Verslag Facebook Event 17 juni
Op woensdag 17 juni 2020 hebben we ons eerste FNV Bouwen & Wonen facebookevent gehad over de onderhandelingen voor de cao Bouw & Infra. De eerste onderhandelaar, Hans Crombeen, praat ons bij en beantwoordt vragen.
Heb ik ook inspraak in wat er uiteindelijk afgesproken wordt in de cao?
Jazeker. De onderwerpen die besproken worden, zijn door de leden vastgesteld. Daarvoor spreken we onze achterban dagelijks in de bouwkeet en we sturen ze een vragenlijst hierover. De uitkomsten verwerken we en de resultaten bespreken we met de cao commissie, die bestaat uit een aantal actieve leden, werkzaam in de bouw. Daarna bespreken we onze voorstellen weer met onze leden. Als er dan na onderhandelingen een resultaat is, leggen we dit altijd voor aan onze leden. Je mag, als lid, altijd je stem uitbrengen over het resultaat. Dus leden hebben rechtstreeks invloed, want de meerderheid van stemmen geldt.
In de voorstellen staat dat jullie voor 5% gaan en in het laatste bericht op jullie site staat dat we daar niet meer op moeten rekenen. Hoe zit dat?
Door corona zijn zaken veranderd. We hebben aan werkgevers aangegeven dat wij weten dat het communicerende vaten zijn. Een goede regeling eerder stoppen met werken kan betekenen dat we genoegen nemen met minder loonsverhoging dan gevraagd.
Hoe zit het nu met de regeling om eerder te kunnen stoppen? Kan ik er na 45 jaar uit?
Op dit moment lopen er een aantal processen, met gelijksoortige regelingen tegelijkertijd en dat is verwarrend. Tijdens de acties hebben we duidelijk gemaakt dat 45 jaar genoeg is! Zeker in de bouw als mensen vroeg beginnen. In het Pensioenakkoord hebben we afgesproken dat onderzocht wordt dat de AOW niet alleen gekoppeld is aan de tijd dat je in Nederland gewoond hebt, maar ook gekoppeld is aan de tijd dat je gewerkt hebt. Het Pensioenakkoord moet nog verder uitgewerkt worden. Maar in de tussentijd kunnen we in de cao vanaf 2021 een tijdelijke regeling afspreken waarbij je 3 jaar voor je AOW leeftijd eerder kunt stoppen. Je werkgever betaalt dan € 21.200 bruto per jaar. Dat is de basis voor je inkomen, de rest kun je aanvullen vanuit je ouderdomspensioen. Deze overgangsregeling duurt 5 jaar. Na die 5 jaar moet er een definitieve regeling vanuit het onderzoek zijn. Voor de overgangsregeling hebben we voorgesteld om in de bouw een fonds op te richten. Aan zo’n regeling zullen wel voorwaarden gesteld worden, net als indertijd aan de VUT.
De regeling zal vooral door werkgevers betaald worden. De werkgevers stelden voor om dit 50/50 te doen. Maar dat vinden wij niet redelijk.
Waarom adviseert het FNV oudere mensen niet om zo lang mogelijk door te werken en zich dan ziek te melden? Die € 21.000 is een fooi. Ziek zijn kost een werkgever meer geld.
Ja, het klopt dat ziek zijn een werkgever meer geld kost, maar dat zullen we mensen niet adviseren. Ziek zijn kost de zieke meer dan geld alleen. Als je ziek bent, ben je ziek en kun je niet werken. Als je niet ziek bent, kun je werken. Onze achterban wil fit en gezond kunnen stoppen met werken. Daar zetten wij ons als FNV voor in. Wij hebben berekeningen gemaakt over het bedrag van € 21.200. Met dat bedrag kunnen mensen, met een bescheiden aanvulling van uit hun ouderdomspensioen, prima 3 jaar voor hun AOW-leeftijd stoppen met werken. € 21.200 bruto per jaar is het bedrag dat een alleenstaande netto ontvangt als AOW-uitkering.
Eerder stoppen met werken is toch alleen voor de zware beroepen?
De afspraak dat de eerstkomende jaren mensen eerder kunnen stoppen is een generieke afspraak. Die geldt dus voor iedereen. Maar die € 21.200 is niet voor iedereen voldoende. Want als je veel verdient, is dat niet genoeg. Het onderzoek naar de regeling om te stoppen bij 45 jaar werken, als vervolg van deze overgangsregeling, zal meer uitkomen bij de mensen die in de zware beroepen werkzaam zijn.
De bouw werkt op volle kracht hoe kan het dan zo zijn dat we een beperkte loonsverhoging krijgen?
Dit is nog niet bepaald. Wel als het aan de werkgevers ligt.
Wij bouwvakkers hebben de bouw draaiende gehouden tijdens de Corona. Wij verdienen echt wel een loonstijging.
