Mensen die onze kleding maken worden vergeten door EU

30 maart 2022 presenteerde de Europese Commissie een strategie voor duurzaam textiel. De strategie bevat groene ambities voor de kledingsector maar lijkt het hoofdstuk over arbeidsrechten te zijn vergeten. Milieu en mensenrechten zijn onlosmakelijk verbonden en moeten allebei in een strategie voor duurzame kleding staan. Op vier punten slaat de strategie de plank mis en is actie van Europa nodig.

Fotografie: Compass Media 

Kledingarbeiders te weinig beschermd door huidige voorstel

De kledingindustrie staat bekend om de gevaarlijke werkomstandigheden, lage lonen en extreme overuren die mensen moeten maken om rond te komen. De strategie erkent deze problemen maar biedt geen oplossingen. De strategie verwijst naar een ander Europees voorstel, een richtlijn voor duurzaam ondernemen, maar dit voorstel geldt alleen voor grote bedrijven. Ongeveer 95% van kledingbedrijven actief op de Europese markt zijn MKB. Als alleen grote bedrijven verantwoordelijk moeten ondernemen, wordt een groot deel van de kledingarbeiders dus niet beschermd.

EU-voorstel moet in lijn gebracht worden met internationale normen

De bedrijven die wel onder de nieuwe richtlijn zullen vallen moeten zich houden aan de verplichtingen in het nieuwe EU-voorstel maar die liggen lager dan internationale erkende normen van de Verenigde Naties en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Samen met onze partners binnen het STITCH-consortium, hopen wij dat de Commissie de reikwijdte van haar voorstel zal uitbreiden en in lijn zal brengen met internationale standaarden zodat de rechten van alle kledingarbeiders gewaarborgd worden.

Inkooppraktijken van kledingmerken moeten eerlijker

Schendingen van zowel milieuaspecten als arbeidsrechten zullen niet opgelost worden als de grondoorzaak niet wordt aangepakt: de inkoop methodes van kledingbedrijven. Kledingmerken hebben een machtige positie tegenover hun leveranciers, de kledingfabrieken. Deze positie gebruiken zij om afspraken af te dingen zoals lage productieprijzen, korte levertijden en last-minute wijzigingen. De kosten hiervan wentelen zij af op de fabriek, waardoor bijna geen ruimte overblijft om te investeren in duurzame productie of goede arbeidsomstandigheden. STITCH wil dat de Europese Commissie duurzame en eerlijke inkooppraktijken onder de aandacht brengt bij Europese bedrijven in de kledingsector en adviseert de Commissie om hier wetgeving voor te introduceren.

Werknemers en vakbonden te weinig betrokken in verbeterproces

Het betrekken van belanghebbenden, zoals kledingarbeiders en vakbonden, is essentieel voor veilige en duurzame productie. Kledingarbeiders en vakbonden zouden centraal moeten staan in de duurzaamheidstransitie, sociaal dialoog heeft daarin een sleutelrol. Een voorbeeld is de transitie naar circulaire productie. Als een kledingmerk wordt verplicht om een bepaald soort stof of productiemethode te gebruiken, moet rekening gehouden worden met de impact die dit heeft op productielocaties zoals fabrieken, weverijen, spinnerijen en de kledingarbeiders die daar werkzaam zijn. STITCH hoopt dat werknemers en vakbonden betrokken zullen worden bij de implementatie van de textielstrategie.

Conclusie

STITCH waardeert de inzet van de Europese Commissie om duurzame productie van kleding te versnellen. Echter, zonder de aandacht voor de mensen die onze kleding maken of inkooppraktijken van bedrijven, is de strategie incompleet. STITCH hoopt dat de Commissie het voorstel zal aanvullen met concrete plannen om mensenrechten, arbeidsrechten, inkooppraktijken en stakeholder engagement te bevorderen.