Toenemend ‘klimaat van angst’ in Zimbabwe
Vakbondsleiders, mensenrechtenactivisten en politici van oppositiepartijen komen steeds meer onder druk te staan in Zimbabwe, zo meldt de internationale sectorbond IndustriALL. Protestleiders worden veelvuldig gearresteerd, in elkaar geslagen en soms ontvoerd. Of ze worden voor de rechter gedaagd voor ‘poging om een grondwettelijk gekozen regering omver te werpen’.
Het afzetten van voormalig president Mugabe heeft duidelijk geen verlichting gebracht in Zimbabwe. De vroegere ‘broodmand van Afrika’ zat al lang in een economische crisis en het volk leed ook al decennia onder repressie, maar een wisseling van de politieke wacht heeft hier geen verbetering in gebracht. De voorzitter van de Zimbabwaanse onafhankelijke vakcentrale ZCTU Peter Mutasa en zijn secretaris Japhet Moyo staan momenteel terecht voor ‘een poging om een grondwettelijk gekozen regering omver te werpen of tot alternatief geweld aan te zetten’. Zij hadden in januari 2019 een zesdaagse werkstaking georganiseerd, die gericht was tegen de inflatie, stijgende brandstofkosten en de tekorten aan dagelijkse voedingsbehoeften.
Tot aan het politiebureau geslagen
ZCTU’er Munashe Chirowamari raakte in oktober 2018 verzeild in een gewelddadige afloop van wat een legitieme protestactie leek. “We zaten op het balkon van het ZCTU-kantoor toen de politie op onze ZCTU-voorzitter begon in te slaan. Ik dacht dat een goed idee zou zijn om met z’n allen te gaan zitten of onze voorzitter naar het politievoertuig te volgen. Dat was toen een van de politieagenten me naar buiten sleepte en me met een stok over mijn hele lichaam sloeg. Hij heeft me toen samen met voorzitter Mutasa en anderen in het politievoertuig gezet”, vertelt hij tegen dagblad Equal Times. “Ze sloegen ons helemaal tot aan het politiebureau, waar we de nacht doorbrachten voordat we de volgende dag voor de rechtbank verschenen.” Chirowamari en 6 anderen die op die dag werden gearresteerd, werden beschuldigd van onverdraagzaamheid (woorden of daden die kunnen leiden tot een misdrijf tegen de openbare orde); later werden de aanklachten weer ingetrokken.
Ontvoerd, gemarteld en vergiftigd
In september van dit jaar haalde de vicevoorzitter van de Zimbabwe Hospital Doctors Association, Dr. Peter Magombeyi, internationale krantenkoppen nadat hij uit zijn huis in Harare was ontvoerd door vermoedelijke staatsveiligheidsagenten voor het organiseren van een staking door overheidsartsen om betere salarissen te eisen. Magombeyi werd 4 dagen later ontdekt nadat hij 40 kilometer ten westen van Harare in de bush was gedumpt. Naar verluidt was hij gemarteld en vergiftigd door zijn ontvoerders. Hij onderging een medische behandeling in Zuid-Afrika.
Klimaat van angst gegroeid
De verhalen van Chirowamari en Magombeyi worden gedeeld door honderden andere vakbondsleden, politici van oppositiepartijen en mensenrechtenactivisten wier recht op vrije vergadering en vereniging wordt geschonden door de Zanu-PF-regering, momenteel geleid door president Emmerson Mnangagwa. Hoewel Zimbabwe een aantal internationale wetten heeft geratificeerd, waaronder het recht van de ILO om zich te organiseren en collectieve onderhandelingen te voeren (ILO-conventie 98) en de vrijheid van vereniging en bescherming van het recht om zich te organiseren (ILO-conventie 87), blijft het land zwaar achter achterlopen qua implementatie.
Tenminste 18 mensen gedood bij demonstraties
De onderdrukking van vakbondsleden is een permanent litteken in het politieke landschap van Zimbabwe sinds begin jaren ’90. Velen zeggen echter dat het klimaat van angst is gegroeid sinds president Mnangagwa het overnam van wijlen Mugabe in 2017. Volgens de Zimbabwe Association of Doctors for Human Rights zijn minstens 18 mensen gedood bij demonstraties sinds Mnangagwa de macht overnam. Ondertussen worden honderden vakbondsleden en campagnevoerders nog steeds lastiggevallen, gearresteerd, verkracht en ontvoerd voor vreedzame bijeenkomsten om hun frustratie te uiten over het leven in een land met het op een na hoogste inflatiecijfer ter wereld na Venezuela (161,8 procent volgens het IMF, hoewel sommige economen hebben gesproken over een inflatie van 570 procent).
Lees verder:
IndustriALL : Unionists, human rights activists and opposition politicians under siege in Zimbabwe
