:
24. Hoe weet ik hoeveel vakantiedagen en atv-dagen ik nog heb?
De werkgever moet een deugdelijke registratie van vakantie- en atv-dagen bijhouden. Ze moeten eigenlijk op elke loonstrook worden vermeld. Houd de saldi van je vakantiedagen zelf ook bij.
De cao voor het beroepsgoederenvervoer geeft de mogelijkheid van een Persoonlijk Keuzebudget (PKB). Het PKB is sinds 1 januari 2021 niet meer verplicht. Mocht je van het PKB gebruik willen maken dan overleg je dit met je werkgever.
Het geld uit dit budget mag je gebruiken voor extra vrije dagen, extra loon of voor scholing. Je werkgever stort een deel van de bovenwettelijke vakantiedagen in dit potje. Je mag zelf ook geld in dit potje stoppen.
Volgens de cao heb je recht op minimaal 24 vakantiedagen per jaar. Werk je parttime, dan heb je natuurlijk recht op een evenredig deel van die 24 dagen.
Je 24 vakantiedagen bestaan uit 20 wettelijke vakantiedagen. Dat is het minimum aantal vakantiedagen waarop je volgens de wet recht hebt. De 4 extra vakantiedagen zijn zogenaamde bovenwettelijke dagen. 2 van deze 4 bovenwettelijke dagen worden als jij en je werkgever dat willen omgezet in geld en in je PKB gestort.
Werk je langer dan 10 jaar bij je werkgever? Of ben je jonger dan 19 jaar of ouder dan 45 jaar? Dan heb je volgens de cao recht op nog meer vakantiedagen. Ook deze extra vakantiedagen worden als jij en je werkgever dat willen omgezet in geld en in je PKB gestort. Je mag er ook voor kiezen je PKB zelf aan te vullen met je brutoloon.
Bij elke uitbetaling van je loon kun je kiezen of je het tot dan toe opgebouwde PKB-saldo* wilt inzetten of niet.
*In de cao staat opgenomen dat je per betalingsperiode kunt kiezen om het tot dan toe opgebouwde saldo op te nemen. Volgens ons is dit per abuis op deze manier opgenomen in de cao en moet je ook al aan het begin van het kalenderjaar het volledige PKB van dat jaar kunnen inzetten. Anders zou je tenslotte nooit de gelegenheid hebben vakantiedagen uit het PKB te kopen en op te nemen. De feitelijke opbouw vindt vervolgens natuurlijk wel per betalingsperiode plaats.
Gebruik je het PKB niet of niet helemaal, dan krijg je het PKB-saldo dat overblijft aan het einde van het vakantiejaar volledig uitbetaald. Heb je vanuit je PKB vrije dagen gekocht maar vervolgens niet opgenomen, dan worden ook deze dagen weer omgezet in geld en krijg je ze aan het einde van het jaar alsnog uitbetaald. Het gaat altijd om brutobedragen.