Advies: Overheid, kies anders!
Ga voor kwaliteit en goed werk
De marktwerking in de publieke sector is doorgeslagen. Terwijl de coronacrisis zichtbaar maakt hoe waardevol en onmisbaar deze diensten zijn. Daarom is het tijd voor verandering. En dat kan! Maar dan moet de politiek wel de juiste keuzes maken.
Keuze 1 – Niet alles hoeft naar de markt
Marktwerking zorgt er zelden voor dat publieke diensten beter werken. Kijk daarom goed of een sector wel geschikt is voor marktwerking. Concurrentie en faillissement zijn bijvoorbeeld een belangrijk onderdeel van de vrije markt. Een publieke dienst of voorziening die hoe dan ook niet failliet mag gaan, is dus niet geschikt voor marktwerking. Dat geldt ook voor de zorg. Een medisch professional moet op basis van zijn kennis bepalen wat wel of niet noodzakelijk is voor een patiënt. Niet op basis van hoeveel winst de instelling zal maken.
Een ander voorbeeld is het openbaar vervoer. Deze dienst werkt het beste als alle verbindingen binnen dat netwerk goed op elkaar aansluiten. Het opdelen van het netwerk in kleinere delen maakt samenwerken en afstemmen lastiger. Dat maakt het openbaar vervoer ongeschikt voor marktwerking.
Daarom zeggen wij: niet alles hoeft naar de markt, zeker niet in de publieke sector. De overheid kan burgers een veel betere dienstverlening bieden dan de markt dat kan.
Keuze 2 – Sta voor goed werk, ook als opdrachtgever
Kiest de overheid er toch voor om taken door een private organisatie uit te laten voeren, dan is ze nog altijd de opdrachtgever. En is het dus de verantwoordelijkheid van de overheid dat het werk goed kan worden gedaan. Dat is positief voor de werknemer én voor de kwaliteit van de dienstverlening.
Daarom willen we dat de overheid als opdrachtgever staat voor deze principes:
- Borg goede arbeidsvoorwaarden bij aanbestedingen. Gelijk werk = gelijk loon en gelijke kosten;
- Zorg voor voldoende budgetten. Oormerk ze, als het geld naar provincie of gemeente gaat;
- Zorg wettelijk voor goede overgang van het personeel, als een ander bedrijf het werk overneemt;
- Geef werknemers inspraak op de voorwaarden van een aanbesteding.