Pikieta w magazynie H&M

Nie trzeba jechać do Bangladeszu, by natknąć się na zastraszanie, niebezpieczne warunki pracy i fundamentalny brak poszanowania praw pracowników w sieci odzieżowej. Takie rzeczy dzieją się pod naszym nosem, w Tilburgu (Holandia) w magazynie H&M przekazanym GXO Logistics.

200 robotników się organizuje

W ubiegłym tygodniu około 200 pracowników imigrantów sprzeciwiło się niebezpiecznym warunkom pracy w magazynie H&M w Tilburgu (Holandia). Grupa pracowników pochodzących w większości z Europy Wschodniej zebrała się przed magazynem, by poruszyć kwestię zastraszania, niebezpiecznych warunków pracy i fundamentalnego braku poszanowania praw pracowników, z jakimi mają do czynienia na co dzień. 

Pożar w magazynie

W ubiegłym tygodniu wprowadzono zakaz wnoszenia telefonów komórkowych na teren zakładu. Zakaz wywołał spore zaniepokojenie i wiele obaw, głównie dlatego, że dyrekcja zadecydowała o nim w następstwie pożaru w magazynie kilka tygodni wcześniej. Po tym, jak pracownicy poinformowali kierowników o niebezpiecznych warunkach pracy – podczas pracy musieli stać w wodzie pozostałej po gaszeniu pożaru, a na terenie magazynu leżały przewody elektryczne – zaczęto ich atakować, zmuszać do powrotu do pracy i grozić zwolnieniem albo innymi „konsekwencjami”, gdyby nie pracowali. Niektórzy pracownicy zrobili telefonami zdjęcia i nagrania ukazujące niebezpieczną sytuację. Firma GXO w sposób oczywisty nie traktowała poważnie bezpieczeństwa pracowników i martwiła się głównie o ujawnienie niebezpiecznych warunków pracy. Pracownicy sami poinformowali holenderską Inspekcję Pracy (Nederlandse Arbeidsinspectie). Inspekcja Pracy przesłała następnie zdjęcia do dyrekcji GXO, która z kolei zabroniła pracownikom wnoszenia telefonów na teren zakładu.

Dialog z GXO

W dniach poprzedzających pikietę pracownicy wyłonili delegację związkową, aby wyrazić swoje troski i omówić z zarządem magazynu kwestie bezpieczeństwa i zakaz wnoszenia telefonów. Kierownictwo nie podzielało zatroskania pracowników co do niebezpiecznych warunków pracy i mobbingu w miejscu pracy. Zwrócono uwagę samym pracownikom: „Pojedynczy pracownicy imigranci muszą intensywniej skarżyć się liderom zespołów albo zwrócić się do osób zaufania”.

Delegacja związkowa zaproponowała, aby w każdym razie tymczasowo dopuścić wnoszenie telefonów komórkowych, a w międzyczasie zająć się strukturalnymi problemami z bezpieczeństwem. Ogólnie związek zawodowy stwierdził, że kierownictwo nastawia się na decyzje odgórne, podczas gdy punktem wyjścia do stworzenia strukturalnych rozwiązań powinny być ich skutki dla pracowników oraz bezpieczeństwa.

Wewnętrzny regulamin firmy i firmowe kontrole osobiste

GXO odwołuje się do wewnętrznego regulaminu firmy, by uzasadnić zakaz wnoszenia telefonów. Regulamin ten jest jednak często udostępniany w nieznanym pracownikom języku, nie jest ogólnie znany pracownikom i nie jest dobrze objaśniany.

Ponadto GXO strukturalnie łamie własne zasady firmowe poprzez odwiedziny ochrony (kontrolę osobistą) wśród pracowników. Regulamin firmowy mówi, że kontrole osobiste mogą odbywać się w konkretnych indywidualnych przypadkach, jeśli dane okoliczności budzą podejrzenia. Ponadto w oparciu o zasady przedsiębiorstwa takie kontrole mogą odbywać się wyłącznie pod nadzorem i w obecności najwyżej postawionego, dostępnego pracownika firmy GXO. W przeszłości kontrolowano jednak wszystkich pracowników i ani razu nie był przy tym obecny personel GXO. Firma GXO w pełni zleciła kontrolę osobistą własnych pracowników zewnętrznej firmie ochroniarskiej. Pracownicy twierdzą, że w pracy czują się tak, jakby patrzono na nich jak na przestępców: „Patrzą na nas jak na zwierzęta w zoo”.