Dat vinden wij ook en dat proberen we ook uit te leggen aan de werkgevers. Zeker in de beginperiode van Corona was er veel onzekerheid en veel onbekend. We hebben wel als eerste sector een protocol afgesproken, maar al die tijd hebben jullie doorgewerkt. Uit de voorgestelde beperkte loonstijging blijkt niet de waardering van werkgevers voor jullie, integendeel. Dus wij zijn het hier van harte mee eens. We verwachten wel dat er meer nodig is dan onderhandelen alleen, willen we op een acceptabel resultaat uitkomen. Ook jullie zullen dan daaraan een bijdrage moeten leveren.
Geldt de loonsverhoging per 01/01/2020 of per nieuwe cao?
Dat is een kwestie van afspraak, maar met terugwerkende kracht doen we meestal niet. Onze insteek is om deze te laten gelden als die voor iedereen van toepassing is. De reden is dat bedrijven die geen lid zijn van de werkgeversorganisatie pas de cao hoeven toe te passen als die Algemeen Verbindend Verklaard (AVV) is. Dus de loonsverhoging geldt dan voor onze leden die bij deze bedrijven werken niet. Ook niet achteraf alsnog.
Heeft de slechte situatie van de pensioenfondsen ook nog invloed op de cao-onderhandelingen?
Ja, voor werkgevers is dat een reden, naast corona, om de loonsverhoging laag te houden. Werkgevers houden rekening met een verhoging van de pensioenpremie. Ze zeggen dat ze het geld maar 1 x uit kunnen geven en dus niet aan loon, als de pensioenpremie omhoog gaat.
We kunnen dus de CAO van 2020 verwachten in november. Betekent dat CAO van 2021 ook in november 2021 komt?
Nee, wij gaan er vanuit dat we de cao voor dit jaar voor de zomer kunnen afsluiten, die zal gelden vanaf 1 januari 2020 tot 1 januari 2021. Anders moeten we met jullie gaan overleggen over actievoeren. Want de eerder stoppen met werken regeling heeft haast als die op 1 januari 2021 in moet gaan. Hij moet dan nog uitgewerkt worden, zodat ie ook uitgevoerd kan worden.
Waarom gaan we niet staken?
Goede vraag. Die vraag zullen we zeker aan jullie stellen als er te weinig geboden wordt voor wat betreft de loonsverhoging en de eerder stoppen regeling en we er middels onderhandelingen niet uitkomen.
Ben je op de hoogte dat de bouw later klappen krijgt zoals bij de ontslag ronde?
Jazeker, de bouw is laat-cyclisch. Dit brengen we ook onder de aandacht bij het ministerie. Want we zien dat de regelingen zoals nu in verband met corona (NOW 1 en 2) gericht zijn op sectoren die nu problemen hebben. De bouw werkt nu door, maar we weten uit ervaring dat op dit moment de ontwikkeling van plannen zo goed als stil ligt. Daardoor valt het werk straks stil, omdat er geen projecten zijn die starten. Dat is tegelijkertijd ook het argument dat werkgevers bij de onderhandelingen gebruiken om geen loonsverhoging te bieden.
Waarom hebben (sommige) uitzendbureaus geen TijdSpaarFonds (TSF)?
Het TSF is voor mensen met veel ervaring in de bouw verplicht, ook als je voor een uitzendbureau werkt. Dat staat in de cao. Maar als je kort (minder dan 1 jaar) via een uitzendbureau in de bouw werkt, dan geldt dat niet. Uitzendbureaus laten mensen vaak kiezen tussen het TSF of een hoger netto salaris. Helaas kiezen dan veel mensen voor een hoger netto salaris.
Graag het TSF houden, kan er dan ook weer een VUT worden ingevoerd en tijd/geld daarvoor storten?
Ja, wij hebben ook gezegd dat het veel te voorbarig is om over het afschaffen van het TSF te praten. We weten helemaal niet of het TSF nog bij veel dingen kan helpen, die we in de toekomst nog willen. Zoals bv bij de eerder stoppen met werken regeling of een leerrekening net zoals het budget voor de duurzame inzetbaarheid middels het TSF gaat.
Daar zitten echter ook weer nadelen aan. Want voor Pensioenregelingen of pensioenachtige regelingen kun je vaak belastingtechnisch voordelig sparen net als voor opleidingsdoeleinden. Op het TSF zit volle inkomstenbelasting, dus mogelijk dat het zich toch niet goed leent voor deze regelingen. Maar afscheid van oude schoenen nemen voordat je nieuwe hebt, lijkt ons niet verstandig.
Over corona: de flex wordt naar huis gestuurd, krijgt niets gecompenseerd en wordt ook nog eens gekort/getroffen met de WW?
Ja, het is echt schandalig, want de lockdown was nog geen paar uur oud of de eerste uitzendkrachten zaten al werkloos thuis. Werkgevers die vinden het fijn, want zij geven aan dat het onvoorzien was en dan zijn zij gemakkelijk van de flexibele schil af. In de bouw is de flexibele schil groot. Er werken meer zzp'ers dan mensen die onder de cao vallen. Er werken 110.000 mensen onder de cao. 140.000 zzp. Daarnaast zijn er ook nog 40-60 duizend uitzendkrachten actief in de bouw. Dat brengen we ook steeds weer onder de aandacht bij het ministerie, want er gaat daardoor ook veel mis. De ID-pas was daarbij een middel om meer grip te krijgen op de naleving van de cao, maar het ministerie werkt daar niet echt aan mee. De commissie Borstlap en de STAR kwamen begin dit jaar met een rapport waarin zij de flex aan de kaak stelden.
