Meer dan 36 jaar lang was Schiphol de werkplek waar Kees Rogier (nu met pensioen) met hart en ziel werkte. Van ‘belly boy’ tot teamleider op het platform, hij zag alles en genoot van de dynamiek. Maar een hartinfarct in 2019 wierp een donkere schaduw over die mooie herinneringen en opende zijn ogen voor de gevaren waaraan hij en zijn collega’s – zijn ‘maten’ – dagelijks werden blootgesteld.
Nu strijdt hij, samen met andere FNV-leden, voor erkenning en een gezondere werkomgeving voor de huidige generatie platformmedewerkers.
'Geen dag was hetzelfde, dat maakte het werk zo mooi,' vertelt Kees. Hij begon in 1988 met het sjouwen van koffers. 'Daarna mocht ik karren en dollies rijden, en uiteindelijk heb ik al het platformmaterieel leren bedienen.' De laatste zestien jaar van zijn carrière was hij teamleider, verantwoordelijk voor de coördinatie van tankdiensten, catering, waterwagens en het opmaken van loadsheets voor de vliegtuigen. 'Het mooiste vond ik het directe contact met collega’s en de vliegtuigen. Ik zag regelmatig exotische dieren voorbijkomen: tijgers, paarden, zelfs gorilla’s in speciale transportcontainers. Dat maakte het werk uniek.'
Mijn vriendin zei weleens als ik thuiskwam: ‘Ik ruik de kerosine gewoon aan je kleding.’
Achter de dynamiek en de bijzondere momenten schuilde echter een constante factor: de uitstoot van vliegtuigmotoren. 'Mijn vriendin zei altijd als ik thuiskwam na een werkdag: ‘Ik ruik de kerosine gewoon aan je kleding.’ En ik merk het zelf ook; soms kun je de zooi van je werkkleding afkloppen. Dat betekent dus dat die uitstoot letterlijk aan je blijft kleven.' Jarenlang leek het erbij te horen, tot zijn eigen gezondheid hem in de steek liet.
Tijdens het sporten kreeg hij plotseling een brandend gevoel in zijn slokdarm. 'Eerst dacht ik: het valt wel mee. Maar de pijn bleef terugkomen.' Een spoedopname in het ziekenhuis volgde, met de diagnose hartinfarct. 'De cardioloog vroeg me waar ik werkte. Toen ik Schiphol zei, gaf hij aan dat de kans zeer groot is dat de uitstoot heeft bijgedragen aan het infarct.'
Kees’ verhaal staat niet op zichzelf. De zorgen over de gezondheidsrisico’s leven breed onder platformmedewerkers. 'Er circuleert zelfs een lijst met namen van collega’s die voortijdig ziek zijn geworden of zijn overleden,' vertelt hij aangeslagen. 'Zo’n lijst is schokkend, vooral als je beseft hoeveel bekende gezichten daarop staan.'
Hij somt voorbeelden op. 'Een goede vriend en collega, Hans, overleed aan kanker – de eerste in zijn familie. Een andere collega, pas vijftig, stierf plotseling in zijn slaap door een hartaanval. Weer een ander kreeg een fatale hartaanval, vlak voor zijn pensioen. Het houdt niet op.' Voor Kees is het duidelijk: 'Als je ziet hoeveel mensen op relatief jonge leeftijd wegvallen, kun je niet blijven ontkennen dat er iets mis is met de arbeidsomstandigheden.'
De vakbond FNV deelt de zorgen en dringt aan op actie. Kernpunt is de eis dat de overheid het RIVM opdracht geeft voor een diepgaand onderzoek naar de precieze mate waarin vliegtuigmotorenemissie (VME) kankerverwekkend is. 'We weten dat het schadelijk is,' stelt Kees, 'maar hoe schadelijk precies, dat moet nu eindelijk officieel worden vastgesteld.'
Hij wijst ook op concrete, praktische problemen op de werkvloer. 'Waarom blijven vliegtuigen met draaiende motoren tussen de gates staan waar wij werken? We stonden soms letterlijk in de uitlaatgassen te wachten. Al tientallen jaren vragen we Schiphol: laat vliegtuigen eerst met een sleepwagen naar de taxibaan brengen en start dáár pas de motoren. Zo voorkom je directe blootstelling. Maar er wordt niet geluisterd.'
Luister naar de mensen die het werk doen. Er zijn genoeg oplossingen aangedragen.
Zijn oproep aan Schiphol Group en KLM is dan ook helder: 'Luister naar de mensen die het werk doen. Neem de oplossingen die collega’s aandragen serieus. Wacht niet langer, want dit kost mensenlevens.' Hij erkent dat KLM stappen heeft gezet, bijvoorbeeld met elektrische voertuigen, maar vindt dat Schiphol Group achterblijft als het gaat om structurele verbeteringen aan de infrastructuur en werkprocessen op het platform.
Hoewel Kees nu geniet van zijn pensioen met vriendin Anita, laten de herinneringen en de zorgen hem niet los. 'Ik mis mijn collega’s enorm. Het doet pijn om te weten dat sommigen van hen er misschien nog hadden kunnen zijn als de omstandigheden anders waren geweest. Wat er nu gebeurt op Schiphol is niet normaal en moet stoppen.'
Daarom blijft hij zich, als FNV-lid, inzetten. Hij steunt de oproep voor onderzoek en maatregelen van harte. 'Ik blijf mijn verhaal vertellen,' besluit hij vastberaden. 'Niet voor mezelf, maar voor de jongens en meiden die daar nu nog staan. Iedereen heeft recht op een veilige en gezonde werkplek.'