Skradzione telefony: GXO twierdzi, że nie ponosi odpowiedzialności

Z powodu ciągłego nadzoru pracownicy czują się traktowani przez GXO jak przestępcy. Kierownictwo firmy twierdzi jednak, że GXO nie ponosi odpowiedzialności w sytuacji, gdy własność prywatna pracowników zostanie skradziona z firmowych szafek, których używanie jest obowiązkowe.

Wewnętrzny regulamin firmowy dopuszcza wyjątki

Ze względu na sytuację osobistą niektórzy pracownicy poprosili o zezwolenie na zabranie telefonu na miejsce pracy, powołując się na regulamin firmowy GXO, by uzyskać zgodę. Członkowie rodzin pracowników znajdują się w Ukrainie, na terenie objętym wojną, przez co pracownicy obawiają się, że każda rozmowa telefoniczna może być ostatnią. Inni mają w domu nagłe przypadki chorobowe, przez co bardzo stresują się, gdy są niedostępni. Mimo że wewnętrzny regulamin zakładu dopuszcza wyjątki, kierownicy nie godzili się na nie nawet w tak tragicznych okolicznościach.

Pracownicy nie czują się bezpiecznie, muszą mieć telefon przy sobie

Dla pracowników magazynu sytuacja jest jasna. GXO nie troszczy się w pierwszej kolejności o ich bezpieczeństwo – firma po prostu nie chce, aby pracownicy mieli przy sobie telefony, bo obawia się nagrania niebezpiecznych warunków pracy.

09.03.2022: Pracownicy magazynu H&M: „GXO nie jest bezpiecznym miejscem, nie chcą, żebyśmy fotografowali niebezpieczne sytuacje”

Pracownicy podkreślają, że zupełnie nie mają intencji wnoszenia ze sobą telefonów w celu korzystania z mediów społecznościowych czy dla odprężenia. Nie ma na to czasu ze względu na ekstremalnie wysokie normy, które są źródłem sporego stresu. Pracownicy chcą mieć ze sobą telefony w ramach ochrony, dla pewności, że nie zostaną ukradzione, oraz po to by być dostępnym dla rodziny w razie sytuacji awaryjnej.

Na pikiecie

Na kilka minut przed rozpoczęciem pikiety kierownictwo firmy poinformowało pracowników, że wskutek tymczasowego poluzowania zasad dopuszczone będzie posiadanie telefonów w miejscu pracy przez poszczególne osoby. Nie zaprezentowano jednak żadnych jasnych, przejrzystych procedur.
Podczas akcji przedstawiciele związku zawodowego próbowali utrzymać otwarty dialog z dyrekcją. Odbyło się kilka rozmów, które niestety nie przyniosły wyraźnych efektów. Firma GXO uznała zaproponowane przez pracowników rozwiązanie (tymczasowe dopuszczenie wnoszenia telefonów na miejsce pracy, a jednocześnie zabezpieczenie przez GXO prywatnych przedmiotów pracowników przed kradzieżą) za nieracjonalne i nieuczciwe żądania.

Stanowisko H&M

W 2021 roku przedstawiono firmie H&M niektóre kwestie dotyczące magazynu H&M w Tilburgu, odnosząc się do jej własnych norm w zakresie bezpiecznych i uczciwych warunków pracy dla pracowników imigrantów w łańcuchu dostaw H&M. Związek zawodowy FNV udostępnił H&M także oświadczenia pracowników dotyczące audytów H&M. Firma GXO poinstruowała pracowników, aby udawali, że nie mówią po angielsku, i zakazała im wspominać o warunkach pracy i wyznaczonych normach podczas audytów H&M. Spostrzeżenia FNV nie skłoniły H&M do uznania związku zawodowego za partnera koalicyjnego w rozwiązywaniu i zapobieganiu niebezpiecznych warunków pracy w łańcuchu dostaw.

Firma H&M tak odpowiedziała w mediach na kwestie poruszane przez protestujących:

„Znamy sytuację w Tilburgu i mamy nadzieję, że dialog będzie owocny. GXO ma skuteczny system pozwalający rozwiązać troski pracowników. Wierzymy, że obie strony dołożą wszelkich starań, by przeprowadzić szczery, konstruktywny i przepełniony szacunkiem dialog i rozwiązać problemy”