Wat is de stand van zaken met de bouwplaats ID
Het ministerie werkt niet echt mee en werkgevers grijpen dat aan om zich er uit terug te trekken. Wij zijn wat vasthoudender en strijden er voor door. Als het niet kan in de cao, dan willen we het in de wet geregeld hebben. Maar dan gaan je niet meer zelf over de pas en dan zullen de voorwaarden en eisen door de overheid bepaald worden.
Hoe blijft de bouw aantrekkelijk voor jongeren?
Wij hebben in onze cao-voorstellen staan dat de schooldag voor jongeren betaald moet zijn. Die nemen we dus in november weer mee in de onderhandelingen voor de cao van volgend jaar. We zijn daar niet alleen in. In metaal krijgen ze nu ook hun schooldag betaald. In de BBL Bouw krijg je de schooldag nu niet betaald. Wekgevers denken dat de opleiding zo duur is door het salaris van de leerlingen. Maar als ze horen wat de leerlingen aan salaris per uur of week krijgen, dan schrikken ze vaak. Hoe harder ze nu roepen dat er straks een crisis komt in de bouw, hoe minder jongeren voor de bouw zullen kiezen. Zeker als ze ook niet goed betaald krijgen. Dus het zou goed zijn als we een goede loonsverhoging afspreken, waar vertrouwen in de sector naar de toekomst uit spreekt.
Worden de scholingsweken in de nieuwe cao straks wel doorbetaald?
We hebben wel een voorstel voor scholingsdagen gedaan, maar we hebben ons nu bij de onderhandelingen beperkt. Dus die voorstellen nemen we mee voor de cao voor volgend jaar.
Komen de vrije dagen nog terug voor 55 plus?
Nee die komen niet terug, want ze zijn nooit weggeweest. We hebben een overgangsregeling van de seniorendagen afgesproken van 17 jaar. Het geld dat daarmee bespaard wordt gaat in je budget duurzame inzetbaarheid. Daarin gaat inmiddels al ruim 4%. Een vrije dag kost ongeveer 0,4 %.
We mogen nu maar 100 km per uur rijden. Gaat er nog wat veranderen met de reisuren-regeling?
Deze vraag had ik wel verwacht. Begrijpelijke vraag. Voor dit jaar nemen we hem niet mee, volgend jaar zou het kunnen. Maar dan moeten jullie hem wel als voorstel indienen. Dan kunnen we er over stemmen. Werkgevers krijgen hier altijd kramp van in hun maag. Onterecht, want jullie bepalen niet zelf waar jullie werken.
Gaan jullie nu eindelijk eens handhaven op de juiste kilometervergoeding?
Dat doen we al. Graag zelfs. Maar dan moeten mensen dat ook bij ons melden. Dan kunnen wij het oppakken. Als het voor al je collega’s geldt, dan doen we dat via het Technisch Bureau Bouwnijverheid (TBB) of anders via een vordering en desnoods via de rechter als het alleen voor jou geldt.
Volgens het Europese hof is reistijd ook werktijd. Hoe zit dat nu in de bouw?
Onze juristen en advocaten hebben er naar gekeken en zolang reistijd betaald wordt conform de regeling die we hebben, dan wordt dat gezien als betaling van de reistijd. Voor de betaling van reistijd geldt dus nog steeds wat er in onze cao is afgesproken over reistijd.
Wat zijn de nieuwe afspraken bij extreem warm weer?
Geen nieuwe afspraken, voorstellen voor nu nemen we volgend jaar weer mee. En anders kunnen we het bij de Arbo-catalogus meenemen. Die wordt op dit moment namelijk ook herzien.
Ik heb nu 48 jaar gewerkt en ben van 1955. Wanneer kan ik nu stoppen?
Je kunt nu al over eerder stoppen in overleg. Je kunt bij de VBC vragen om een offerte bij BPF Bouw op te vragen. Maar mogelijk dat een regeling om 3 jaar eerder te stoppen ook een middel is. Dat is voor ieder anders, want afhankelijk van de persoonlijke situatie.
Mijn werkgever wil me uitkopen. Ik ben 64. Moet ik hier op ingaan of kan ik beter wachten op de nieuwe cao?
Dit is een individuele vraag waar zo geen antwoord op te geven is. Het is afhankelijk van het bedrag waar hij je mee uit wil kopen én van je persoonlijke situatie.
Kan mijn baas mij zo maar ontslaan? Ik ben 12 jaar in vaste dienst.
Nee, dat kan niet zo maar. Daar moet hij of een afspraak met jou over maken of hij moet een ontslagvergunning bij het UWV aanvragen.
Deze laatste 3 vragen zijn eigenlijk individuele vragen, die beter aan de vakbondsconsulent (VBC) voorgelegd kunnen worden. Zij zitten op de vakbondskantoren en zijn ook telefonisch te bereiken. Daarnaast zijn er consulenten, die dagelijks de bouwplaatsen bezoeken. Ook met hen kun je contact opnemen.
